Inventaris

Bierbeek (Bierbeek), Heverlee (Leuven), Blanden, Haasrode, Oud-Heverlee, Sint-Joris-Weert, Vaalbeek (Oud-Heverlee)
Dit oude boscomplex, aansluitend op het Arenbergkasteel te Heverlee, was lang het domein van de familie de Croy en de hertogen van Arenberg. Archeologische vondsten en relicten, waaronder talrijke grafheuvels en oude wegen getuigen van bewoning van de steentijden tot de Romeinse tijd. Het dambordvormig wegenpatroon in dit voormalig jachtterrein verbindt al enkele eeuwen Heverleebos en Meerdaalwoud. Er is eveneens een sterpatroon, verschillende salons en een arboretum. Daarnaast bleven talrijke holle wegen en andere georelicten bewaard. Ter hoogte van ‘‘t Zoet Water’ wordt het plateau versneden door de Vaalbeek. Langs dit riviertje en 5 vijvers vind je relicten van een omwald opper- en neerhof uit de 16de eeuw (kasteel Harcourt), een langshuis (Het Spaans Dak) uit de 16de-17de eeuw, de 18de eeuwse Kapel van O.L.Vrouw-van-Steenbergen en het ‘Lunapark’ uit de jaren 1930.

Blankenberge, Uitkerke (Blankenberge), Wenduine (De Haan), Nieuwmunster, Zuienkerke (Zuienkerke)
Dit gebied omvat de landschappelijke overgang van het strand, de duinen en de Uitkerkse Polder. De zandvlakte van het strand heeft golfbrekers. De duinen vormen een markante reliëfstructuur met soms een lage helmgrasbegroeiing en struweelranden. De Uitkerkse Polder is een sinds de middeleeuwen in gebruik genomen polder met reliëfrijke zilte graslanden en talrijke sporen van ontvening, kleiontginning en vroegere bewoning. Er komen ook nog meerdere oude hoeven voor. De polder is doorsneden door talrijke zwinnen en vaarten. De Blankenbergse Dijk vormt een opvallend middeleeuws dijkrelict. De panoramische zichten naar de zee en naar het binnenland bieden weidse vergezichten.

Uitkerke (Blankenberge), Lissewege (Brugge)
Door hun lage ligging hebben de gronden in de Oudemanspolder een permanent hoge grondwaterstand en liggen daarom grotendeels onder grasland. Tussen de percelen lopen kleine grachten en in de percelen ontwateringslaantjes. In de kleine depressies is nog zilte vegetatie aanwezig. De meeste graslanden vertonen microreliëf ten gevolge van turfwinning tijdens de middeleeuwen.

Bocholt, Kaulille (Bocholt), Hamont (Hamont-Achel)
Het kasteeldomein Het Lo is een bakstenen complex van 1875, bestaande uit een alleenstaand kasteel, een voormalig koetshuis en een T-vormig dienstgebouw dat tussen het koetshuis en het kasteel gelegen is. De gebouwen liggen in een ruim park in landschapsstijl. Meerdere dreven geven toegang tot het domein. Het landschap rondom het domein is zeer gevarieerd. Akkers, weilanden, naaldbossen, populieren - en eikenbossen wisselen elkaar af. De Watering ligt ten zuiden van het kasteeldomein. In het verleden werd deze Watering aangelegd om de schrale heidegronden landbouwkundig te valoriseren. Vanaf 1918 werden door de firma Union Allumetière populieren aangeplant op de percelen. Vanaf het eind van de 20ste eeuw werden vele percelen omgezet naar andere loofhoutsoorten. De Zuid-Willemsvaart gelegen op de zuidoostgrens is aangelegd in de periode 1821-1826.

Bocholt (Bocholt), Bree (Bree), Kinrooi, Molenbeersel (Kinrooi)
De vallei van de Abeek en het Stamprooierbroek waren tot de tweede helft van de 19de eeuw grotendeels moeras en in gemeen gebruik. Door de aanleg van het afwateringskanaal de Lossing, in combinatie met talrijke afwateringsgrachtjes, probeerde men het gebied te ontwateren voor land- en bosbouwdoeleinden. Ook werd er turf gewonnen in het gebied en waren er viskweekvijvers aanwezig. Later werden nog verschillende ingrepen gedaan in functie van het productief gebruik van de gronden. Momenteel bevinden zich centraal in het gebied hoofdzakelijk laagveenmoerassen, meestal omzoomd door wilgenstruwelen. Verder komen er vochtige en meestal verruigde weidepercelen voor en elzenbroekbossen en eikenbossen. Ook zijn er her en der heiderelicten. Aan de rand van het broek liggen veel weilanden. Ook komen er op de drogere gronden akkers voor.

