Inventaris

Bornem, Hingene (Bornem), Puurs (Puurs-Sint-Amands)
Het Moer, gelegen tussen de dorpskernen van Bornem, Hingene, Wintham, Eikevliet en Puurs, betreft een centraal gelegen vochtig bos- en moerasgebied, omgeven door kleinschalig cultuurland. De noordelijk gelegen open kouter van Hingene, eertijds een landbouwgebied, is nog mooi gerelateerd aan het lager gelegen moer met een opvallende steilrand als overgang. Het landschap is afwisselend gesloten (hoogstammige bossen, broekbossen, e.d.) en open (weilanden, moerassen, vijvers, e.d.) gebieden, doorweven met lineaire en puntvormige landschapselementen. De ruimtelijke structuur, het centrale afwateringsnetwerk, het wegenpatroon en de perceelsstructuur is de afgelopen 300 jaar vrijwel identiek en gaaf gebleven.

Elst, Michelbeke, Nederbrakel (Brakel), Elene, Sint-Goriks-Oudenhove, Sint-Maria-Oudenhove, Strijpen, Velzeke-Ruddershove (Zottegem), Hundelgem, Munkzwalm, Nederzwalm-Hermelgem, Paulatem, Roborst, Rozebeke, Sint-Maria-Latem (Zwalm)
Het gebied ligt ten zuidoosten van de Schelde en behoort tot de Vlaamse Ardennen. Centraal in deze ankerplaats loopt de Zwalm, zijrivier van de Schelde, met haar valleigronden en -wanden. Zijbeken en hun valleien liggen eveneens binnen de afbakening, samen met delen van de kouters en kleinere akkercomplexen die tot hun stroomgebied behoren. De ankerplaats omvat tevens de historische kernen van Nederzwalm, Roborst, Rozebeke, Ruddershove, Velzeke, Elst en Michelbeke.

Brasschaat (Brasschaat), Brecht (Brecht), Loenhout, Wuustwezel (Wuustwezel)
Het Groot Schietveld is ontstaan als gevolg van de evolutie van artillerie. In eerste instantie werd het Klein Schietveld opgericht als een legerkamp in 1820, dit gebied werd systematisch vergroot tot het in 1859 ca. 415ha besloeg en 4km diep was. Het vliegveld dateert van 1911. Omdat de kanonnen veel verder dan 4 kilometer konden schieten, was er behoefte aan een groter schietterrein waarvoor vanaf 1888 opnieuw gronden werden aangekocht zodat het in 1894 ca. 1170ha besloeg en ca. 10km lang was. Het gebied bestaat momenteel voornamelijk uit een open heidegebied met vennen en sporen van turfwinning, verschillende bossen, grasland met historisch gebruik als graas- en hooiweide en een tweetal parkdomeinen.

Bree, Opitter (Bree), Gruitrode, Neerglabbeek (Oudsbergen)
De Itter en haar zijbeken sneden smalle valleien uit in het Kempens Plateau. Landschappelijk vormt de Itterbeek ook de overgang tussen het landbouwgerichte noordwesten en de Solterheide ten zuidoosten. Hoewel de oorspronkelijke heide daar is verdrongen door naaldbossen en akkers, worden in wegbermen, kapvlakten of brandgangen toch heiderelicten teruggevonden. Noordwestelijk, op de Nijsenberg en de Steenberg, voeren velden en weiden de boventoon, waartussen verspreide hoeves staan en loofbosjes voorkomen. In Opitter lagen niet minder dan vier watermolens. Vlakbij ligt nog het park Itterdal, in landschappelijke stijl, met merkwaardige boomsoorten, een vijvercomplex en vele bloemrijke delen. Guitrode kent ook een gave dorpskern met onder andere de Sint-Gertrudiskerk en een commanderij van de Duitse Orde.

Deinze, Grammene, Vinkt, Zeveren (Deinze)
De vallei van de Zeverenbeek behoort tot het stroomgebied van de Leie. De broeken bestaan uit natte broekbossen, wei- en hooilanden op een venige bodem. Een fossiele meander in het oosten maakt deel uit van het Leieriviersysteem. Aan de rand van de vallei bevinden zich hoeves. De kleinschalige kern van Zeveren sluit aan bij de vallei.

