Inventaris

Vlierzeledorp 2-4 (Sint-Lievens-Houtem)
Voormalig gemeentehuis, gelegen ten zuiden van de kerk; bestaande uit twee bakstenen vleugels (west en zuid) met beraapte straatgevels op arduinen plinten onder aaneengesloten zadeldaken (leien); jaartal 1793 in het boogveld van een venster in de westvleugel; aanpassingen uit de 19de eeuw.

Molenhoekstraat 13 (Sint-Martens-Latem)
Voormalig molenaarshuis en wethuis van de heerlijkheid van de Broekstraat, in de 18de eeuw herberg en opgericht in 1663. Huidig gebouw met vernieuwd parement, één bouwlaag en drie traveeën onder zadeldak tussen zijaandaken met vlechtingen, jaarankers van 1779 in de linker zijpuntgevel.

Apostelstraat 1-3, Grote Markt 44 (Sint-Niklaas)
Hoekgebouw in neo-Vlaamserenaissance-stijl, gebouwd in 1902 met lijstgevels van vijf en zes traveeën en twee bouwlagen onder schilddak.

Belseledorp 76 (Sint-Niklaas)
Neogotische baksteenarchitectuur met verwerking van natuursteen voor sokkel, hoekkettingen, speklagen, deuromlijstingen en vensterstaven. Rechthoekig gebouw van vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, in 1899 gebouwd naar ontwerp van architect H. Derre.

Dries (Sint-Niklaas)
Sinaai is het prototype van een centrumdorp dat zich centrifugaal vanuit het dorpsplein met kerk en schepenhuis heeft ontwikkeld. De dorpskom wordt bepaald door een rechthoekige structuur van het kerkhof en de dries, welke reeds in 1219 is aangelegd. Centraal op de dries staan een imposante solitaire eik, waarschijnlijk een vrijheidsboom.

Dries 78-82, 86-90 (Sint-Niklaas)
Gemeentehuis, neoclassicistisch gebouw van het dubbelhuistype van een + vijf + één travee en twee bouwlagen onder zadeldak, aan weerszijden geflankeerd door lagere bakstenen woonhuizen en aldus de noordwestzijde van het gemeenteplein uitmakend.

Eigenlostraat 2 (Sint-Niklaas)
Alleenstaand huis van negen traveeën en één bouwlaag onder zadeldak. Rechthoekige deur in arduinen omlijsting op neuten en voorzien van een versierde gestrekte tussendorpel met jaartal 1824. Naar verluidt zou dit een oud gerechtshuis zijn geweest van de wijk Amelvelt, waar recht gesproken werd in de hoogkamer.

Grote Markt 1 (Sint-Niklaas)
Statig neogotisch gebouw uit 1876-1878 naar ontwerp van architect Pieter Van Kerkhove, gebouwd op de plaats van de op 26 februari 1874 afgebrande voorganger in neoclassicistische stijl.

Grote Markt 43 (Sint-Niklaas)
Landhuis, voormalige zetel van het hoofdcollege van het Land van Waas. Voorgevel in barokstijl, drie traveeën en twee bouwlagen met in- en uitgezwenkte top van bak- en zandsteen; zandstenen cartouche met jaartal 1637 boven middenvenster..

Grote Markt 45 (Sint-Niklaas)
Voormalige gevangenis in renaissancestijl, gebouwd in 1661-1662 door Jan Colaes naar ontwerp van Lucas Faid'herbe. Symmetrische gevel van zeven traveeën en twee en een halve bouwlaag onder gebogen schilddak. Centrale travee voorafgegaan door dubbele steektrap van arduin met sierlijke smeedijzeren leuning in rococostijl.