Inventaris

Sint-Margrietestraat 53 (Sint-Laureins)
Gemeentehuis en onderwijzerswoning naar ontwerp van architect Edmond de Perre en in gebruik genomen in 1875. Beeldbepalend, in de as van de dorpsstraat ingeplant hoofdgebouw op vierkante plattegrond, van drie op drie traveeën en twee bouwlagen onder pannen tentdak. Links, aansluitend gebouwtje van 1935 met in de straatgevel een hardstenen oorlogsgedenkteken voor de slachtoffers van beide Wereldoorlogen.

Stee 3 (Sint-Laureins)
Vermoedelijk van bij de oprichting van Watervliet in het begin van de 16de eeuw stond het schepenhuis op deze locatie. Twee gevelsteentjes op het bordes vermelden anno 1781, verwijzend naar nieuwbouw of aanpassing van de oudere kern in classicistische stijl. Volgens het kadasterarchief werd het oorspronkelijke vrijstaande gebouw van vijf traveeën circa 1860 uitgebreid met twee zijtraveeën met korfboogpoorten onder zadeldaken.

Gentsestraat 49 (Sint-Lievens-Houtem)
Sober neoclassicistisch huis met twee bouwlagen van vier traveeën onder zadeldak (nok parallel aan de straat, leien), uit de 19de eeuw.

Vlierzeledorp 2-4 (Sint-Lievens-Houtem)
Voormalig gemeentehuis, gelegen ten zuiden van de kerk; bestaande uit twee bakstenen vleugels (west en zuid) met beraapte straatgevels op arduinen plinten onder aaneengesloten zadeldaken (leien); jaartal 1793 in het boogveld van een venster in de westvleugel; aanpassingen uit de 19de eeuw.

Molenhoekstraat 13 (Sint-Martens-Latem)
Voormalig molenaarshuis en wethuis van de heerlijkheid van de Broekstraat, in de 18de eeuw herberg en opgericht in 1663. Huidig gebouw met vernieuwd parement, één bouwlaag en drie traveeën onder zadeldak tussen zijaandaken met vlechtingen, jaarankers van 1779 in de linker zijpuntgevel.

Apostelstraat 1-3, Grote Markt 44 (Sint-Niklaas)
Hoekgebouw in neo-Vlaamserenaissance-stijl, gebouwd in 1902 met lijstgevels van vijf en zes traveeën en twee bouwlagen onder schilddak.

Belseledorp 76 (Sint-Niklaas)
Neogotische baksteenarchitectuur met verwerking van natuursteen voor sokkel, hoekkettingen, speklagen, deuromlijstingen en vensterstaven. Rechthoekig gebouw van vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, in 1899 gebouwd naar ontwerp van architect H. Derre.

Dries (Sint-Niklaas)
Sinaai is het prototype van een centrumdorp dat zich centrifugaal vanuit het dorpsplein met kerk en schepenhuis heeft ontwikkeld. De dorpskom wordt bepaald door een rechthoekige structuur van het kerkhof en de dries, welke reeds in 1219 is aangelegd. Centraal op de dries staan een imposante solitaire eik, waarschijnlijk een vrijheidsboom.

Dries 78-82, 86-90 (Sint-Niklaas)
Gemeentehuis, neoclassicistisch gebouw van het dubbelhuistype van een + vijf + één travee en twee bouwlagen onder zadeldak, aan weerszijden geflankeerd door lagere bakstenen woonhuizen en aldus de noordwestzijde van het gemeenteplein uitmakend.

Eigenlostraat 2 (Sint-Niklaas)
Alleenstaand huis van negen traveeën en één bouwlaag onder zadeldak. Rechthoekige deur in arduinen omlijsting op neuten en voorzien van een versierde gestrekte tussendorpel met jaartal 1824. Naar verluidt zou dit een oud gerechtshuis zijn geweest van de wijk Amelvelt, waar recht gesproken werd in de hoogkamer.