Inventaris

Sint-Andries, Sint-Michiels (Brugge), Snellegem (Jabbeke), Loppem, Zedelgem (Zedelgem)
Dit gebied is gelegen in de zuidwestelijke bosrijke rand rond Brugge. Tijdens de middeleeuwen en later (tot 18de eeuw) vormden de arme en droge landbouwgronden een uitgestrekt gemeenschappelijk veldgebied met struiken, heide, en her en der enkele ontgonnen percelen. Na de 18de eeuw kwamen grote delen van dit gebied in handen van de adel die deze gronden ontgonnen als landbouwland of als bos. Ze gingen systematisch te werk volgens een geometrisch patroon van dreven. Veelal lieten ze op de slechtste gronden een kasteel bouwen met bijhorend park: kasteel Tudor, kasteel van Tillegem, kasteel Forreist en Kasteel ter Heide. Verder liggen in het gebied ook nog de omgrachte hoeve Sint-Anna-ter-Woestijne, de Hoeve Godts en de Abdij van Zevenkerken. In het zuidwesten bevindt zich een zeer natte depressie ’t Duivelsnest genaamd.

Sint-Kruis (Brugge), Sijsele (Damme)
Dit gebied omvat de dorpskern van Male met het kasteeldomein bij het Slot van Male en het achterliggende ontginningsgebied van het Maleveld. De grafelijke structuur van de Heerlijkheid van Male is goed herkenbaar door het versterkte kasteel met vroeger lusthof, het schepenhuis en de schandpaal. De openheid van het Maleveld, zonder tussenfase van bebossing omgezet naar gelijkmatig verkaveld akkerbouwgebied, verwijst nog enigszins naar het vroegere gemene gebruik van dit gebied tijdens de middeleeuwen. De Maleleie vormt een oude ontwateringsgracht in de richting van Damme.

Buggenhout (Buggenhout), Malderen (Londerzeel), Lippelo (Puurs-Sint-Amands)
Het gebied is gelegen op de overgang tussen de Zandstreek en de Kleistreekop de grens van de provincies Antwerpen en Vlaams-Brabant. Dominerend in deze ankerplaats is ‘Hof te Melis’ en het omgevende Lippelobos. Het Lippelobos bestaat uit twee ruimtelijk duidelijk van elkaar verschillende delen: het ‘binnenbos’ rond het kasteel met oud bomenbestand, vele dreven en parkbeplantingen , en het ‘buitenbos’ dat hiervan gescheiden wordt door een brede wal of gracht. Dit centraal gelegen boscomplex staat in contrast tot de open weilanden langs de westzijde met prachtig zicht op het kasteel. Het schilderachtige oude gebouwencomplex met omgevend park van kasteel Hof te Melis, enkele mooie, monumentale dreven, alsook oude solitaire bomen dragen bij tot de aanzienlijke esthetische waarde van dit landschap

De Pinte (De Pinte), Sint-Denijs-Westrem (Gent)
De kasteeldomeinen Grand Noble, Mariasteen en Borluut liggen in de zuidelijke periferie van Gent, in een lichte depressie in het microreliëf die gedraineerd wordt via de Duivelbeek. In het gebied zijn de knotwilgenrijen nog vrij goed bewaard als relict van het bulkenlandschap. Het kasteel Grand Noble gaat terug op een tweeledig omgrachte site. Het kasteeldomein met prachtig aangelegd park, koetshuizen en hovenierswoning is via drie dreven met straten verbonden. Het kasteel ligt op een verhevenheid in het midden van de vijfhoekige omgrachting, omgeven door bossen en weilanden. Het kasteel Borluut is een omwald kasteel met 15de-eeuwse kern en door een brede lindedreef verbonden met de Kortrijksesteenweg. Het Mariasteen is van het Borluutkasteel gescheiden door de Rosdambeek. De oorspronkelijke omwalling werd gedempt en begin 20ste eeuw werd de lange toegangsdreef aangelegd.

Zevergem (De Pinte), Zwijnaarde (Gent), Melsen, Merelbeke, Schelderode (Merelbeke), Eke (Nazareth)
De Scheldemeersen van Zevergem-Schelderode vormen één van de weinige restanten van een aaneengesloten meersenlandschap in de Scheldevallei. Het gebied wordt gekenmerkt door de afwisseling van meersen, afgesneden meanders, populierenaanplantingen en door greppels opgedeelde graslandpercelen. Het kasteeldomein van Schelderode ligt op de steilrand.

