Inventaris

Aarschot, Gelrode (Aarschot), Betekom (Begijnendijk), Rotselaar, Werchter (Rotselaar), Tremelo (Tremelo)
De Demervallei van Aarschot tot Werchter is een belangrijk open ruimtegebied van Vlaanderen. Binnen de vallei zijn vele kleine reliëfverschillen die gevormd zijn in de historische riviervallei. Ook zijn er verschillende zandige opduikingen waar reeds in de steentijd bewoning was en waar op enkele plaatsen hoeves en later kastelen zich op vestigden: hoeve Nieuwland, Kasteel Nieuwland, Kasteel van Rivieren, Rega’s hof en het Bruggenhof. Ten zuiden van de vallei liggen enkele Diestiaanheuvels.

Aarschot, Langdorp, Rillaar (Aarschot), Diest, Kaggevinne, Molenstede (Diest), Averbode, Messelbroek, Testelt, Zichem (Scherpenheuvel-Zichem)
Het gebied omvat de Demervallei met overgangen naar rivierterrassen, getuigenheuvels en delen van de aanpalende beekvalleien. In het noorden werd de landduinenrij tussen Gijmel en Zavel mee opgenomen. Op de valleibodem komen talrijke donken en afgesneden en fossiele meanders voor. De Diestiaanheuvels ten zuiden van Molenstede zijn gesitueerd in het traditionele landschap ‘Demerland’. Terwijl Aarschot en Diest zich over de hele breedte van de Demervallei uitstrekken, zijn Langdorp, Messelbroek, Testelt en Zichem oude bewoningskernen aan de rand van de vallei. De valleibodem is nagenoeg onbebouwd.

Aartselaar (Aartselaar), Hoboken, Wilrijk (Antwerpen), Hemiksem (Hemiksem)
Dit gebied is gelegen net ten zuiden van de stedelijke agglomeratie Antwerpen en wordt gekenmerkt door drie gaaf bewaarde kasteeldomeinen. Het kasteel ‘Klaverblad’ wordt omgeven door een domein met historisch stabiel loofbos. Het kasteel van Hemiksem, met goed herkenbaar omgracht landschapspark met een mooi drevenpatroon en historisch stabiel loofbos, is gelegen in het oosten. Het kasteeldomein Cleydael ligt ten zuiden hiervan. Dit vierkante waterkasteel, gelegen op een eiland gevormd door de splitsing van de Vliet, is omringd door een grasveld dat is afgesloten door een haag die de overgang vormt naar het omliggende bos. In het zuiden ligt de reliëfrijke vallei van de Vliet met rietland en aan de rand historische stabiel bos. De eerder gesloten kasteeldomeinen grenzen aan een open landelijk gebied met talrijke bomenrijen in het oosten van het gebied.

Alveringem (Alveringem), Diksmuide, Lampernisse, Oostkerke, Oudekapelle, Sint-Jacobs-Kapelle (Diksmuide), Eggewaartskapelle, Zoutenaaie (Veurne)
Dit gebied omvat de poldergebieden met graslanddepressie van de zogenaamde Kom van Lampernisse, de Vlavlakte en de aansluitende kleine dorpskernen van Lampernisse, Zoetenaaie, Oostkerke, Sint-Jacobskapelle en Oudekapelle. Het uitgestrekte gebied met sinds de middeleeuwen in gebruik genomen polders met reliëfrijke graslanden en talrijke sporen van ontvening, kleiontginning en vroegere bewoning, vertoont een grote variatie in poelgronden en geulgronden. De site van het Leenhof Ter Wissche en de verdwenen kerken van Oostkerke en Zoutenaaie vormen bijzondere sporen van (vroeg-)middeleeuwse bewoning. Er komen ook nog meerdere oude hoeven met walgracht voor. De polder is doorsneden door talrijke vaarten en grachten. De Oude Zeedijk vormt een opvallend middeleeuws dijkrelict. De panoramische zichten bieden weidse vergezichten.

Boekhoute (Assenede), Sint-Margriete, Watervliet (Sint-Laureins)
Inpolderingen uit de 17de en 18de eeuw deden het huidige geüniformeerd, vlak en open polderlandschap rond de Oesterput ontstaan. Het polderlandschap wordt gedomineerd door grootschalige akkers. De bewoning bleef schaars en beperkt tot historische rijnederzettingen en dijkhuisjes. De oorspronkelijke getijdengeulen zijn steeds verder verland maar de morfologie is nog herkenbaar aan de hand van het microreliëf in de graslandcomplexen. In de open polder zelf liggen enkele geïsoleerde hoeves die verantwoordelijk waren voor de ontginning van dit gebied. De Graaf Jansdijk werd opgericht op een pleistocene dekzandrug en vormt een natuurlijke grens tussen het relatief nieuwe polderlandschap en het houtland ten zuiden. Het Leopoldkanaal wordt gekenmerkt door hoge dijken met telkens een rij populieren en in het oosten de Notelaarsbrug.

