Inventaris

Nieuwstraat 37 (Essen)
Herberg opklimmend tot de eerste helft van de 19de eeuw.

Nieuwstraat 95 (Essen)
Dorpsherberg van vijf traveeën en één bouwlaag onder zadeldak, van circa 1840.

Noordeneind 2 (Essen)
Hoeve bestaande uit woonstalhuis met langsschuur aan noordzijde, te dateren in de 19de eeuw.

Over d'Aa 272 (Essen)
Hoeve in het centrum van het gehucht Horendonk. Woonstalhuis van acht traveeën onder zadeldak, door middel van gevelsteen gedateerd 1899.

Schanker 13 (Essen)
Meerledige hoeve waarvan schuur gedateerd 1858, omgeven door weilanden en moderne landhuizen.

Sint-Jansstraat 238 (Essen)
De Bakkersmolen is een stenen korenwindmolen van het type bovenkruier (stellingmolen), opgericht in 1980-82 naar ontwerp van architect Lou Jansen.

Spurrieveld 39 (Essen)
Hoeve uit de tweede helft van de 19de tot het eerste kwart van de 20ste eeuw, omgeven door weiland.

Stationsstraat 32 (Essen)
Voormalige molenaarswoning Louis Aerden met ten noorden de romp van een stenen korenwindmolen, type bovenkruier (bergmolen) uit 1841 en ten westen bijgebouwen (maalderij en paardenstallen) rond een gekasseid erf.

Stationsstraat 90 (Essen)
Café met uitzicht uit het vierde kwart van de 19de eeuw. Hoekhuis van vier en twee traveeën en één bouwlaag onder zadeldak.

Steenovenstraat 155-157 (Essen)
Steenbakkerij gelegen op het gelijknamige gehucht, opgericht in 1900 door J. Kenis.