Inventaris

Vechmaal (Heers)
De grotten van Henisdael vormen een relict van de winning van Maastrichtersteen, tauw en mergel, die vooral tijdens de 15de-16de eeuw plaats vond. De groeven bestaan uit een netwerk van gangen die zich ondergronds ver uitstrekken. In de groeven zijn verschillende inscripties te vinden die betrekking hebben op de steenwinning, het dagelijkse leven of markante feiten uit de geschiedenis (1549, 1592, 1601, 1733 en 1779). De grotten werden in de loop der eeuwen bovendien gebruikt als schuilplaats als legers door deze gebieden trokken. De groeves herbergen ook een belangrijke geologische en natuurwaarde.

Vechmaal (Heers)
Deze holle wegen zijn gelegen in het gebied tussen de grotten van Henisdaal en de Patrijnenkuil. Het ontstaan van deze holle wegen hangt samen met de fysische gesteldheid van het terrein (erosiegevoeligheid en aanwezige relief) en de invloed van de mens. Holle wegen zijn ingesneden in de (zand)leembodems (en eventueel in het onderliggend geologisch substraat). Ze liggen meestal loodrecht op de hoogtelijnen en ze kunnen tot tien meter diep zijn. Door het eeuwenlange gebruik van wegen bleef de bovengrond onbegroeid en stond deze bloot aan erosie. Doordat telkens een laag sediment afstroomde bij hevige regenval, sneed de weg zich diep in, wat de erosie alleen maar versterkte. Langs weerszijden zijn meestal steile wanden te zien die spontaan begroeiden of beplant werden met bomen en struiken (vaak hakhout).

Altenastraat 39-43 (Heers)
De dienstgebouwen vormen een U-vormig complex uit eind 19de - begin 20ste eeuw, met de open zijde naar het zuiden. De gesloten hoeve dateert uit de eerste helft van de 18de eeuw.

Altenastraat 39-43 (Heers)
Verloren kasteelpark in vroeg-landschappelijke stijl van rond 1800, mogelijk ontworpen door Ghislain Joseph Henry (1754-1820) en aangepast in de tweede helft van de 19de eeuw; de site, het reliëf van de vijvers, enkele lanen en parkbomen blijven over.

Bovelingenstraat (Heers)
Langs de Bovelingenstraat, tussen de Sint-Martinuskapel en het kasteelpark van Bovelingen is langs beide zijden beplant met geknotte linden.

Bovelingenstraat 165 (Heers)
Ommuurde voormalige pastorietuin van 1859 met smeedijzeren hekwerk.

Dreefstraat 1 (Heers)
Kleine, vierkante kapel met afgeschuinde hoeken, uit de 18de eeuw. Baksteenbouw onder klokvormig dak.

Hekslaan 1 (Heers)
Meer dan 100 ha groot landgoed voor een deel in terrasvorm aangelegd op de flank van een helling die het dorp domineert.

Kasteelstraat (Heers)
Kasteeldomein van circa 10 hectare met landschappelijk park, vertrekkend van een vermoedelijk deels gerealiseerd 18de-eeuws ontwerp voor een 'jardin anglo-chinois', later aangepast in vroeg-landschappelijke stijl en uitgebreid naar plannen van landschapsarchitect Galoppin.

Monnikenlaan 51 (Heers)
Zeer ruime, oorspronkelijk gesloten, hoeve. In de loop van de eerste helft van de 19de eeuw verdwijnt een gedeelte van de noordoostelijke en zuidoostelijke vleugel, en alleen de omheiningsmuur blijft bewaard.