Inventaris

Gijzegem, Herdersem (Aalst), Mespelare (Dendermonde), Denderbelle, Wieze (Lebbeke)
Het gebied omvat een groot deel van de historische meersen op de linker- en rechteroever van de gekanaliseerde Dender. Het bestaat uit aaneengesloten percelen gras- en weiland met drainagesloten, rijen knotwilgen en relicten van de Oude Dender. Aan de rand van de open meersen, op de iets hogere en dus droge gronden liggen de dorpen Mespelare, Denderbelle en Wieze die uitkijken over de Dendervallei. Het kasteeldomein van Wieze ligt in het zuiden van het meersenlandschap.

Aalter (Aalter), Ruiselede (Ruiselede)
Dit gebied strekt zich uit langs de Wantebeek op grondgebied van de gemeenten Ruiselede (West-Vlaanderen) en Aalter (Oost-Vlaanderen). Ze loopt van gehucht Doomkerke (Ruiselede) tot vóór de kaarsrechte weg tussen Ruiselede en Aalter. Het is een gevarieerd gebied gelegen op een cuesta. Er liggen zowel landbouwgronden als historische bossen. In de vallei van de Wantebeek zijn de gronden voornamelijk als weiland in gebruik. Centraal ligt het Schoonbergbos-Slangenbos, dit was in de 17de eeuw - na een eerste ontginning vóór de 12de eeuw - als bos in gebruik. Het rechthoekige ontginningspatroon van de daaropvolgende ontginning is bewaard gebleven. Ten zuiden van het bos bevindt zich een (mogelijk 12de-eeuwse) boswal. Het gebied wordt gekenmerkt door typische graslanden langs de Wantebeek in het zuiden en door natte en droge bossen en akkerlanden binnen het historisch drevenpatroon in het noorden.

Knesselare, Ursel (Aalter), Oedelem (Beernem), Oostwinkel, Ronsele, Zomergem (Lievegem), Adegem, Maldegem (Maldegem)
Dit gebied omvat het Maldegemveld op de cuestarug van Oedelem-Zomergem. Dit gebied wordt gekenmerkt door oude ontginningen aan de rand terwijl in het centrum jongere ontginningen voorkomen (eind 18de- begin 19de eeuw) die zeer planmatig zijn en waarvan de drevenpatronen kenmerkend zijn. Centraal in de kernen liggen ontginningshoeves: Drongengoedhoeve, Papinglohoeve en Groot Burkelhoeve. Aan de rand liggen twee kleinschalige gehuchten: ‘Ronsele’ en ‘Oostveld’. Daarnaast ligt verspreid in het gebied nog bouwkundig erfgoed (voornamelijk agrarisch). Drongengoedbos is momenteel het grootste aaneengesloten bosgebied van Oost-Vlaanderen, rijk aan heiderelicten uit de voormalige wastine.

Grote Lijkstraat 28 (Aalter)
Voormalige hoeve op omgracht erf. Eertijds tweegezinswoning met deels aangepaste gevel, witgekalkt op gepikte plint, van zeven traveeën onder overkragend verhoogd zadeldak.

Hulsdonkstraat 1 (Aalter)
Hoeve met losse bestanddelen op omgracht erf. Merkwaardige bakstenen pijlers met ijzeren hek en geflankeerd door linden. Boerenwoning van zes traveeën en één bouwlaag onder zadeldak. Op noordhoek van erf, dienstgebouwtje, misschien met kern van vroegere woning. Ten zuidwesten, tegenover het ingangshek, ruime dwarsschuur onder zadeldak.

Aarschot, Gelrode (Aarschot), Betekom (Begijnendijk), Rotselaar, Werchter (Rotselaar), Tremelo (Tremelo)
De Demervallei van Aarschot tot Werchter is een belangrijk open ruimtegebied van Vlaanderen. Binnen de vallei zijn vele kleine reliëfverschillen die gevormd zijn in de historische riviervallei. Ook zijn er verschillende zandige opduikingen waar reeds in de steentijd bewoning was en waar op enkele plaatsen hoeves en later kastelen zich op vestigden: hoeve Nieuwland, Kasteel Nieuwland, Kasteel van Rivieren, Rega’s hof en het Bruggenhof. Ten zuiden van de vallei liggen enkele Diestiaanheuvels.

Aarschot, Langdorp, Rillaar (Aarschot), Diest, Kaggevinne, Molenstede (Diest), Averbode, Messelbroek, Testelt, Zichem (Scherpenheuvel-Zichem)
Het gebied omvat de Demervallei met overgangen naar rivierterrassen, getuigenheuvels en delen van de aanpalende beekvalleien. In het noorden werd de landduinenrij tussen Gijmel en Zavel mee opgenomen. Op de valleibodem komen talrijke donken en afgesneden en fossiele meanders voor. De Diestiaanheuvels ten zuiden van Molenstede zijn gesitueerd in het traditionele landschap ‘Demerland’. Terwijl Aarschot en Diest zich over de hele breedte van de Demervallei uitstrekken, zijn Langdorp, Messelbroek, Testelt en Zichem oude bewoningskernen aan de rand van de vallei. De valleibodem is nagenoeg onbebouwd.

Langdorp (Aarschot), Herselt, Ramsel (Herselt)
De ‘Langdonken’ is gelegen op de overgang Kempen-Hageland. Door het weinig intensief gebruik bleef dit landschap gedurende eeuwen zo goed als ongewijzigd. Het natte gebied, bestaande uit moeras, bos en heide, werd pas tegen het eind van de 18de eeuw op grote schaal geschikt gemaakt voor landbouw. Aan de natste gebieden werd niet geraakt waardoor nog talrijke relicten van het oorspronkelijke landschap aanwezig zijn zoals broekbossen, vochtige heide, vennen, grachten en weilanden. Dank zij gradiënten van voedselarm naar voedselrijk en van matig nat tot zeer nat, herbergt dit landschap bovendien een rijke en waardevolle flora en fauna.

Haterbeekstraat 88-90 (Aarschot)
Voormalige hoeve van de heren van Speelhoven, afstammelingen van het huis van Aarschot. De herenhoeve uit de 16de-17de eeuw en vergrotingen uit de 19de eeuw met binnenplaats, tuin en boomgaard van circa 1,5 hectare werd omringd door een trapeziumvormige ringgracht. De site is nagenoeg onveranderd sinds de 18de eeuw; monumentale perelaar.

Baron van Ertbornstraat 118-122 (Aartselaar)
Neoclassicistisch kasteel uit de tweede helft van de 19de eeuw met bakstenen omwallingsmuur met ronde hoektorens, gelegen binnen een rechthoekige omgrachting en toegankelijk via een bakstenen boogbrug en ijzeren poort. De conciërgewoning, koetshuis en stallingen dateren uit het laatste kwart van de 19de eeuw. In het omgevend park, aangelegd in landschappelijke stijl, wordt het centrale grasveld omgeven door een bomengordel. In het park bevinden zich nog een ijskelder en twee tuinbruggen. Langs de noordelijke parkgrens ligt een bruine beukendreef.