Inventaris

Brugstraat 34 (Kruisem)
Achterin gelegen villaatje uit de eerste helft van de 20ste eeuw, drie traveeën en twee bouwlagen onder afgewolfd pannen dak. Decoratief voorgevelparement van witte en rode faiencetegels.

Oudenaardsesteenweg 28 (Kruisem)
Villa in omhaagde beboomde tuin, gebouwd door notaris C. Van der Stichelen in 1936-37 naar ontwerp van architect Van de Velde. Vrij imposant breed gebouw met art-decokenmerken, verspringende traveeën en bouwlagen onder schilddak.

Olsensesteenweg 21 (Kruisem)
Oude villa in omhaagde tuin met ijzeren toegangshek aan gecementeerde pijlers. Gecementeerde bakstenen constructie met twee hoge bouwlagen onder overstekend zadeldak. Rechts aanleunende vierkante toren onder leien schilddak met bliksemafleiders, volgens bouwvergunning van 1905.

Wannegemdorp 28 (Kruisem)
Kleurrijke gele en oranjerode bakstenen villa van circa 1915 met witte speklagen op breukstenen plint, opgetrokken in cottagestijl met verspringende traveeën en twee bouwlagen onder snijdende afgewolfde zadeldaken en leien tentdak boven torenachtige deurtravee, ingeplant in omheinde tuin met ijzeren hekken tussen gemetste pijlers.

Waregemsestraat 17 (Kruisem)
Ruime bakstenen woning in grote beboomde tuin toegankelijk via ijzeren hekken tussen bakstenen pijlers in oost- en zuidzijde. Dubbelhuis van drie traveeën en twee bouwlagen onder schilddak, geflankeerd door zijtraveeën van circa 1870.

Wannegem-Ledestraat 4 (Kruisem)
Alleenstaand burgerhuis in omhaagde beboomde tuin met fraai ijzeren toegangshek. Bakstenen dubbelhuis, drie traveeën en twee bouwlagen onder schilddak met centraal torentje onder hoog leien dak met gesmeed ijzeren windwijzer, van circa 1910.

Churchillstraat (Winston)(KRU) 34 (Kruisem)
De villa van 1905 werd gebouwd door de nijveraarsfamilie Veroughstraete als directeurswoning bij een geplande fabriek, die er nooit gekomen is. Ze werd ingeplant in een ruime tuin afgesloten door ijzeren hekken tussen bakstenen pijlers op laag muurtje.

Hoogstraat 21-23 (Kruisem)
Beeldbepalend en sterk geritmeerd bakstenen complex met één en twee bouwlagen onder pannen zadeldaken met twee dakvensters, volgens gevelsteen opgericht in 1879 en in 1923 overgedragen aan de parochiale werken en uitgebreid met haakse vleugel.

Huisepontweg (Kruisem)
De staakmolen met open voet, genaamd Westmolen werd in 1981-1987 heropgericht en gerestaureerd in Kruisem, in de deelgemeente Wannegem-Lede. De Westmolen, afkomstig uit Houtave, klimt op tot 1737, en staat nu op een hoge molenberg op een heuvelrug, grotendeels omringd door een wijds landschap. De molen kreeg ook de naam van Schietsjampettermolen na een incident in 1981. Andere alternatieve namen zijn 'Grote Molen' of 'molen van Wannegem', de naam van de molen die oorspronkelijk op dezelfde locatie in Wannegem stond.

Kerkstraat 12 (Kruisem)
Winkelhuis met oude kern en vroeg-19de-eeuwse voorgevel van vijf traveeën en twee bouwlagen onder lessenaarsdak.