Inventaris

Reetsesteenweg (Aartselaar)
De Heimolen (genoemd naar een vroeger gehucht) is een houten korenwindmolen van het type standaard met gesloten voet, opgericht in 1801 (inscripties op steenlijst aan vangzijde, tussen de meel- en steenzolder).

Brusselbaan 18 (Affligem)
De Nieuwe Molen is een korenmolen van het type bovenkruier, stenen bergmolen (beltmolen) met een achthoekige stenen onderbouw. De molen, opgericht in 1827-1828, is gelegen op de westflank van de Molenberg of Boekhoutberg en vormt een ensemble met de vroegere molenaarswoning en vroegere dienstgebouwen rondom het erf.

Brusselbaan 18, Molenberg (Affligem)
Molenaarswoning van 1835, molenromp en Mariagrot met door sierbomen overschaduwde voortuin van 25 are.

Molenberg 35 (Affligem)
De Oude Molen, gebouwd in 1785-1786, is een korenmolen, van het type bovenkruier, stenen bergmolen (beltmolen) en is gelegen op de oostflank van de Molenberg of Boekhoutberg.

Beveren, Hoogstade, Stavele (Alveringem), Roesbrugge-Haringe (Poperinge), Oostvleteren, Westvleteren (Vleteren)
Dit gebied wordt gestructureerd door de valleien van de Ijzer en de Poperingevaart. De Ijzer kent stroomopwaarts van Elzendamme een natuurlijk meanderend verloop in een diep ingesneden vallei. Door hun lage ligging zijn de aangrenzende gronden bij deze waterlopen zeer vochtig en kunnen ze bijna enkel als grasland gebruikt worden. Deze graslanden zijn door overstromingen, door hun historisch permanente karakter en door het hooilandbeheer floristisch en (avi)faunistisch zeer waardevol. De hoeves zich buiten de vallei, soms vlakbij de rand, en zijn omgeven door akkerland op deze drogere gronden. De kerken van Westvleteren, Beveren, Roesbrugge-Haringe en Stavele (in mindere mate) bevinden zich net boven de valleirand. Elzendamme zelf was dankzij haar gunstige ligging bij de samenvloeiing van Ijzer en Poperingevaart tijdens de middeleeuwen en later een bloeiende nederzetting.

Beverenstraat (Alveringem)
De Stalijzermolen, gelegen op een lichte verheven weide, is een houten standaardmolen met open voet, die fungeert als korenmolen. De tweezoldermolen werd in 1804 in opdracht van de familie Vanderbrigghe-Depottere gebouwd door de Alveringemse molenbouwer Louis Bogaert.

Lindestraat 13 (Alveringem)
De Brouckmolen is een bakstenen bovenkruier van het type grondzeiler. Aanvankelijk fungeerde de molen als olie- en als korenmolen, maar na enkele decennia werd de olieslagerij afgestoten en bleef enkel de graanmolen operationeel.

Antwerpen, Zandvliet (Antwerpen), Doel, Kallo, Kieldrecht (Beveren)
De brakwaterslikken en schorren langs beide oevers van de Schelde staan onder invloed van het getijdenregime van de Schelde en zijn vroeger in cultuur geweest in de vorm van intensieve begrazing, getuige de nog aanwezige greppelpatronen en dijkstructuren in het gebied. De overgang van de rivier naar de slikken en verder naar de hogere schorren en dijken zorgt voor een zeer gradiëntenrijk landschap met een gevarieerde en zeldzame flora. Het polderdorp Doel wordt gekenmerkt door een geometrische aanleg die sinds 1612 niet meer gewijzigd werd. In de latere Prosperpolder gaan de ‘Antoniushoeve’, het ‘Groothof’, alsook de ‘Prosperhoeve’ allen terug tot de eerste helft van de 20ste eeuw. Op een strategische locatie langs de Schelde werden tijdens de Tachtigjarige oorlog de tweelingforten Lillo en Liefkenshoek gebouwd ter verdediging van Antwerpen.

Jachthavenweg (Antwerpen)
De Molen van Sint-Anneke of de Molen van 't Veertje is een laat 18de-eeuwse houten korenwindmolen van het type staak- of standerdmolen met een gesloten voet, tijdens het interbellum ingeplant aan de Schelde op een horecapaviljoen. Architect Renaat Braem stond in de jaren 1970 in voor de restauratie van de windmolen en de renovatie van het café-restaurant onder de molen.

Scheldelaan (Antwerpen)
De Eénhoorn of Witte Molen is een stenen korenwindmolen van het type bovenkruier (stellingmolen), gebouwd in 1735 in Lillo-Kruisweg en in 1967-1969 verplaatst naar de Scheldelaan.