Vinktstraat (Deinze)
Het gebied De Broeken behoort tot de vallei van de Zeverenbeek. Dit beekdallandschap ligt onder wei- en hooiland en broekbos. De broeken zijn doorsneden door evenwijdige dwarssloten die gedurende de zomer voor het grootste deel droogstaan.

Dessel (Dessel), Mol (Mol)
Dit gebied, gelegen ten oosten van Mol, op de noordwestelijke flank van het Kempisch plateau en wordt gekenmerkt door een uniek gradiëntmilieu met daaraan gekoppelde vegetatie. Deze natte beemdgronden aan de Vlemincksloop zijn voormalige weilanden en heidegronden van het gehucht Sluis die na de aanleg van kanalen en bevloeiingssystemen in cultuur werden gebracht. Er werd ook zand gewonnen, waardoor op verschillende plaatsen in het landschap zandwinningputten ontstonden. Ter hoogte van het Buitengoor en Meergoor resulteert het deels beboste, deels open landschap met geleidelijke overgang van heide naar gagelstruweel, van drogere bulten naar vochtiger slenken en van broekbos naar beemden in een aantrekkelijk compartimentenlandschap. Samen met het kleinschalige coulisselandschap van de Broekbeemden met talrijke houtkanten, zorgt dit voor een hoge belevingswaarde van het gebied.

Schaffen (Diest), Halen, Zelem (Halen), Lummen, Meldert (Lummen)
De benedenloop van de Zwarte Beek vloeit vanaf Meldert (Lummen) in zuidwestelijke richting, om voorbij Zelem (Halen) op te gaan in de vallei van de Demer. De beek kronkelt hier tussen steeds hogere getuigenheuvels. De Zwarte Beek is nog één van de zeldzame waterlopen die haar natuurlijke meandering behouden heeft. Behalve de heuvelruggen komt ten zuiden van de vallei een aantal depressies voor: de Goren, Gorenbroek, Lange Beemden, Bakelbroek, de Leunen en het Rotbroek. Rond het straatdorp Zelem is het landschap aantrekkelijk en gevarieerd met gave vergezichten over de vallei en landschappelijk waardevolle elementen zoals holle wegen, bomenrijen en houtkanten.

Elen (Dilsen-Stokkem), Maaseik, Neeroeteren (Maaseik)
Het gebied strekt zich uit langs de Bosbeek tussen Neeroeteren en Maaseik. Het vlakke reliëf werd plaatselijk gediversifieerd door latere zandverstuivingen en de vorming van landduinen zoals bij Siemkensheuvel. De bedding van de Bosbeek tussen Neeroeteren en Maaseik werd waarschijnlijk gedurende de 13de en/of de 14de eeuw gegraven in functie van de Maaseiker stadswallen en de watermolens. Men treft in de westelijke helft van de ankerplaats een kleinschalig oud cultuurlandschap op een plaggenbodem aan in het deelgebied Langeren en De Staart, met een grote dichtheid aan houtkanten, graslanden, akkertjes en geriefhoutbossen. Centraal in het gebied ligt de zogenaamde Tösch, een nat terrein met grote percelen ten zuiden van de Bosbeek. Een uitgestrekt gebied van weiden en akkers op een plaggenbodem bepaalt het uitzicht van het oostelijk deel van de ankerplaats, genaamd Wurfeld.

Geel (Geel)
Dit gebied is gelegen in de zeer brede alluviale vlakte van de kleine Nete en bestaat uit twee grote delen. Het noordelijk deel, natuurreservaat 'de Zegge’, is het enige restant van het ‘Geels Gebroekt’, een laagveengebied van meer dan 500 ha bestaande uit trilveen, rietvelden, hooilandjes, elzenbroekbossen en open kuilen ten gevolge van turf- en moerasijzerertswinning. Het gebied herbergt een rijke, vaak zeldzame, fauna en flora. Het waterpeil is hier enorm belangrijk en wordt nu geregeld door stuwen en pompen. Het zuidelijk deel van de ankerplaats bestaat uit een kleinschalig schaars bebouwd landbouwlandschap waar houtkanten, bomenrijen, kronkelige paden en typische kleine Kempense hoeves het beeld bepalen.