Inventaris

Antwerpen (Antwerpen), Zwijndrecht (Zwijndrecht)
Het gebied Blokkersdijk, oorspronkelijk deel van de Borgerweertpolder, bestaat uit opgehoogde gronden met centraal een natuurlijk ontstane plas. Het is een typisch voorbeeld van een kunstmatig door de mens gecreëerd landschap voor de uitbreiding van de Antwerpse havenindustrie en woongebied. Dat nieuwe landschap kwam bovenop het traditionele polderlandschap. Sinds het interbellum kreeg de hele linkeroever een grondig make-over: de laag gelegen, natte en rijke poldergronden werden opgehoogd met een metersdikke laag kalkrijk zand. Voor Blokkersdijk begon de terreinverhoging vanaf 1950, een proces dat tot 1977 doorging. In deze kunstmatige omgeving ontwikkelde spontaan nieuwe natuur, een attractiepool voor heel veel vogelsoorten en pioniersvegetatie.

Blancefloerlaan, Charles de Costerlaan (Antwerpen)
Het Rot omvat enerzijds een kleinschalig landschap met open plassen, moerassen, wilgenstruwelen, rietvelden, loofbos en naaldhout en anderzijds een opspuitvlakte met typerende vegetatie.

Dwarslaan (Antwerpen), Dwarslaan , Polderstraat (Zwijndrecht)
Het Vliet is een voormalig poldergebied dat kort voor en na de Tweede Wereldoorlog werd opgehoogd en waarop zich geleidelijk aan een wilgen-berkenbos ontwikkelde. Het westelijk deel van het Vlietbos wordt ingenomen door Canadapopulieren.

Arendonk (Arendonk), Oud-Turnhout (Oud-Turnhout)
De ankerplaats is, hoewel plaatselijk aangetast doorheen de tijd, een uniek voorbeeld van een compleet historisch heide – economiesysteem. Historisch – landschappelijk vormde het westelijke deel (de vallei van de Aa met de woonkernen Schuurhoven en Schuurhovenberg) een complex van akkers en graslanden (het zogenaamde infield), terwijl het centrale en oostelijke deel ervan een immense heidevlakte was (het outfield).

Vlimmeren (Beerse), Wechelderzande (Lille), Oostmalle (Malle), Vorselaar (Vorselaar), Pulderbos (Zandhoven), Zoersel (Zoersel)
De ankerplaats Domein Blommerschot en Beulkbeemden is samengevat te omschrijven als een centraal gelegen bosgebied, het noordoost-zuidwest georiënteerde vliegveld en de landbouwenclave van Blommerschot, geflankeerd door een kleinschalig valleilandschap in het oosten (vallei van de Visbeek) en westen (vallei van de Molenbeek – Beulkloop).

Bonheiden, Rijmenam (Bonheiden), Putte (Putte)
Dit gebied ligt ten noorden van het dorpscentrum van Bonheiden. De centraal gelegen, door grachten en greppels ontwaterde, vallei van de Bruine Beek wordt begrensd door een stuifzandrug in het zuiden en hoger gelegen gronden in het noorden. Het betreft een gaaf bewaard kleinschalig vallei landschap bestaande uit een mozaïek van open (weilanden, akkers, sportterreinen), halfopen (ruigten) en gesloten (bossen) structuren met een zeer geringe bebouwingsdichtheid en een netwerk van lineaire beplantingen (bomenrijen, houtkanten, hagen, historische dreven). Rondom de bewoningskernen en de historisch waardevolle Krankhoeve getuigen van plaggenbodems van oude landbouwtechnieken op zandige bodems. Samen met het kasteel van Berentrode en het gaaf bewaarde beboste kasteeldomein van Zellaer, vormt dit landschap een aantrekkelijk esthetisch geheel.

Bree, Opitter (Bree), Gruitrode, Neerglabbeek (Oudsbergen)
De Itter en haar zijbeken sneden smalle valleien uit in het Kempens Plateau. Landschappelijk vormt de Itterbeek ook de overgang tussen het landbouwgerichte noordwesten en de Solterheide ten zuidoosten. Hoewel de oorspronkelijke heide daar is verdrongen door naaldbossen en akkers, worden in wegbermen, kapvlakten of brandgangen toch heiderelicten teruggevonden. Noordwestelijk, op de Nijsenberg en de Steenberg, voeren velden en weiden de boventoon, waartussen verspreide hoeves staan en loofbosjes voorkomen. In Opitter lagen niet minder dan vier watermolens. Vlakbij ligt nog het park Itterdal, in landschappelijke stijl, met merkwaardige boomsoorten, een vijvercomplex en vele bloemrijke delen. Guitrode kent ook een gave dorpskern met onder andere de Sint-Gertrudiskerk en een commanderij van de Duitse Orde.

Geel (Geel), Meerhout (Meerhout), Mol (Mol)
“De Grote Nete en het paraboolduinencomplex tussen Meerhout en Geel” is gelegen in de Antwerpse Kempen op het grensgebied tussen de gemeentes Meerhout, Geel en Mol. Het landschapsbeeld dat we hier vandaag waarnemen, weerspiegelt verschillende tijdlagen en het diverse gebruik van het gebied door de mens. Momenteel is het een zeer afwisselend landschap: een uitgestrekt akkercomplex bij Bel, beboste duinen, waterplassen en moerassen, 19de-eeuwse rechtlijnige heideontginningen, de beekvallei van de Grote Nete, de vele houtkanten tussen de weilanden en de akkers, onverharde wegen, ... Vele structuren, patronen en elementen verwijzen naar het historische bodemgebruik. De grote afwisseling in landschapsbeelden maakt dit landschap esthetisch aantrekkelijk.

Eksel (Hechtel-Eksel), Peer (Peer), Neerpelt, Overpelt (Pelt)
Het brongebied van Dommel, Bollisserbeek en Peerderloop bevindt zich op de noordelijke rand van het Kempisch Plateau. De Dommel heeft een typisch en erg gaaf bewaard venig beekdal waar later in de veenuitgravingen talrijke visvijvers werden aangelegd. De oorspronkelijk bevloeide graslanden zijn vaak verruigd en nu gekenmerkt door elzenbroekbos. In de beekvallei zijn nog een aantal onderslagmolens bewaard en de omgeving wordt gekenmerkt door houtkanten, bomenrijen en sloten als perceelsscheiding. Verspreid in de beekvallei liggen talrijke voorbeelden van voornamelijk 19de-eeuwse, langgestrekte hoeven als restanten van de traditionele bebouwing. In de omgeving van de oude woonkernen komen uitgestrekte plaggenbodems voor. Naast de karakteristieke Maria-kapelletjes bij vrijwel elk kruispunt, zijn er enkele grote kapellen die teruggaan tot de 8ste eeuw.

Hoogstraten, Minderhout, Wortel (Hoogstraten)
Het grootste deel van de structuur van dit gebied gaat zeker terug tot eind 18de eeuw. Het gaat daarbij om het Kasteel van Hoogstraten, de site met omwalling van ’t Withof, een aantal dreven en de loop van de Mark met lager gelegen valleigronden. Het is deze relatief sterk meanderende loop van de Mark met bijhorende vallei die voor een groot deel de wetenschappelijke en ook ruimtelijk structurerende waarde van het gebied vertegenwoordigt. Als geheel kan het landschap, zoals we het nu kunnen waarnemen, worden gekarakteriseerd als een compartimentenlandschap van afwisselend open landbouwgronden en gesloten bospercelen, met oude dreven en bomenrijen.