Inventaris

Varkensmarkt 4 (Diepenbeek)
Dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder gebogen zadeldak, met uitzicht uit de eerste helft va de 19de eeuw. Bakstenen gebouw op een gepikte plint en licht verhoogde begane grond.

Varkensmarkt 7 (Diepenbeek)
Alleenstaand herenhuis van het dubbelhuistype; vijf traveeën en twee bouwlagen onder schilddak, uit de 19de eeuw.

Visserijstraat 10 (Diepenbeek)
Cottage villa uit begin 20ste eeuw, heden rusthuis De Visserij, gelegen op het voormalig domein De Heusch.

Visserijstraat 27-29 (Diepenbeek)
Langgestrekte hoeve van circa 1900, met ordonnantie: woonhuis-staldwarsschuur. Recente restauratie.

Watertorenstraat (Diepenbeek)
Oorspronkelijk rechthoekige kapel in leembouw, thans volledig vernieuwd in baksteen. In kern opklimmend tot de 18de eeuw.

Wijkstraat 16 (Diepenbeek)
Het hoofdgebouw van 1888, met knipvoeg gevoegde neogotische baksteenbouw van acht traveeën en twee bouwlagen onder een leien zadeldak met dakruiter met ingesnoerde naaldspits en bekronend ijzeren kruis met windhaan.

Zavelstraat 115 (Diepenbeek)
Mooi hoevetje, uit de 19de eeuw, met ongewone schikking : achter het woonhuis, en evenwijdig ermee, de schuur; vóór het woonhuis de overige dienstgebouwen in L-vorm.

Schaffen (Diest), Halen, Zelem (Halen), Lummen, Meldert (Lummen)
De benedenloop van de Zwarte Beek vloeit vanaf Meldert (Lummen) in zuidwestelijke richting, om voorbij Zelem (Halen) op te gaan in de vallei van de Demer. De beek kronkelt hier tussen steeds hogere getuigenheuvels. De Zwarte Beek is nog één van de zeldzame waterlopen die haar natuurlijke meandering behouden heeft. Behalve de heuvelruggen komt ten zuiden van de vallei een aantal depressies voor: de Goren, Gorenbroek, Lange Beemden, Bakelbroek, de Leunen en het Rotbroek. Rond het straatdorp Zelem is het landschap aantrekkelijk en gevarieerd met gave vergezichten over de vallei en landschappelijk waardevolle elementen zoals holle wegen, bomenrijen en houtkanten.

Asdonkstraat 39-41 (Diest), Asdonkstraat (Tessenderlo-Ham)
De hoeve van Groot Asdonk, met huis van plaisantie, werd rond 1760 door Arnold Cox gebouwd op de 'Brabantse Hoek', een gebied van natte podzolbodems, heide en vennen, op de grens met Tessenderlo-Engsbergen. Cox was jurist en drossaard van Diest, en stamde uit een Maaslands geslacht, waaruit de rentmeesters van Aldenbiezen werden gerekruteerd. Het geheel is omgeven door 'Jardin anglais' of 'anglo-chinois' van 6 hectare ; vermoedelijk aangelegd rond 1810 op oude kleiwinning; verrukkelijk labyrint van eilandjes, landtongen, landengten, kanaaltjes, heuveltjes, uitbundig slingerende paden tussen bemoste walletjes, rododendronmassieven en enkele zeldzame soorten eik.

Dilsen, Elen, Rotem, Stokkem (Dilsen-Stokkem), Maaseik (Maaseik), Leut, Meeswijk, Vucht (Maasmechelen)
Dit gebied beslaat de uiterwaarden van de Maas tussen Maaseik en Maasmechelen. De meanderende rivier verlegde regelmatig haar loop, waardoor het landschap kenmerkt zich door de aanwezigheid van vele fossiele en verlaten Maasmeanders. Historische dijken zijn nog aanwezig, de dijken zijn pas eind 20ste eeuw aaneengesloten gemaakt om overstromingen te voorkomen. In de tot een kilometer brede uiterwaarden tussen de dijk en de Maas zelf, kan de rivier nog regelmatig overstromen. Een unieke situatie voor Vlaanderen. Het landgebruik in de alluviale vlakte is agrarisch, enkele grote hoeven komen hier voor. Verder zijn er de gehuchten en dorpen, veelal ontstaan aan de toenmalige Maas. Nabij Leut strekt het kasteelpark van Villain XIIII zich uit in de riviervallei.