Inventaris

Kasterlee, Lichtaart (Kasterlee)
Het gebied ligt op de Kempische heuvelrug, die van tertiaire oorsprong is. Het zuidfront van de rug is op veel plaatsen afgegraven, om zand of ijzerzandsteen te winnen. Op de rug komen uitgestrekte stuifzandformaties voor, met ook enkele Laatglaciale paraboolduinen zoals de Hoge Mouw. Het landschap wordt gedomineerd door in de 19de en 20ste eeuw aangelegde dennenbossen. In het westen van dit gebied zijn de dennenbossen aangelegd op plaggenbodems, die daarvoor tot het traditionele akkerland van Lichtaart behoorden. De vele eikenrijen getuigen daar nog van. Bijzonderheden zijn de holle wegen, de karrensporen, het grillige eikenhakhout op de duintoppen van de Kabouterberg en de Zwarteberg, de grove dennen met ‘steltwortels’, de Duivelskuilen, de restanten van grafvelden uit de Metaaltijden, de Britse militaire begraafplaats en de het laatmiddeleeuwse gebruik als konijnenwarande.

Goorseweg (Kasterlee)
Op de heuvelrug tussen Kasterlee en Lichtaart bestaan nog enkele restanten van oude wegtracés. Het gebied bestond vooral uit heide, die in de loop van de 19de-20ste eeuw systematisch tot naaldbos is omgevormd. Samen met de bebossing van de heuvelrug ontstond een heel netwerk van kleine bospaden, dat vooral in de 20ste eeuw zijn huidige vorm aannam. Enkele oudere tracés bleven gedeeltelijk behouden, waaronder een deel van de verbindingsweg tussen het gehucht Goor en Kasterlee. Bijzonder is het parallelle wegtracé van de Kerk- en de Lijkweg.

Hofdreef 27 (Kasterlee)
Omgracht middeleeuws kasteel met ophaalbrug en toegangsdreef gelegen net buiten de dorpskom en vermoedelijk opklimmend tot de 14de eeuw.

Holle weg, Oosthukkel, Westhukkel (Kasterlee)
Op de zuidelijke steilrand van de heuvelrug tussen Kasterlee en Lichtaart liggen verschillende holle wegen. Omdat het hoogteverschil op korte afstand groot is, snijden deze wegen zich snel diep in de flank van de heuvelrug in. De meeste van deze holle wegen zijn eeuwenoud. Ze kunnen in elk geval met trajecten worden geïdentificeerd die ook al op de 18de-eeuwse Ferrariskaart zichtbaar zijn.

Watermolenstraat 6 (Kasterlee)
Watermolen van het type onderslagmolen, tot 1976 gelegen op de Aa, sedertdien op een aftakking. De tot op heden oudst gekende vermelding van de molen klimt op tot 1526. De watermolen bevindt zich op een eilandje tussen de twee rivierarmen van de Aa. De woelkom aan de onderloop is nog aanwezig en de omgeving van de watermolen heeft zijn landelijk karakter met akkers en grasland bewaard.

Venlosesteenweg (Kinrooi), Venlosesteenweg (Maaseik)
De steenweg N78 loopt van aan de grens met Nederland in Kinrooi naar het zuidwesten tot Vroenhoven. De aanleg van deze rechte steenweg gebeurde onder het bewind van Napoleon in de periode 1812-1813. Langs de Venlosesteenweg zijn nog relicten van de oorspronkelijke wegbeplanting met opgaande zomereiken aanwezig.

Berchem, Kwaremont, Ruien, Zulzeke (Kluisbergen), Etikhove, Nukerke (Maarkedal), Melden (Oudenaarde), Ronse (Ronse)
De ‘West-oostelijke heuvelkam’ strekt zich in dit gebied uit vanaf het Kluisbos (Kluisbergen) over de kam van Heynsdale (met Heynsdalebos), de Hotond (met Hotondbos-Scherpenberg), de heuvelkam van de Zandstraat en van de Ommegangstraat tot Bois Joly (Ronse). De zone ‘Plateaurand’ sluit aan bij de Pleistocene Scheldevallei en vormt een overgang naar de West-oostelijke heuvelkam. Tot deze fysische entiteit behoren onder andere het Koppenbergbos en het Elenebos. Het gebied ‘Kwaremont en omgeving’ betreft de dorpskern van Kwaremont, de Paterberg en Waaienberg, en ook het Feelbos, Beiaardbos en Ingelbos. Tot het pleistocene Scheldeterraslandschap van Berchem-Melden behoren ‘Paddenbroek’ en ‘Waarde’. Het betreft laaggelegen, natte tot vochtige grasland- en moerasgebieden.

Broektestraat, Keuzelingsstraat, Ommegangstraat, Schilderstraat (Kluisbergen)
Deze kasseiweg getuigt van een bepaalde, uiterst belangrijke en langdurige fase in de evolutie van infrastructuurwerken in casu de wegenbouw. Om industrieel-archeologische redenen zijn de technische kenmerken van langs- en dwarsprofielen, de fundering en afboording van belang.

Kalmontstraat 8-12, Knoktstraat 6 (Kluisbergen)
Kasteeldomein van Calmont met kasteel, omgevend park, moestuin, hovenierswoning (nu boswachtershuis), boswachterswoning (nu conciërgewoning) en mariagrotje. Het kasteel is naar verluidt een voormalig jachtpaviljoen, opgetrokken in sobere empirestijl in het eerste kwart van de 19de eeuw. Witbepleisterd en geschilderd kasteeltje van drie bouwlagen onder leiendak, voorheen met belvedère.

Paterbergstraat (Kluisbergen)
Deze kasseiweg getuigt van een bepaalde, uiterst belangrijke en langdurige fase in de evolutie van infrastructuurwerken in casu de wegenbouw.