Inventaris

Beerse (Beerse), Lille, Wechelderzande (Lille)
De Visbeekvallei is een mooi en authentiek restant van een valleigebied met een gesloten karakter. De repelpercelering is nog duidelijk herkenbaar en de aanwezigheid van veel lijnvormige landschapselementen als bomenrijen en houtkanten benadrukken de kleinschaligheid van het gebied. Van de vroegere heide op de hogere delen van het landschap zijn nog een paar restanten over. De rest is omgezet in akker- en weiland. De aaneenschakeling van verschillende biotooptypen te midden van kleinschalig landbouwland, aansluitend op het uitgestrekt gemeentelijk bosgebied, geven de ankerplaats een gevarieerd en aantrekkelijk karakter.

Aaigem, Mere (Erpe-Mere), Haaltert, Heldergem, Kerksken (Haaltert), Herzele, Ressegem, Woubrechtegem (Herzele)
De vallei van de Molenbeek tussen Herzele en Mere heeft een heuvelig karakter doordat de vallei zich in de onderliggende Tertiaire afzettingen heeft ingesneden. Op de Molenbeek komen verschillende boven- en onderslagmolens uit de 18de eeuw voor zoals de Ratmolen met molenaarshuis en de Engelsmolen. In de vallei komen weilanden voor met perceelsrandbegroeiing maar ook bospercelen en bronbosjes die zorgen voor een gesloten karakter. Te Herzele is de vallei van de Molenbeek relatief breed met veel bocage. Hier ligt het kasteel van Herzele in een omringend park met lange eikendreef. De historische continuïteit van bepaalde delen van de Blauwbossen gaat minstens terug tot de 18de eeuw.

Geel (Geel), Mol (Mol)
Dit gebied is gelegen net ten oosten van Geel. De vallei van de nog sterk meanderende Molse Nete kent een gaaf bewaard beemdenlandschap dat wordt gekenmerkt door weilanden opgedeeld in langwerpige percelen, die nog grotendeels begrensd zijn door lijnvormige aanplantingen die het geheel een eerder gesloten karakter geven. Langs de noordelijke oever komen talrijke plassen en vijvers voor, ontstaan door de ontginning van veen en turf in de tweede helft van de 19de eeuw. Ook het wegenpatroon bleef mooi bewaard. In de iets hoger gelegen noordwestelijk hoek is er een duidelijke overgang naar grootschaliger landbouwgebied. De afwisseling in vegetatiestructuur, gecombineerd met talrijke overgangssituaties van nat naar droog, resulteert in een rijke flora. De talrijke open waters maken het gebied ook interessant voor aan water gebonden fauna.

Herenthout (Herenthout), Bevel, Nijlen (Nijlen)
De ‘Merodese Bossen’ is gelegen in de gemeenten Herenthout en Bevel, net ten noorden van de vallei van de Grote Nete in de Zuiderkempen. De ankerplaats wordt gedomineerd door dichte bebossing ontstaan in de 19de eeuw en staat zo in schril contrast met het omgevende zo goed als open landschap. Indrukwekkend zijn de oude dreven en rijen van boomgroepen die het landschap doorkruisen. Samen met het kasteel ‘Steyenhof’ en omgevend domein, vormt dit boscomplex een esthetisch aantrekkelijk geheel. Ten noorden van het kasteel herinneren heiderelicten en restanten van vroegere vennen aan het heidelandschap dat het gebied voorheen bedekte.

Dranouter, Kemmel, Loker, Nieuwkerke, Westouter, Wulvergem (Heuvelland), Dikkebus, Vlamertinge, Voormezele (Ieper), Reningelst (Poperinge)
Dit gebied omvat de beboste heuvelrij van Vidaigneberg, Rodeberg, Scherpenberg en Monteberg-Kemmelberg en een aansluitend deel van de Douvebeekvallei alsook (delen van) de dorpen Reningelst, Westouter, Dikkebus, Kemmel, Dranouter, Nieuwkerke en Wulvergem. Nabij de heuveltoppen komen brongebieden en holle wegen voor. Vroege nederzettingen, waaronder een heuvelfort uit de Ijzertijd op de Kemmelberg en driesvormige pleinen, wijzen op een langdurige bewoning. De Dikkebusvijver op de afgedamde Kemmelbeek is een middeleeuws waterbevoorradingsbekken voor de stad Ieper. Een groot deel van de ankerplaats behoorde tot het frontgebied van de Eerste Wereldoorlog, waardoor dorpen en hoeven vaak bestaan uit wederopbouwarchitectuur. Er komen talrijke oorlogsgedenktekens, militaire begraafplaatsen en bunkers voor. Vanop de heuvelrij zijn er talrijke vergezichten.

