Inventaris

Schaffen (Diest), Halen, Zelem (Halen), Lummen, Meldert (Lummen)
De benedenloop van de Zwarte Beek vloeit vanaf Meldert (Lummen) in zuidwestelijke richting, om voorbij Zelem (Halen) op te gaan in de vallei van de Demer. De beek kronkelt hier tussen steeds hogere getuigenheuvels. De Zwarte Beek is nog één van de zeldzame waterlopen die haar natuurlijke meandering behouden heeft. Behalve de heuvelruggen komt ten zuiden van de vallei een aantal depressies voor: de Goren, Gorenbroek, Lange Beemden, Bakelbroek, de Leunen en het Rotbroek. Rond het straatdorp Zelem is het landschap aantrekkelijk en gevarieerd met gave vergezichten over de vallei en landschappelijk waardevolle elementen zoals holle wegen, bomenrijen en houtkanten.

Geetbets, Grazen, Rummen (Geetbets), Halen (Halen), Donk (Herk-de-Stad), Drieslinter, Melkwezer, Neerlinter, Orsmaal-Gussenhoven, Wommersom (Linter), Hakendover, Oplinter, Tienen (Tienen), Budingen, Dormaal, Helen-Bos, Zoutleeuw (Zoutleeuw)
de “Valleien van de Grote en Kleine Gete” strekt zich uit van Tienen tot iets ten zuiden van Halen en Herk-de-Stad. Bij Budingen stromen de Grote en Kleine Gete samen in de Gete. De ankerplaats strekt zich over bijna 20km van deze vallei uit. De vallei kenmerkt zich door een gaaf beemdenlandschap. Het is een gecompartimenteerd landschap bestaande uit drassige graslanden met perceelsrandbegroeiingen van opgaande bomenrijen en populierenaanplantingen. Aan de rand van de vallei liggen diverse nederzettingen met hoge historische en bouwkundige waarde: Helen, Bos, Budingen, Zoutleeuw en Dormaal. Behalve deze nederzettingen zijn er ook talloze mottes en grote hoeves aan de valleirand van waaruit de vallei ontgonnen werd. In deze streek worden deze veelal “–winning” genoemd, bijvoorbeeld Grazenwinning, Vlierbeekswinning, Boswinning etc.

Halen (Halen)
Deze zone omvat de historische stadskern van Halen.

Halen (Halen), Donk, Herk-de-Stad (Herk-de-Stad)
Tussen Herk-de-Stad (Spekbrug) en de Demer ten noorden van Halen ligt het 18de-eeuwse afleidingskanaal van de Herk. Het afleidingskanaal was deel van de oplossing die de centrale overheid rond 1760 bedacht om aan de veelvuldige overstromingen in de depressie van Halen-Schulen het hoofd te bieden.

Bakelstraat 6 (Halen)
De westzijde van het erf werd afgesloten met een haagbeuken kaphaag, een landschapselement dat werd geplant in functie van het produceren van brandhout, geriefhout en loofvoedering.

Bakelstraat 6 (Halen)
In de kaphaag die het erf afsluit aan de westzijde staat een oude winterlinde. Met een stamomtrek van 648 cm betreft het hier een van de dikste van België. Gezien de oriëntatie ten opzichte van de gebouwen op het erf is deze boom geplant als schermboom en beschermt hij het erf en zijn bewoners tegen zon, regen en wind.

Begijnhofplein 2C (Halen)
Dubbelhuis van drie traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, uit de tweede helft van de 19de eeuw.

Betserbaan (Halen)
Monument en kruis gelegen bovenaan in de berm van een holle weg in een omhaagd perk met treurwilg.

Betserbaan (Halen)
Het wegenpatroon is in het agrarisch gebied tussen Halen en Loksbergen tussen de 17de eeuw en het heden relatief weinig veranderd. In noord-zuid richting ligt de Betserbaan, een verbindingsweg tussen Diest en Geetbets in de Getevallei, die tijdens de slag van Halen op 12 augustus 1914 als verdedigingslijn is gebruikt.

Betserbaan 72 (Halen)
Gesloten hoeve uit de eerste helft van de 18de eeuw, afhankelijk van het kartuizerklooster van Zelem. Alleen het woonhuis en een gedeelte van de dwarsschuur bleven bewaard.