Inventaris

Bekegemsestraat 1A (Zedelgem)
Hoeve, voorheen met herbergfunctie zie bewaarde cartouche boven de deur. De bebouwing gaat al terug tot voor de opmaak van het primitief kadaster (circa 1830).

Belledreef 2 (Zedelgem)
In "1840" gebouwd zie jaartal in de oostelijke eindgevel van het woonhuis.

Belledreef 8 (Zedelgem)
Achterin gelegen hoeve met losse bestanddelen toegankelijk via een aarden oprit en smeedijzeren hekken in betonnen pijlers. Lag tot de oprichting van de gemeente Veldegem in 1920 op grondgebied van Torhout op de wijk Rozeveld. Er is al bebouwing te zien op de Ferrariskaart (1770-1778) en op het primitief kadasterplan (circa 1830). Deze wordt circa 1883 vervangen door een nieuw woonhuis ten noorden en een schuurstalvolume ten oosten van het erf. Uitbreiding van het woonhuis in 1969. Gebouwen gegroepeerd rond een bekiezeld erf. Woonhuis met aangebouwde stal in witbeschilderde, verankerde baksteen onder zadeldak, gepekte plint. Het zadeldak is belegd met rode en zwarte pannen in een geometrisch patroon (ruitmotief), kenmerkend voor de pachthoeves van de adellijke familie de Crombrugghe-Matthieu. Schuur met geïncorporeerde stalling onder zadeldak. Stalling ten westen met gewijzigd gevelparement en muuropeningen.

Berkenhagestraat 86 (Zedelgem)
Boerenarbeiderswoning volgens kadastergegevens opgetrokken circa 1869. De dwars op de straat georiënteerde schuur dateert van "1876". Verankerde en witbepleisterde baksteenbouw onder zadeldaken (Vlaamse pannen). Woonhuis met brede dakrand op houten consoles, gepekte plint. Dubbelhuis met licht getoogde muuropeningen.

Boterweg 3 (Zedelgem)
Achterin gelegen hoeve met losse bestanddelen rond een begraasd erf, toegankelijk via een aarden oprit. Op de Ferrariskaart (1770-1778) staat hier al een volume binnen een omhaagd perceel. Circa 1840 wordt de oorspronkelijke woning ten zuiden van het erf omgebouwd tot een schuur en wordt een nieuw woonhuis ten noorden van het erf gebouwd (zie huidig). Circa 1874 wordt tegen de westkant van de woning een tweede wooneenheid gebouwd. In 1902 zijn beide woningen tot één huis samengevoegd. Woonhuis in verankerde baksteen onder zadeldak (Vlaamse pannen). Grijsgeschilderde en bepleisterde voorgevel met imitatievoegen en geometrische versieringen. Gecementeerde zij- en achtergevel. Schuurstalvolume in verankerde baksteen onder zadeldak (Vlaamse pannen) ten zuiden van het erf.

Boterweg 4 (Zedelgem)
Achterin gelegen, dwars op de straat georiënteerde boerenarbeiderswoning met aan de straat gelegen schuur. Op de Ferrariskaart (1770-1778) staat hier al bebouwing met ongeveer dezelfde configuratie aangeduid. Woonhuis in witbeschilderde, verankerde baksteen met aanbouw onder lagere nok, boven een gepekte plint en zadeldaken (mechanische pannen). Schuur in bruinoranje, verankerde baksteen onder zadeldak (Vlaamse pannen) en tegen de oostgevel een houten kapelletje.

Brugse Heirweg 215 (Zedelgem)
Achterin gelegen hoeve met losse bestanddelen rond een bekiezeld erf. Toegankelijk via een rechte, geasfalteerde oprit. Staat op de Ferrariskaart (1770-1778) en op een figuratieve kaart van 1823 met ongeveer dezelfde configuratie (zie huidig). Boerenhuis ten noorden van het erf met 19de-eeuws uitzicht maar eventueel met 18de-eeuwse kern. Ten zuiden van het erf een beplankte dwarsschuur onder zadeldak (golfplaten), bewaarde muuropeningen. Ten oosten en westen van het erf landgebouwen uit het interbellum.

Brugsestraat 119 (Zedelgem)
Beeldbepalende ligging tegen de rand van de dorpskom en op de heuvelrug van Aartrijke. Op het primitief kadaster (circa 1830) staat hier al een hoeve getekend. Wellicht werd deze in de tweede helft van de 19de eeuw vervangen door huidige. Woonhuis (laatste kwart van de 19de eeuw; te dateren a.d.h.v. stijlkenmerken), schuur (1866) en stalling (1865) staan in U-vorm opgesteld rond een zeer ruim deels begraasd, deels geasfalteerd erf en deels aangelegd als tuin. Dubbelhuis van vijf traveeën in bruine, verankerde baksteen en met rijk uitgewerkte voorgevel. Middenrisaliet geflankeerd door verjongende steunberen met ingangstravee onder trapgevel; met moderne, contrastrijke aanbouw van 2003.

Brugsestraat 153 (Zedelgem)
Achterin gelegen voormalige en gerenoveerde hoeve met losse bestanddelen. De bebouwing gaat terug tot voor de opmaak van het primitief kadasterplan van circa 1830. Woonhuis, laag roodbakstenen (vernieuwd parement) huis onder zadeldak. Bijgebouw ten noordwesten van het woonhuis, wellicht oorspronkelijk een zomerkeuken. Rode baksteenbouw onder hoog, half schilddak en stal onder lessenaarsdak tegen de achtergevel.

Burg. Jos. Lievensstraat 33 (Zedelgem)
Deze molenaarshoeve hoort historisch bij de Plaetsemolen aan de overkant van de straat. De voornamelijk 19de-eeuwse hoevegebouwen met molenaarswoning zijn vrijstaand gegroepeerd rondom een begraasd erf. Molenaarswoning al afgebeeld op de Grote Kaart van het Brugse Vrije (1571). De Ferrariskaart (1771-1778) toont drie U-vormig en vrijstaand opgestelde gebouwen. Bij de opmaak van het primitief kadasterplan (rond 1830) bestond de bebouwing uit een woonhuis met landgebouwen en de windmolen op een berg met bijbehorende rosmolen. Uitbreiding huis in 1830 en 1882. De molenaarswoning ten noorden van het erf met een 18de-eeuwse kern met uitbreidingen uit de 19de eeuw. De verankerde, lage en witgeschilderde baksteenbouw onder een zadeldak. Ten zuiden van het erf is de monumentale dwarsschuur van 1884 opgetrokken (zie opschriften in rechter zijgevel). Het verankerde, donkerbakstenen gebouw onder een zadeldak