Gierle (Lille), Vosselaar (Vosselaar)
Het Grotenhoutbos is een relict van het domaniaal bos dat als jachtgebied diende voor de hertogen van Brabant. Dit bosdomein is nu een uitgstrekt, aaneengesloten, door indrukwekkende dreven doorsneden, bosrijk gebied in een gaaf en open landbouwgebied. Het is het enige oud boscomplex van die grootteorde in de Kempen dat minstens sinds de middeleeuwen aanwezig is gebleven. In de 17de eeuw werd in het Grotenhoustbos, als één van de eerste gebieden in de zuidelijke Nederlanden, gestart met het zaaien van grove dennen.

Poppel (Ravels)
Ankerplaats Molenheide betreft een gaaf boscomplex met een goed bewaarde ontginningsstructuur in dambordpatroon: rond 1900 werden de eerste stukken heide en duinen blokvormig verkaveld en ontgonnen tot naaldbos. De huidige bossen geven de ankerplaats een gesloten indruk. Enkele landbouwkavels, heiderelicten en vennen zorgen voor afwisseling. De Rovertkapel werd in 1735 gebouwd. Belangrijk zijn de geomorfologische en hydrologische kenmerken van het gebied. De uitgestrektheid en de rust van de ankerplaats dragen bij tot de hoge belevingswaarde.

Ravels (Ravels)
In 1903-1904 werd het gebied aangekocht door de Belgische staat om er bossen aan te planten. Sinds 1906 werd gestart met de bebossing. De landschappelijke structuur en het uitzicht met rechthoekige blokken, van elkaar gescheiden door dreven en aarden wegen, zijn tot vandaag nagenoeg onveranderd gebleven. De afwisseling in zowel loof- als naaldhout hangt samen met de aanwezigheid van bosbouwkundige proefzones. Binnen de dichte boscomplexen verwijzen diverse vennen en heiderelicten nog naar het landschap uit de 18de en 19de eeuw. Het Kijkverdriet, aan de zuidkant van het boscomplex, werd in de 20ste eeuw ontgonnen uit heide. De landbouwpercelen vertonen er een regelmatig patroon. Bijzonder aan het kijkverdriet is ook het opkwellende grondwater en de bijhorende botanische rijkdom. De uitgestrektheid, de rust en de afwisseling geven de ankerplaats een grote belevings- en esthetische waarde.

Waasmunster (Waasmunster)
Deze ankerplaats in Waasmunster ligt op het cuestafront van de cuesta van het Waasland. Het gesloten landschap is grotendeels bebost. De omgeving van het voormalige vliegveld is een open landschap. Op het cuestafront bevinden zich drie kasteelsites en de Rozenbergabdij.

Zandhoven (Zandhoven), Halle, Zoersel (Zoersel)
De ankerplaats Zoerselbos en Hooidonkse beemden is een weerspiegeling van een oud agrarisch-economisch concept dat deels teruggaat tot de 18de eeuw en met het Hooidonkbos, het beemdensysteem en de landbouwexploitatie deels tot in de Middeleeuwen. Het compartimentenlandschap en de vele sporen van het oorspronkelijke landbouwgebruik geven het gebied een typisch karakter. De vroegste verwijzing naar het gebied gaat terug tot 1233, toen de Hertog van Brabant het bos Hoodonc aan de Abdij van Villers schonk. Later kwam het gebied in handen van de Sint-Bernardsabdij van Bornem. Kenmerkend voor het gebied is het vloeibeemdensysteem. Ook werden er enkele visvijvers aangelegd. Met het kasteel ‘Zoerselhof’, enkele oude hoeves en kapellen omvat de ankerplaats tevens heel wat bouwkundig erfgoed. Het Boshuisje was een bron van inspiratie voor ‘De Loteling’ van Hendrik Conscience.