Inventaris

Hemelrijk 91 (Essen)
U-vormige modelboerderij met gekasseide binnenplaats, met woonhuis, stallingen, schuren en bijgebouwen met graanmolen en houtzagerij.

Melkerijstraat 2 (Essen)
Zuivelfabriek, gesticht in 1901 en gesloten in oktober 1980. Bewaarde, nog werkzame stoommachine van 1921 door constructeur Van den Kerkhove uit Gent.

Moerkantsebaan 139 (Essen)
Boerderij met woostalhuis en bakstenen langsschuur, beide onder zadeldak.

Moerkantsebaan 175 (Essen)
Langsschuur onder zadeldak. Datering in baksteenmozaïek. Gelegen ten westen van volledig vernieuwd woonstalhuis.

Moerkantsebaan 305 (Essen)
Winkel en herberg uit het vierde kwart van de 19de eeuw in het centrum van het gehucht Hoek op de kruising met de Verbindingstraat.

Moerkantsebaan 47A (Essen)
Champignonkwekerij bestaande uit drie in U-vorm geplaatste gebouwen onder zadeldak.

Moerkantsebaan 54 (Essen)
Enige overgebleven hoeve van een dertigtal pachthoeven van de norbertijnerabdij van Tongerlo te Essen; opgericht in 1767.

Nieuwstraat 104 (Essen)
Café opklimmend tot eind 18de eeuw, aangepast in de loop van de 19de en de 20ste eeuw.

Nieuwstraat 111 (Essen)
Opklimmend tot de eerste helft van de 19de eeuw. Dubbelhuis van vijf traveeën en aanleunende poorttravee onder doorlopend zadeldak.

Nieuwstraat 34 (Essen)
Boerderij in de dorpskern, op hoek Nieuwstraat en Dreef. Bestaande uit woonstalhuis met stallingen en langsschuur.