Deerlijk (Deerlijk), Heestert, Zwevegem (Zwevegem)
Dit gebied omvat de boskern van het Banhoutbos gelegen op de heuvelkam van het Schelde-Leie-interfluvium met omgevend open akkerareaal. De boskern op de heuveltop wordt ingenomen door een dominant en beeldbepalend kasteelpark met aan de rand verschillende dreven. Vanop de restheuvel zijn er vergezichten naar de verstedelijkte Leievallei en naar het Kanaal Bossuit-Kortrijk.

Astene, Bachte-Maria-Leerne, Deinze, Sint-Martens-Leerne (Deinze), Deurle (Sint-Martens-Latem)
De Leiemeersen tussen Deinze en Deurle omvatten het kasteeldomein van Ooidonk. De aanleg van het kasteeldomein is vervlochten met het Leielandschap. De kleinschalige dorpskern van Bachte-Maria-Leerne is via de Ooidonkdreef verbonden met het kasteeldomein. De door graslanden gedomineerde meersen bevatten enkele afgesneden Leiemeanders. In het oosten ligt het Kasteeltje Ter Laecke aan een Leiemeander. In het zuiden ligt de site van de sluis en balansbrug van Astene-Sas.

Landegem, Merendree (Deinze), Drongen (Gent), Lovendegem, Vinderhoute (Lievegem)
De waterloop de Oude Kale en het alluviale meersengebied rond de waterloop wordt omringd door een bulkenlandschap waar kleinschaligheid typerend is. Delen van de kleinschalige dorpskern van Vinderhoute en de driesgehuchten Slindonk, Heystedries en Drieselken en het gehucht Luchteren bevinden zich binnen de afbakening van het kouter- bulkenlandschap. Vaak liggen ze op de overgang van de bulken naar open field (een kouter of een akkercomplex op de hoger gelegen gronden). Merendree telt twee kasteeldomeinen aan de Oude Kale. Typerend voor de Gentse buitengordel is de aanwezigheid van verschillende clusters van kasteeldomeinen, zoals te Vinderhoute, Drongen, Luchteren en Mariakerke. In het gebied zijn verschillende elementen van bouwkundig erfgoed aanwezig, vnl. boerderijen, landelijke bewoning, een windmolen, kapellen.

Sint-Martens-Leerne (Deinze), Drongen (Gent)
Centraal in deze ankerplaats ligt het kasteeldomein van Crombrugghe in een bosrijk park. Het kasteel heeft een U-vormige plattegrond, een ommuurde moestuin en een dubbele eiken- en beukendreef. Rondom het kasteel liggen vele oude hoevetjes met witgekalkte bakstenen gevels en een omhaagd erf. Ten zuidoosten van het kasteeldomein ligt een kouter, de andere zijden zijn door bulken begrensd. Ten noorden van het domein ligt Noordhout, een gehucht in het bulkengebied. Het landschap is er meer gesloten door het voorkomen van knotwilgen langs de percelen en populieren langs de wegen. De structuur van de agrarische nederzetting, de Noordhoutse teerling, is nog herkenbaar in het landschap.

Heusden (Destelbergen), Gentbrugge (Gent), Melle (Melle)
Het gebied wordt doorsneden door de Schelde met rondom nog resten van de vroegere meersen. De zandberg te Heusden is als stuifduin het enige relict van het duinenlandschap langs de rivierbedding van de Schelde. Aan weerszijden van de Schelde liggen verschillende 19de-eeuwse kasteeldomeinen. De meeste kastelen zijn ontstaan uit oudere “huizen van plaisance” nabij de Schelde die op hun beurt teruggaan op omwalde sites uit de late middeleeuwen zoals de Kastelen Ocket en Kervijn. Het kasteel Coninxdonck werd in de 19de eeuw gebouwd ter vervanging van een middeleeuws slot in een omwald vierkant domein. Het Kasteel Klaverke met wegkapel werd achterin het park van Kasteel Kervijn gebouwd in de 19de eeuw. De aangelegde parken van de verschillende aanpalende kasteeldomeinen zorgen voor een landschappelijk geheel afgewisseld met enkele tussenliggende boerenerven en landhuizen met hovingen.