Inventaris

Oedelem (Beernem), Assebroek, Sint-Kruis (Brugge), Sijsele (Damme)
Door de arme zandgrond was dit gebied tot de 18de eeuw een wastine die benut werd als gemeenschappelijke graasgrond met heidevegetatie en enkele verspreid gelegen veldvijvers. In de 18de eeuw en het begin van de 19de eeuw werden deze minder goeie landbouwgronden aanvankelijk met loofbomen bebost, later met naaldbomen. Het landschap wordt gestructureerd door het reliëf (landduinen) en de hydrografie: centraal in het gebied loopt de Meersbeek van Sijsele in west-zuidwestelijke richting. De Loweiden zijn een complex van voornamelijk weilanden en in mindere mate akkerlanden met een zeer kleinschalige percelering die historisch vrij stabiel is. De bebouwing (onder meer kasteel Rijkevelde, Hof ter Leiden en kasteel Ten Torre) bevindt zich vooral aan de rand van de vallei op hoger gelegen gronden. In de noordwestelijke uithoek ligt het natuurgebied Schobbejakshoogte.

Oedelem (Beernem), Assebroek (Brugge), Oostkamp (Oostkamp)
Dit gebied omvat het voormalige uitgestrekte en thans door talrijke bomenrijen doorsneden Beverhoutsveld met aansluitende graslanddepressie van de Assebroekse Meersen. Het gebied De Bergskes ligt meer verheven op een uitloper van de dekzandrug Maldegem-Stekene. De overgang tussen de dekzandrug en de achterliggende depressie gebeurt bruusk en is goed zichtbaar op het terrein. Ook landschappelijk komt hij goed tot uiting door het contrast tussen het eerder gesloten landschap op de dekzandrug (bebossing) en het half open meersengebied met veel perceelsrandbegroeiing en dominant graslandgebruik. Ver-Assebroek bestond vermoedelijk uit een ringwalsite uit de 11de-12de eeuw, nu staat op de site van het neerhof de kerk en het leenhof.

Beverlo, Koersel (Beringen), Hechtel (Hechtel-Eksel), Helchteren (Houthalen-Helchteren)
Het heide- en stuifzandcomplex van Hechtel-Helchteren met vallei van de Zwarte Beek is gelegen aan de westrand van het Kempens Plateau. Eeuwenlang hield hier een gevarieerd cultuurlandschap stand. Het vormde een onmisbaar onderdeel van de toenmalige landbouweconomie. Daarin gingen heidevlakten samen met cultuurgronden, geriefhoutbosjes, hooi- en weilanden in het beekdal en turfontginningen. Vanaf het begin van de vorige eeuw werden hele oppervlakten van de heide met naaldhout beplant en verruigde het beekdal. De Zwarte Beek is nog één van de zeldzame waterlopen die haar natuurlijke meandering behouden heeft. Tegen Hechtel ligt een langgestrekte duinengordel, ontstaan door overexploitatie of ontginning van de heidegebieden. Deze duinen zijn grotendeels gefixeerd door bebossing.

Bosstraat, Heihoevenweg (Beringen)
De Zwarte Beek is een typische laaglandbeek. De nagenoeg onverstoorde vallei wordt gekenmerkt door een afwisseling van graslanden, bospercelen, heide- en veenrelicten en vormt het biotoop voor enkele zeldzame planten- en diersoorten. Het landschap ten noordoosten van Koersel, omvat een deel van de middenloop van de Zwarte Beek en heeft een oppervlakte van circa 135 hectare. Het landschap is van historisch belang: eeuwenlang hield hier een gevarieerd cultuurlandschap stand. Het vormde een onmisbaar onderdeel van de toenmalige landbouweconomie. Tussen Hechtel en Koersel bleef een gaaf deel van het beekdallandschap bewaard.

Boswegel, Hoorlingstraat, Melkwegel, Zandberg (Destelbergen)
De Zandberg vormt het enige relict van de stuifduinmassieven langs de Schelde in Oost-Vlaanderen.

Geel (Geel), Herentals (Herentals), Lichtaart (Kasterlee), Poederlee (Lille), Olen (Olen)
Dit gebied situeert zich in de Centrale Kempen te Herentals en Kasterlee. Het noordelijke deel, op een Tertiare rug, betreft een aaneengesloten geheel van stuifzandduinen met deels natuurlijke en deels antropogene vennen. Dit gebied, aanvankelijk heide, werd in de 19de eeuw bebost met naaldhout. Het wordt door een duidelijke steilrand gescheiden van het zuidelijke vlakkere deel dat aansluit bij het alluvium van de Kleine Nete, dat overheerst wordt door een paraboolduin, weilanden, de Snepkesvijver en een rastervormige wegenpatroon en grachtenstelsel. De combinatie van het hoger gelegen reliëfrijk bosgebied, de lager gelegen Kleine Netevallei met weilanden en de open waters, zorgt voor een contrastrijk aantrekkelijk landschap met mooie zichten. De wisselende abiotische condities leveren een gevarieerde plantengroei op en bieden een geschikt habitat voor talrijke vogels.

Lichtaartseweg (Geel), Herentalsesteenweg (Kasterlee), Lichtaartseweg (Olen)
Het landschap Snepkensvijver en omgeving bestaat uit een afwisseling van duinruggen met naaldbos en heide met enkele uitgestrekte plassen en vennen ertussen. De Snepkensvijver vormt een relict van turfwinning. Langs de Kleine Nete en de afgesneden meanders komen voornamelijk elzenbroekbossen voor.

Kalmthout (Kalmthout)
De Kalmthoutse Heide is een uitgestrekt gebied dat bestaat uit een gevarieerd en dynamisch landschap met heide, vennen, bossen en stuifduinen. De gesloten bossen contrasteren met de open heide, de hoge en droge stuifduinen met de lage en natte vennen. De Kalmthoutse Heide is een typisch voorbeeld van een laaglandheide. De bijhorende fauna en flora zijn bijzonder. Enkele domeinen met landhuizen herinneren aan de ontginning van de heide. De esthetische en belevingswaarde van Kalmthoutse Heide is hoog: afwisselend, rijk aan historische relicten en met weidse zichten.

Goorseweg (Kasterlee)
Aansluitend bij de smalle heuvelrug tussen Kasterlee en Herentals op de rand van de Kleine Netevallei ligt een 67 ha groot stuifzandcomplex met een uitgesproken reliëf. Het meest uitgesproken zijn de paraboolduinen die zich hier op het einde van de (voorlopig) laatste ijstijd hebben gevormd. Zij vormen dominante landschappelijke elementen. Er kunnen drie reliëfvormen in het stuifzand worden onderscheiden: 1. paraboolduinen zoals de Hoge Mouw en de Zwarteberg; 2. een langgerekte stuifzandrug, de Kabouterberg; 3. een sterk geaccidenteerd stuifzandreliëf dat bestaat uit een ensemble van kleinere, onregelmatige koppen, ruggen en depressies.

Knokke, Westkapelle (Knokke-Heist)
Deze gebied omvat de kustduinen tussen Het Zoute en Cadzand-Bad met het slikken- en schorrengebied van Het Zwin en de aansluitende Zwinbosjes, het Koningsbos, de achterliggende Oude en Nieuwe Hazegraspolder, Willem-Leopoldpolder en de fortificaties van het Oud Fort Isabella en de Cantelmolinie.