Inventaris

Sint-Denijs-Westrem (Gent), De Pinte (Nazareth-De Pinte)
De kasteeldomeinen Grand Noble, Mariasteen en Borluut liggen in de zuidelijke periferie van Gent, in een lichte depressie in het microreliëf die gedraineerd wordt via de Duivelbeek. In het gebied zijn de knotwilgenrijen nog vrij goed bewaard als relict van het bulkenlandschap. Het kasteel Grand Noble gaat terug op een tweeledig omgrachte site. Het kasteeldomein met prachtig aangelegd park, koetshuizen en hovenierswoning is via drie dreven met straten verbonden. Het kasteel ligt op een verhevenheid in het midden van de vijfhoekige omgrachting, omgeven door bossen en weilanden. Het kasteel Borluut is een omwald kasteel met 15de-eeuwse kern en door een brede lindedreef verbonden met de Kortrijksesteenweg. Het Mariasteen is van het Borluutkasteel gescheiden door de Rosdambeek. De oorspronkelijke omwalling werd gedempt en begin 20ste eeuw werd de lange toegangsdreef aangelegd.

Heusden (Destelbergen), Gentbrugge (Gent), Melle (Merelbeke-Melle)
Het gebied wordt doorsneden door de Schelde met rondom nog resten van de vroegere meersen. De zandberg te Heusden is als stuifduin het enige relict van het duinenlandschap langs de rivierbedding van de Schelde. Aan weerszijden van de Schelde liggen verschillende 19de-eeuwse kasteeldomeinen. De meeste kastelen zijn ontstaan uit oudere “huizen van plaisance” nabij de Schelde die op hun beurt teruggaan op omwalde sites uit de late middeleeuwen zoals de Kastelen Ocket en Kervijn. Het kasteel Coninxdonck werd in de 19de eeuw gebouwd ter vervanging van een middeleeuws slot in een omwald vierkant domein. Het Kasteel Klaverke met wegkapel werd achterin het park van Kasteel Kervijn gebouwd in de 19de eeuw. De aangelegde parken van de verschillende aanpalende kasteeldomeinen zorgen voor een landschappelijk geheel afgewisseld met enkele tussenliggende boerenerven en landhuizen met hovingen.

Driepikkel, Edingseweg, Klein-Frankrijkstraat, Kloefstraat, Muur, Onkerzelestraat, Oude Steenweg, Oudeberg, Oudebergstraat, Pachtersstraat (Geraardsbergen)
De omgeving van Geraardsbergen is heuvelachtig met steile en hoge hellingen waaronder de beboste Oudenberg. Deze berg ligt op een langgestrekte heuvelkam, de Buizemont, die parallel loopt aan de Dender en waarop Geraardsbergen is ontstaan.

Sint-Martens-Leerne (Deinze), Drongen (Gent)
Centraal in dit gebied ligt het kasteeldomein van Crombrugghe in een bosrijk park. Het kasteel heeft een U-vormige plattegrond, een ommuurde moestuin en een dubbele eiken- en beukendreef. Rondom het kasteel liggen vele oude hoevetjes met witgekalkte bakstenen gevels en een omhaagd erf. Ten zuidoosten van het kasteeldomein ligt een kouter, de andere zijden zijn door bulken begrensd. Ten noorden van het domein ligt Noordhout, een gehucht in het bulkengebied. Het landschap is er meer gesloten door het voorkomen van knotwilgen langs de percelen en populieren langs de wegen. De structuur van de agrarische nederzetting, de Noordhoutse teerling, is nog herkenbaar in het landschap.

Erwetegem, Sint-Goriks-Oudenhove (Zottegem)
De Steenbergse bossen liggen op de noordgrens van het Zuidvlaamse heuvelland. Het is een gemengd bos- en landbouwgebied dat zich uitstrekt langs de valleihellingen van de Erwetegemse beek en de Karnemelkbeek. De valleien zijn diep ingesneden en asymmetrisch met steile hellingen. De steilste flanken zijn bebost, de minder steile hellingen liggen onder weiland en op de heuveltoppen komt meer akkerland voor. Heel het gebied werd ontbost in de 19de eeuw maar als snel vond een herbebossing plaats. Het huidige bos heeft een duidelijke gelaagdheid. De hoogste boometage bestaat uit Canadapopulier, de lage boometage en de struiketage bestaan uit gemengd loofhout, dat hier en daar als hakhout wordt geëxploiteerd. Binnen het bos komen een aantal bronnen en kwelzones voor.

