Inventaris

Leenstraat 31-35 (Gavere)
Waterkasteel met 18de-eeuwse kern, aangepast midden 19de eeuw, staand te midden van een grote vijver met gemetste kaaimuren, deel uitmakend van de strakke 18de-eeuwse tuinaanleg met tuinbruggen, grotten, tuinpaviljoen en ijskelder. Het kasteeldomein telt een aantal aanhorigheden waaronder de monumentale toegangspoort, het staatsieplein en neerhof aangelegd voor het kasteel met karakteristieke opstelling in U-vorm. Op het neerhof staat tevens een monumentale vierkante duiventoren, heropgericht in de 19de-eeuw naar een 17de-eeuwse voorloper. Het domein is voorzien van een bakstenen omheiningsmuur met ingebouwde kapel.

Europalaan, Hoogzij, Waterstraat (Genk)
De vallei van de Dorpsbeek vormt een vrijwel gaaf bewaard, permanent nat Kempens beekdal met een op sommige plaatsen tot 2 meter dikke veenlaag en kwelwater afkomstig van de hoger gelegen zandige infiltratiegebieden.

Geraardsbergen, Ophasselt, Schendelbeke (Geraardsbergen), Hemelveerdegem (Lierde)
Het Moenebroek is een smalle vallei, ingesloten tussen hoger gelegen akkergronden. Het historisch halfopen landschap wordt gekenmerkt door natte graslanden, bronnen en kwelzones, moerasbosjes, ruigtes, een kleine valleisteilrand met daarop (trage) wegen en losse bebouwing die parallel aan de vallei liggen. De landbouwgebieden hogerop zijn merkelijk droger en worden in het noorden van het gebied veelal in gebruik genomen als akker. In het zuiden komen vooral graslanden voor, afgesloten door hagen en houtkanten.

Grimminge, Idegem, Nieuwenhove, Zandbergen (Geraardsbergen), Appelterre-Eichem, Denderwindeke, Ninove, Outer, Pollare (Ninove)
De Dendervallei tussen Idegem en Ninove wordt gekenmerkt door een vrij breed meersengebied langs de rivieroevers met perceelsrandbegroeiing. De overgang van de Dendermeersen naar de beboste steile helling is een markante terreinovergang. Op de grens van het alluvium staat het kasteeldomein van de Lalaing met vierkante omwalling en beboomde toegangsdreven. Het Geitebos maakte ooit deel uit van het Kolenwoud en telt nog steile taluds en houtwallen die de oude bosgrenzen aanduiden. Het gebied De Nuchten vormt een aaneengesloten moerasbos in een oude meander met relicten van turfputten. Nederzettingen, zoals Grimmige, Pollare en Idegem, liggen net buiten het alluvium. De voormalige Cisterciënzenabdij van Beaupré was afhankelijk van de abdij van Clairvaux en bestaat uit een deels omwald en ommuurd complex met monumentaal poortgebouw.

Overboelare (Geraardsbergen)
De Buizemont en de heuvel van het Moerbekebos zijn twee langgerekte parallelle beboste heuvels ten oosten van de Dender. De heuvels hebben een steile noordwesthelling en een zacht hellende zuidoostelijke kant. De valleien en valleitjes zijn op eenzelfde wijze asymmetrisch. De meeste dorpen en gehuchten liggen in de golvende laagten tussen de heuvelkammen. De boscomplexen en het wegenpatroon zijn in hun vorm ten tijde van Ferraris bewaard. Opvallend is de Buizemontweg, die bovenop deze getuigenheuvel loopt en deel zou uitmaken van de Keltische ‘Schapenweg’. Het Boelarebos bezit verscheidene bronbeken die behoren tot het bekken van de Dender. De spoorlijn Geraardsbergen- Edingen loopt door het Boelarebos onder de getuigenheuvel door.

Abdijstraat 10 (Geraardsbergen)
Voormalige Benedictijnerabdij met aansluitend park, gelegen ten noorden van het stadscentrum tussen de Edingsestraat, de Boelarestraat en de weg naar de Brusselse poort. Van de abdij zijn alleen de poort, de abdijvleugel met het prelaatskwartier en de zuidelijke stalvleugel overgebleven. Het domein wordt nog grotendeels afgesloten door 17de tot 20ste-eeuwse muren met enkele geïntegreerde gedenkstenen. In het park resteren nog de ijskelder met deels vervallen trap met boordstenen en leuning, enkele trappen en balustrades hoofdzakelijk uit de 19de-eeuwse parkaanleg, een rustiek paviljoen, twee siervazen, een beeld met 4 heiligen, een beeld van Diana, een beeld van een gladiator, een kleine grot in cementrustiek, een bron ommuurd met natuursteen en een grafplaat.

Bronstraat (Gingelom)
Op een driehoekig beboomd pleintje in de Bronstraat ligt de bron omgeven met een muurtje; vlak erbij de Onze-Lieve-Vrouwekapel onder zadeldak.

Groenplaats 5 (Gingelom)
Klein landgoed met parkje van 3 ha, in landschappelijke stijl, uit het laatste kwart van de 19de eeuw, geëvolueerd uit een gesloten boerderij.

Attenrode, Bunsbeek, Glabbeek-Zuurbemde (Glabbeek), Hoeleden, Kersbeek-Miskom, Kortenaken, Ransberg (Kortenaken), Vissenaken (Tienen)
De Velp stroomt in de Demer nabij Halen en vloeit voor een deel evenwijdig met de Begijnenbeek en de Grote Gete. In de vallei zijn nog heel wat eeuwenoude landschapsstructuren zoals kleine percelen met knotwilgenrijen en houtkanten te bemerken. De Velp is de rivier die het water van zandlemig Hageland afvoert. In de vallei zijn nog enkele mooie watermolensites. In de tweede helft van de 19de eeuw werden op tal van plaatsen in het alluvium van de Velp de beemden omgezet in bos- of populieraanplantingen. Voorheen bestonden nog grote delen van de vallei uit open uitgestrekte beemden.

Kester (Gooik), Beert, Bellingen, Bogaarden, Heikruis, Pepingen (Pepingen)
Leemgronden zijn kenmerkend in dit sterk heuvelend landschap ten zuiden van Pepingen, met holle wegen en ruggen tot 70 meter hoog en meer, met verschillende beken die tot het Zennebekken behoren. Naast Bogaarden en Bellingen omvat het afgebakende gebied ook de gehuchten Hoesnaeke, Geiling, Plutsingen, Teleweide en Terheugen. De boerderijen van waaruit in de 18de eeuw het gebied werd uitgebaat, bestaan nog en zijn nog in bedrijf. Bellingen is een landelijke dorp zonder echte kern maar met een aantal Brabantse vierkantshoeves aan de Roskambeek. Het dorpsgezicht is er de laatste 150 jaar nagenoeg niet gewijzigd. Het Moeliebos is een typisch voorbeeld van de bron- en beekbegeleidende bosjes in de leemstreek.