Blankenberge, Uitkerke (Blankenberge), Wenduine (De Haan), Nieuwmunster, Zuienkerke (Zuienkerke)
Dit gebied omvat de landschappelijke overgang van het strand, de duinen en de Uitkerkse Polder. De zandvlakte van het strand heeft golfbrekers. De duinen vormen een markante reliëfstructuur met soms een lage helmgrasbegroeiing en struweelranden. De Uitkerkse Polder is een sinds de middeleeuwen in gebruik genomen polder met reliëfrijke zilte graslanden en talrijke sporen van ontvening, kleiontginning en vroegere bewoning. Er komen ook nog meerdere oude hoeven voor. De polder is doorsneden door talrijke zwinnen en vaarten. De Blankenbergse Dijk vormt een opvallend middeleeuws dijkrelict. De panoramische zichten naar de zee en naar het binnenland bieden weidse vergezichten.

Uitkerke (Blankenberge), Lissewege (Brugge)
Door hun lage ligging hebben de gronden in de Oudemanspolder een permanent hoge grondwaterstand en liggen daarom grotendeels onder grasland. Tussen de percelen lopen kleine grachten en in de percelen ontwateringslaantjes. In de kleine depressies is nog zilte vegetatie aanwezig. De meeste graslanden vertonen microreliëf ten gevolge van turfwinning tijdens de middeleeuwen.

Bonheiden, Rijmenam (Bonheiden), Boortmeerbeek, Hever (Boortmeerbeek), Haacht (Haacht), Keerbergen (Keerbergen), Mechelen, Muizen (Mechelen)
Dit gebied is gelegen in de gemeenten Mechelen, Bonheiden en Boortmeerbeek. Het betreft een uitgestrekt, kleinschalig rivierlandschap langsheen beide oevers van de Dijle met relicten van het oude alluvium zoals dijken, afgesneden meanders, natte hooi- en graasweiden, broekbosjes en talrijke oude heggen en houtkanten. Het microreliëf, bestaande uit de geleidelijke overgang van alluviale en zware kleigrond, over drassige veenbodems, naar droge zandgrond en van oeverwalmateriaal en komgronden, tot plaatselijke zandopduikingen is gaaf bewaard gebleven en heeft een grote vegetatiekundige diversiteit tot gevolg. Ook de perceelsstructuur, van de van oudsher aanwezige graas- en hooilanden, zijn grotendeels historisch stabiel gebleven. Samen met historische kastelen en hoeven op de hogere delen in de vallei, vormen ze een gevarieerd en schilderachtig geheel.

Boortmeerbeeksebaan, Hollakenbaan, Streepkensdreef (Bonheiden), Looikesstraat, Molenbeekstraat, Rijmenamsebaan, Weerstandsstraat (Boortmeerbeek)
De benedenloop van de Dijle bevindt zich in de oostelijke arm van de Vlaamse Vallei. Het landschap Dijlevallei - Pikhakendonk bezit alle onderdelen van het oorspronkelijke oude rivierenlandschap. De historische stabiliteit en continuïteit in dit gebied is bijzonder groot. Voornamelijk de oude stroomgeulen en meanders zijn typerend voor dit gebied.

Dudzele, Koolkerke (Brugge), Damme (Damme)
Dit gebied ligt quasi volledig in het zogenaamd oudland-poldergebied en toont nog het typische grondgebruik gerelateerd aan de fysische structuur van kreekruggronden en komgronden. In het uiterste noordoosten van het gebied ligt een stuk in het zogenaamd middelland-poldergebied. Op de drogere kreekruggronden treft men nog (vooral) akkerland aan. hierop komen ook de verspreide bebouwing en de wegen voor. Hier en daar liggen enkele hoogstamboomgaarden bij de hoeves. De komgronden zijn van oudsher grasland en vertonen microreliëf. Tussen de onregelmatige weilandpercelen zijn talrijke grachtjes aanwezig. Het grasland heeft een belangrijke floristische en faunistische waarde. De dorpskern van Dudzele is opgenomen in de afbakening.