Inventaris

Nieuwelaan (Meise), J.Van Gijsellaan, Kruidtuinlaan 2 (Wemmel)
Park in landschappelijke stijl van 143 hectare, ontstaan uit de samen­voeging van tot de 12de eeuw opklimmende domeinen: Meise en Bouchout, in 1879-1881 aangekocht door koning Leopold II voor zijn zuster Charlotte en omgewerkt tot één landschappelijk park met twee kastelen; circa 1700 een barok lustslot (Meise) en een feodale burcht (Bouchout), beide rond 1810 omringd door 'Engelse' tuinen met diverse 'fabriekjes' en 'follies', die wellicht een maçonnieke betekenis hadden, onder meer een rustieke rotsbrug annex grot (Bouchout) en een neoclassicistische 'Vriendschapstempel' (Meise), met ook nog een monumentale oranjerie (Meise) en een 'hermitage' in neogotische 'troubadourstijl' (Bouchout); in 1938 aangekocht door de Belgische Staat, vestiging van de Nationale Plantentuin; het kasteel van Meise werd in 1944 zwaar beschadigd en gesloopt; bouw van een imposant serrencomplex ('Plantenpaleis') in 1947-1958 en van een elegant, laatmodernistisch herbarium- en bibliotheekgebouw in 1959-1962.

Nieuwelaan 38 (Meise)
De oorsprong van het heerlijke domein van Boechout, dat rechtstreeks onder het gezag stond van de hertog van Brabant klimt op tot de hoge middeleeuwen. Het waterslot,waarvan de donjon zou opklimmen tot circa 1300, vertoonde tot in de vroege 19de eeuw een sterk defensief karakter. In de periode 1832-1840, verkreeg het kasteel zijn huidige architecturale vormgeving.

Oppemstraat 153-161 (Meise)
Het Hof ten Steene was voorheen een middelgrote gesloten hoeve met een typerende donjon, die mogelijk opklimt tot de 12de of 13de eeuw. Vermoedelijk refereert de benaming ‘Ten Steene’ naar het eerste in steen opgetrokken gebouw in deze omgeving . Het huidige gebouwenbestand, met uitzondering van de donjon, klimt op tot de 17de en 18de eeuw, hoewel de woning grondig werd verbouwd in 1926. De hoeve is tot vandaag één van de dominante factoren binnen de gehuchtskern.

Dries 77 (Merchtem)
De historische site van het hof ten Houte bestaat uit een vierkante, middeleeuwse woontoren, die vermoedelijk opklimt tot de tweede helft van de 15de eeuw (na 1468), en bijhorende, heden vernieuwde hoevegebouwen.

Kasteelgang 6 (Niel)
Zogenaamd Spaans Toreken, woontoren of donjon uit de tweede helft van de 15de of de eerste helft van de 16de eeuw. De woontoren staat op een verhevenheid, wellicht het afgevlakte restant van een motte uit de volle middeleeuwen. Rond de verhevenheid is het verzonken tracé van de ringgracht nog herkenbaar.

Grotestraat 205 (Nieuwerkerken)
Kasteel van Wijer, huidige toestand daterend van 1910. Van het omgrachte kasteel bleef alleen de donjon met traptoren uit de 16de eeuw over.

Halsesteenweg 357-359 (Ninove)
Deels ommuurd domein met omgracht kasteel, herbouwd in de loop van de 20ste eeuw, met beboomde toegangsdreef en park. Neotraditioneel getint kasteel met inrijpoort en statieplein op behouden zandstenen onderbouw met ronde hoektoren. Bakstenen poortgebouw aan de Brusselseheerweg, uit de 18de eeuw, met laterale vleugels onder een mansardedak. Ten noordoosten van het kasteel, behouden donjon. Aan de Steenweg Halle-Ninove, bijkomende ingang met portierswoning en verderop met ijzeren hekken en hekpijlers.

Ravenbosstraat 10 (Oostkamp)
Kasteel onder de vorm van een hofstede, bestaande uit een woonhuis die ten zuiden paalt aan een dwars aangebouwde woontoren met ten noordoosten ervan een voorgeplaatste, ronde traptoren. Woon- en traptoren dateren uit het tweede kwart van de 16de eeuw. Ten noorden van het woonvolume paalt nog een kleiner bijgebouw, een voormalig bakhuis. Het geheel is gelegen in het midden van een terp in een bij de recente restauratie terug aangelegde ronde gracht; bereikbaar via een nieuw ontworpen strakke brug.

Doggenhoutstraat (Ranst)
Waterkasteel uit de 14de eeuw en de 17de eeuw, met vierkante plattegrond, eertijds toegankelijk via neogotisch poortgebouw van circa 1880. Gelegen in een park en toegankelijk via een dreef vanaf de Doggenhoutstraat.

Moorstraat 14 (Ranst)
Waterkasteel met nagenoeg rechthoekige plattegrond en uitbouw ten westen van donjon, gebouwen opgetrokken rondom vierkant binnenhof.