Bommershoven (Borgloon), Heks, Vechmaal (Heers)
De tramlijn Hasselt-Borgloon-Oreye werd aangelegd in 1899-1900. De lijn gaf een economische impuls aan het gebied. Aangezien er veel suikerbieten mee werden vervoerd, werd de lijn ook wel de suikertram genoemd, in Oreye was er namelijk een suikerraffinaderij. In het landschap zijn nog verschillende relicten van deze spoorlijn, onder andere als dijk of insnijding, en op veel plaatsen is de spoorlijn nog in gebruik als voetpad of perceelsscheiding.

Bommershoven, Borgloon, Hendrieken, Hoepertingen, Rijkel, Voort (Borgloon), Brustem (Sint-Truiden), Piringen (Tongeren)
In de Romeinse periode werd er een uitgebreid wegennetwerk uitgebouwd om de steden met elkaar te verbinden en de agrarische gebieden te ontsluiten. Van dit netwerk bleven verschillende delen bewaard waaronder het vermoedelijke tracé van de voormalige Romeinse weg of heirbaan van Tongeren-Tienen-Cassel-Boulongne. Deze weg, ook Romeinse kassei of Oude kassei genoemd, is voor het grootste gedeelte nog als weg bruikbaar en is elders overgeleverd als perceelsgrens. Op kaart gezien vormt de Romeinse weg een zeer rechtlijnig traject van oost naar west. Het doorsnijdt verschillende heuvelruggen en -toppen waardoor het op vele plaatsen ingesneden is en een holle ligging kent met hoge bermen met houtkanten. Vanaf de weg zijn vele vergezichten naar de omgeving mogelijk.

Groot-Loon (Borgloon)
Grootloon vormde in de middeleeuwen een enclave binnen het Graafschap Loon. Dit landschapsrelict bestaat uit perceelsgrenzen en (holle) wegen die de grens van deze middeleeuwse enclave markeert en landschappelijk leesbaar houdt.

Bornem, Weert (Bornem)
Dit gebied omvat een zo goed als ongeschonden, 13de-eeuws, grotendeels gesloten, Scheldelandschap dat doorkruist wordt door oude dijken en wegstructuren. Centraal loopt van noord naar zuid de Oude Schelde, met nog goed bewaarde mechanische sluis, als dominant structurerend element. Langs de zuidgrens van deze oude Scheldearm ligt het neogotische kasteel van Marnix van St.-Aldegonde met bijhorend gaaf, hoofdzakelijk bebost, domein met eendenkooi en gekenmerkt wordt door een rastervormig dreven- en afwateringspatroon. Ten noorden van de Oude Schelde is het landschap meer open en heeft men een afwisseling van weilanden en populieraanplanten, gekenmerkt door talrijke vijvers. Typisch in het gebied is de verspreide kleinschalige bebouwing uit tweede helft 19de en begin 20ste eeuw.

Bornem, Hingene (Bornem)
Het gebied is een gaaf bewaard polderlandschap langs de Schelde dat langs de zuidrand wordt geflankeerd door een waardevol kasteeldomein. Het domein d’Ursel werd reeds in 1120 vermeld als omwalde hoeve, het huidige kasteel gaat terug tot de periode 1756-1769 toen een adelijke zommerresidentie werd gebouwd als vervanging van een 16de-17de eeuws gebouw. Het kasteelpark evolueerde van een economisch-agrarisch domein in de 16de eeuw naar een reainaissancetuin in de 17de eeuw, tot een landschappelijke tuin die in 1883 werd aangelegd naar ontwerp van Keilig. Binnen het gebied ligt verder het landelijke gehucht Buitenland bekend om de teelt van wijmen en is verder een complex van bossen en polders. Plaatselijke komt een hoge dichtheid aan perceelsbeplantingen voor. De perceelsstructuur en het dijken- en wegenpatroon van dit landschap is historisch stabiel.