Elst, Nederbrakel, Opbrakel, Zegelsem (Brakel), Schorisse (Maarkedal)
Het heuvelig karakter van dit gebied wordt veroorzaakt door de sterke erosiewerking van talrijke kleine waterlopen. Dit gebied omvat de bronhoofden van drie parallel lopende zijbeken van de Zwalm, de Vaanbuikbeek, de Roosmeersbeek en de Slijpkotbeek. Tussen de valleitjes, die west-oostwaarts georiënteerd zijn, liggen hoge kouters van waar men een weids uitzicht heeft op een landschap met houtkanten en perceeslrandbegroeiing. In de buurt van de erven komen kaphagen voor met een erg kleine plantafstand. In de diepere delen van de valleien liggen unieke bronbossen met een waardevolle bronbosflora. Het indrukwekkende halfgesloten hoevecomplex van het Hof te Wolfskerke gaat terug tot de 12de eeuw en ligt ingeplant op een heuvelkam, omgeven door landbouwgronden. Het Mullenkasteel werd later gebouwd als eclectische woning bij de hoeve.

Heusden (Destelbergen), Laarne (Laarne)
Het gebied beslaat delen van de gemeenten Destelbergen en Laarne. Het is ontstaan door de Vlaamse Vallei en de aanwezigheid van verschillende riviersystemen van de Schelde. Het gebied is ruwweg in twee delen op te splitsen. In het noordelijkste deel van het gebied ligt de Damvallei. De zuidoostelijke hoek van deze vallei is tegenwoordig door autosnelwegen afgesneden van de rest van de Damvallei. Dit afgesneden deel staat bekend als 'De Hauw’ en is een laaggelegen, moerassig gebied waar ooit de Schelde stroomde. Ten zuiden en zuidoosten van '‘De Hauw’' strekt zich een cultuurlandschap uit rond de historische hoeven 'Kattenheye' en 'Schalieveld'. Dit landschap wordt doorkruist door de depressies van de Kolkbeek en de Maanbeek. Deze depressies, die waarschijnlijk dateren uit de laatste ijstijd, zijn relicten van de vlechtende Schelde, zijn wellicht tussen de 29.000 en 14.700 jaar oud, zo niet ouder.

Lommel (Lommel)
Midden 19de eeuw werden grootschalige vloeiweiden aangelegd om de onvruchtbare heidegebieden in de Limburgse en Antwerpse Kempen landbouwkundig te valoriseren. De realisatie van deze projecten was mogelijk dankzij de sedert 1825 in gebruik genomen Zuid-Willemsvaart en het Kempens kanaal van Bocholt tot Herentals. In Lommel ontstonden vier irrigatiezones. Drie blokken liggen binnen de perimeter van dit gebied, met name de wateringen van Lommel-Kolonie, Jozef Keelhoff en Hondsbos. De vloeiweiden van Lommel-Kolonie, tegenwoordig 'De Watering' genoemd, werden aangelegd door de Belgische staat in 1848, tussen het kanaal Bocholt-Herentals en de Nederlandse grens, in het noordoosten van de gemeente Lommel. Deze watering was vanaf haar ontstaan onafscheidelijk verbonden met de Rijkskolonie van Lommel-Kolonie.

Heers, Klein-Gelmen, Veulen (Heers)
Heers en Veulen ontstonden nabij de Heerse of Veulense Beek, één van de bovenlopen van de Herk, die er het golvend open-field landschap van Droog-Haspengouw insnijdt. In de beekvallei waren als gemene weiden in gebruik die nu veelal beplant zijn met populieren. Zowel Heers als Veulen zijn kasteeldorpen waarvan het kasteel gelegen is aan de rand van de natte vallei. Beide dorpen kennen vooral in de omgeving van het kasteel, kerk en pastorie nog een historische uitzicht en verbindingen. Verbindingswegen zijn vaak als holle wegen ingesneden.

Gutschoven, Mettekoven (Heers), Brustem, Groot-Gelmen (Sint-Truiden), Borgloon, Broekom, Gotem, Hendrieken, Hoepertingen, Rijkel, Voort (Tongeren-Borgloon)
Dit gebied is gelegen in Droog-Haspengouw op de zuidwest-rand van het massief van Borgloon. De centrale verbinding in dit gebied wordt gevormd door de Romeinse weg die van west naar oost loopt. De Herkebeek of Molenbeek, één van de bovenlopen van de Herk, doorkruist het gebied van zuid naar noord. De beek heeft hier een diep, asymmetrisch dal ingesneden. De omgeving van Voort vertoont het traditionele, open uitzicht van de Haspengouwse akkerbouwstreek. Voort is dan ook een klein landbouwdorp, gedomineerd door het kasteel en enkele grote landbouwbedrijven. Gotem is een kleine kern gelegen in dezelfde beekvallei, maar op enige afstand van de Romeinse weg. Het gehucht Helshoven ligt langs de Herk en kenmerkt zich door enkele grote hoeves en een kapel en kluis.