Inventaris

Wijlegem 1 (Zwalm)
Dicht bij het kruispunt van Kouteren met Wijlegem staan twee zéér oude linden op het erf van de Wijlegemhoeve. Omdat de bomen aan de basis met een tak aan elkaar verbonden zijn vermoeden we dat ze deel waren van de afsluitingshaag bij het erf. Ze staan ook dicht bij een erftoegang of hebben vroeger een oude toegang begeleid als welkomstboom. Het zijn twee Hollandse linden met stamomtrekken van circa 4 en 5,5 meter en worden periodiek en traditioneel gesnoeid als gekandelaarde boom. Dit wijst er op dat het snoeihout werd gebruikt als brand-, gerief- en constructiehout en benut geweest is in functie van loofvoedering. Men beweert dat er aan de straatzijde, bij de bomen een veldkruis zou hebben gestaan.

Wijlegem 2 (Zwalm)
Achter de kapel staat een nog jonge opgaande linde. Het planten van linden in een kerk- of kapelhof is een oud gebruik dat zijn oorsprong kent in de tijd van de natuurverering die voorafgaat aan het Christianiseren van onze gewesten.

Wijlegem 4 (Zwalm)
Aan de straatzijde van het erf, bij het Hof te Weylegem staan nog de restanten van een kaphaag bestaande uit haagbeuk en es, die door de jaren heen, al dan niet op natuurlijke wijze is aangevuld met meidoorn, bruine beuk, en vlier. De kaphaag is ongeveer 100 meter lang en is een landschapselement dat hier in de streek werd geplant in functie van het produceren van brandhout, geriefhout en loofvoedering. Naar verluidt is de haag aangevuld met plantsoen dat werd gesubsidieerd door de Provinciale Landbouwkamer (regeling Erfbeplanting). Van dit laatste kan gezegd worden dat deze actie met bruine beuk als soort en het toen beoogde eindbeeld afbreuk doet aan de erfgoedwaarden van dit landschapselement.

Wijlegem (Zwalm)
Het erf wordt aan de achterzijde afgesloten door een oude veekering van meidoorn. De haag is in lange tijd niet meer geschoren en is bijgevolg zwaar uitgegroeid. Dit type haag werd gezet om te voorkomen dat het vee zou uitbreken en is de eigenlijke voorloper van het gebruik van de prikkeldraad.

Makkegem (Zwalm)
Op een steil talud langs de straat die Vredesplein is genoemd staat een zéér oude hakhoutstoof van es. De hakhoutstoof is enorm en heeft een omtrek van circa 7 meter. Het is vermoedelijk een restant uit een houtkant die was aangeplant om de weg taluds te verstevigen en erosie te voorkomen.

Vredesplein 2 (Zwalm)
In de hoek aan de straatzijde van een woonkavel, bij een aanpalende losweg, staat een opgaande robinia. De bewoner vertelde ons dat deze hoekboom er door zijn vader werd geplant toen dit perceel nog tot het boerenerf behoorde. Robinia als soortkeuze op het erf is hier zeker beïnvloed door het feit dat er bijen werden gehouden voor de winning van honing als zoetstof, bijenwas voor de kaarsen of als smeermiddel.

Heufkensstraat 22-24, Neerkouter (Zwalm)
Een weerhaag, ooit dienstig als veekering, staat er langs de Neerkouter om een huisweide met boomgaard af te sluiten. Deze voorloper van de prikkeldraadafsluiting bestaat hier nog op originele scheerhoogte. De veekeringen werden vroeger ondoordringbaar gemaakt door ze aan te planten met meidoorn in dichte plantafstanden, door ze regelmatig te verjongen, door inboet en snoei. Om het gat in de haag te dichten werden bepaalde vlechttechnieken toegepast en werden beschikbare takken in de haag gevlochten. Dat het een oude haag is blijkt uit de vele bijmengingen die er door natuurlijke verrijking in terecht zijn gekomen.

Heufkensstraat 22 (Zwalm)
Aan de straatzijde, op twee meter van de gevel van het woonhuis bij de hoeve Heufkensstraat 22, staat bij een muurkruis een jonge gekandelaarde linde. Het is een oude traditie om lindebomen te planten bij wegkapellen en -kruisen.

Franskouter, Terweeënstraat (Zwalm)
Op het kruispunt van de Terweeënstraat en Franskouter wordt de kapel beschaduwd door twee gekandelaarde linden die volgens aloude traditie zijn aangeplant. De kapelbomen vormen samen een mooi ontwikkelde, beeldbepalende bomengroep. Op het moment van de inventarisering hadden de bomen respectabele stamomtrekken van bij de 3 meter.

Terweeënstraat, Vredesplein 19, 23 (Zwalm)
Vijf opgaande bomen, vermoedelijk een tot bomen uitgegroeide haag, zijn beeldbepalend en zichtbaar vanaf de Terweeënstraat en Franskouter. Het zijn bruine beuken en de zwaarste stamomtrek bedraagt meer dan 3 meter.