Inventaris

Casteleynstraat (Sint-Laureins)
De Casteleynstraat vormt een lange rechte kasseiweg van circa 1125 m lang en 3 m breed, 5 m met inbegrip van de bermen, gelegen in de Jeronimus Nieuwland polder in het zuiden van de gemeente Waterland-Oudeman, aan de grens met Sint-Jan-in-Eremo en Sint-Margriete.

Comer-Graafjansdijk 2 (Sint-Laureins)
Voormalig hoevetje, vermoedelijk in kern opklimmend tot de 18de eeuw, boerenwoning van vier traveeën en één bouwlaag onder zadeldak vermoedelijk uit de 19de eeuw. Links aangebouwd bakstenen stalletje.

Dorpsstraat (Sint-Laureins)
Vroeg voorbeeld van een herdenkingsteken, opgericht kort na de opdracht aan de gemeenten om voor de militaire en burgerslachtoffers van de Eerste Wereldoorlog een monument op te richten. Monument in de vorm van een stèle op vierkante sokkel met uitgespaarde hoeken. Een laag, fraai smeedijzeren hekwerk op achtzijdige plattegrond omgeeft het gedenkteken en de bloemenperken en struiken.

Dorpsstraat (Sint-Laureins)
Ten zuiden van het gemeentehuis van Sint-Laureins werd in 1919 een bruine beuk geplant als vredes- en vrijheidsboom na het beëindigen van de Eerste Wereldoorlog. Op 26 september 1920 werd het arduinen oorlogsmonument voor de helden van 1914-1918 aan de voet hiervan plechtig ingehuldigd.

Dorpsstraat 107 (Sint-Laureins)
Parochiekerk met omringend vergroend kerkhof, afgesloten met een ijzeren hek tussen gietijzeren zuiltjes, geplaatst in 1855. In 1947 werd een bronzen Heilig Hartbeeld geplaatst. Het oudste deel van de kerk, de toren, vertoont vroeggotische kenmerken opklimmend tot circa 1350-1400. Vergrotingswerken uitgevoerd in de jaren 1550; in de 18de en 19de eeuw vonden herstellingen plaats; restauratie in de periode 1890-1906 onder leiding van architect F. Van Wassenhove. Op het kerkhof staan 20ste-eeuwse graftekens opgesteld.

Dorpsstraat 11-57 (Sint-Laureins)
Opgericht in 1843 door juffrouw Antonia Van Damme van Sint-Laureins, die haar omvangrijk fortuin gebruikte om een hospice voor ouderlingen, een tehuis voor wezen en een hospitaal voor zieken te laten bouwen. Imposant neoclassicistisch gesloten bakstenen complex op rechthoekige plattegrond met verschillende, symmetrische vleugels gegroepeerd rondom twee binnenhoven, oorspronkelijk een afdeling voor mannen en vrouwen, aan de oostzijde gemarkeerd door een uitspringende kapel met neorenaissancekoepel en belvedère.

Dorpsstraat 119 (Sint-Laureins)
Neoclassicistisch burgerhuis, gebouwd in 1909 op de plaats van de voormalige herberg De Pluim, teruggaand tot midden 16de eeuw. Enkelhuis met bepleisterde en geschilderde voorgevel, drie traveeën en twee bouwlagen gemarkeerd door schijnvoegen op de begane grond en een klassiek hoofdgestel onder de houten kroonlijst.

Dorpsstraat 121-123 (Sint-Laureins)
Voormalige herberg "Sint-Hubert", met schepenkamer op de bovenverdieping, volgens archiefdocumenten in kern teruggaand tot circa 1500 en reeds voor 1700 Sint-Hubert genoemd. Thans gesplitst in twee woningen met verbouwde puien en postkantoor in nummer 123.

Dorpsstraat 127 (Sint-Laureins)
Interbellumgebouw uit de jaren 1930, met opvallende dubbele pui voor café en winkel. Rijhuis met geel bakstenen parement, met twee bouwlagen en zwart pannen zadeldak, gemarkeerd door de dubbele winkel- en cafépui en de gevelbrede afgeronde erker op de bovenverdieping.

Dorpsstraat 132 (Sint-Laureins)
Beeldbepalend ingeplant burgerhuis, gebouwd in 1880. Dubbelhuis met beraapt parement en drie op drie traveeën met twee bouwlagen onder zwart pannen schilddak.