Inventaris

Welderstraat 8 (Balen)
Oorspronkelijk langgestrekte hoeve, opklimmend tot 1772, zie jaartal van gesinterde baksteen.

Windmolenweg 7 (Balen)
Vrij intacte langgestrekte hoeve met onregelmatige travee-indeling en één bouwlaag onder zadeldak, uit het eerste kwart van de 20ste eeuw.

Wolfsdonken 16 (Balen)
Eenvoudige bakstenen kapel op rechthoekige plattegrond onder zadeldak, van 1938.

Zandstraat (Balen)
Pijlerkapel ter ere van Onze-Lieve-Vrouw, opgetrokken in 1950 ter vervanging van een oude paalkapel. Witgeschilderde bakstenen pijler onder zinken zadeldakje met bekronend ijzeren kruis.

Zinkstraat 1 (Balen)
Door de aanwezigheid van de ideale infrastructuur voor industriële bedrijvigheid, ontstond in 1889 de zinkfabriek Vieille Montagne nabij de grens van Balen met Mol.

Zwarte Dreef 1 (Balen)
Voormalig station van Balen-Wezel, gebouwd in 1880 en gelegen op de lijn Antwerpen-München-Gladbach. Bij de inventarisatie resten enkel een tweetal bijgebouwtjes, volgens kadastrale gegevens uit het eerste kwart ven de 20ste eeuw.

Zwarte Weg 2 (Balen)
Voorbeeld van een typische arbeiderswoning met omhaagd voortuintje. Vrijstaande, deels witgeschilderde baksteenbouw met verankerde lijstgevel, volgens kadastrale gegevens uit de jaren 1920.

Zwarte Weg 44, 44/1-2 (Balen)
Gemeentelijke jongensschool met bijhorende onderwijzerswoning van 1906, naar ontwerp van J. Taeymans van 1904.

Beerse, Lille (Antwerpen)
Het gebied De Schrieken wordt gekenmerkt door een afwisseling van laagveenmoeras, rietland, broekbos, loof- en naaldbos en enkele percelen waardevol blauwgrasland. Enkele hooilanden vormen relicten van de ontginning tijdens de tweede helft van de 19de eeuw.

Beerse (Beerse), Merksplas (Merksplas), Rijkevorsel (Rijkevorsel)
De Kolonie Merksplas is een voor het Vlaams Gewest uniek en intact voorbeeld van de opbouw en inrichting van een gebied als ‘onvrije’ weldadigheidskolonie. In 1823 werd de ’onvrije kolonie’ van Merksplas ontgonnen op de heide. Ze bood al snel onderdak aan ongeveer 600 bedelaars. In 1893 werd begonnen met het graven van de ringgracht, om ontsnappingen tegen te gaan. Deze ringgracht is nog grotendeels bewaard. Ook van het gebouwenbestand is heel wat bewaard gebleven (kerk, gebouwen van de huidige strafinrichting, boerderijen, bedrijfsgebouwen, schoolgebouw en personeelswoningen). Ook bijzonder is het kerkhof. Kenmerkend voor het landschap van dit gebied zijn verder het rastervormig drevenpatroon en de beboste percelen afgewisseld met akkerland. Het uitgestrekte en rustige geheel is een visueel zeer aantrekkelijk compartimentlandschap. De dendrologische waarde is groot.