Inventaris

Lommel (Lommel)
Midden 19de eeuw werden grootschalige vloeiweiden aangelegd om de onvruchtbare heidegebieden in de Limburgse en Antwerpse Kempen landbouwkundig te valoriseren. De realisatie van deze projecten was mogelijk dankzij de sedert 1825 in gebruik genomen Zuid-Willemsvaart en het Kempens kanaal van Bocholt tot Herentals. In Lommel ontstonden vier irrigatiezones. Drie blokken liggen binnen de perimeter van deze ankerplaats, met name de wateringen van Lommel-Kolonie, Jozef Keelhoff en Hondsbos. De vloeiweiden van Lommel-Kolonie, tegenwoordig 'De Watering' genoemd, werden aangelegd door de Belgische staat in 1848, tussen het kanaal Bocholt-Herentals en de Nederlandse grens, in het noordoosten van de gemeente Lommel. Deze watering was vanaf haar ontstaan onafscheidelijk verbonden met de Rijkskolonie van Lommel-Kolonie.

Lommel (Lommel), Neerpelt (Pelt)
Het Hageven is gelegen aan de Dommel. Langs de Dommel komen er veenformaties voor, overwegend begroeid met rietvelden. Ten oosten van de Dommel komen overwegend kleinschalige vochtige weidepercelen voor. In oostelijke richting gaan deze geleidelijk over in een meer open akkerbouwgebied op plaggenbodems. De riet-, vijver- en vennenzone ten westen van de Dommel sluit zeer nauw aan bij het heidelandschap met landduinen en deflatiekommen met soms stagnerend water. Om de zandgronden te verbeteren werd rond 1850 een irrigatiesysteem aangelegd in de omgeving van de Bergeikse dijk waarvan nog relicten zichtbaar.

Neerpelt (Pelt)
Het gebied De Holen maakt deel uit van de Limburgse Kempen. Het betreft een voormalige watering die nu een 65 ha groot natuurgebied vormt in de gemeente Pelt. Het gebied wordt in het zuiden doorsneden door de spoorweg, die deel uitmaakt van de voormalige Ijzeren Rijn. De Holen is grotendeels beplant met populieren maar met verspreide open percelen, ruigte en loofbos. Het netwerk van aan- en afvoersloten dat aangelegd werd in functie van bevloeien is nog intact en wordt actief gebruikt bij de populierenteelt. In de voormalige watering liggen verschillende vijvers, deels gevoed door kwel.

Waasmunster (Waasmunster)
Het landschappelijk geheel ‘Sombekebroek’ omvat de voormalige polder Sombekebroek alsook delen van de voormalige polder Weymeerbroek. Het wordt in het oosten en het noorden begrensd door de oude spoorweg Sint-Niklaas-Dendermonde, in het zuiden door de Durme en in het westen door de wijk Wareslage. Het gebied bestond sinds de late middeleeuwen overwegend uit hooilanden (in de streek meersen genaamd) die ’s winters bevloeid werden met het slibrijke water van de Durme.

Viersel (Zandhoven)
Het Viersels Gebroekt ligt in de vallei van de Kleine Nete en werd in het verleden ingericht als vloeiweide. Het netwerk van sloten in functie van de bevloeiing is vandaag nog deels herkenbaar in de huidige graslanden.

Zandhoven (Zandhoven), Halle, Zoersel (Zoersel)
De ankerplaats Zoerselbos en Hooidonkse beemden is een weerspiegeling van een oud agrarisch-economisch concept dat deels teruggaat tot de 18de eeuw en met het Hooidonkbos, het beemdensysteem en de landbouwexploitatie deels tot in de Middeleeuwen. Het compartimentenlandschap en de vele sporen van het oorspronkelijke landbouwgebruik geven het gebied een typisch karakter. De vroegste verwijzing naar het gebied gaat terug tot 1233, toen de Hertog van Brabant het bos Hoodonc aan de Abdij van Villers schonk. Later kwam het gebied in handen van de Sint-Bernardsabdij van Bornem. Kenmerkend voor het gebied is het vloeibeemdensysteem. Ook werden er enkele visvijvers aangelegd. Met het kasteel ‘Zoerselhof’, enkele oude hoeves en kapellen omvat de ankerplaats tevens heel wat bouwkundig erfgoed. Het Boshuisje was een bron van inspiratie voor ‘De Loteling’ van Hendrik Conscience.