Inventaris

Beukenweg 10, Stationsstraat 3 (Zedelgem)
Het huidige kasteel ter Mote werd gebouwd in 1841, maar de site gaat terug op een opper- en neerhofstructuur. Het omgevende landschapspark met spiegelvijver, ijskelder, grottencomplex en tuinpaviljoen dateert eveneens uit het midden van de negentiende eeuw.

Brugsestraat 144 (Zedelgem)
Kasteeldomein met kasteel zogenaamd Litterveld, gebouwd in 1866 in eclectische stijl, als jachthuis en buitenverblijf door de Brugse adellijke familie van Hamme-de Croeser de Berges. Kasteel opgetrokken in rode baksteen onder schilddak (leien) met gebruik van witte natuursteen. Tegen de westgevel staat een veelhoekige traptoren onder kegeldak (leien). Zuid- en noordgevel met centrale puntgevel. Alle hoeken zijn afgewerkt met verjongende steunberen. Aan noordzijde, met uitzicht op de vijver, zit het ingangsgedeelte onder een brede luifel en toegankelijk via een bordestrap. Aanvankelijk bestaat het domein uit een centrale vijver, omgeven door grasland, met aan de buitenzijde bos, doorsneden door rechte wegen en/of paden. Later uitgebreid over de zuidelijke helft van het domein. Kasteel centraal in het domein met ten noorden een grote vijver. De vijver van twee ha groot is gegraven als ontginning van klei voor de bakstenen van het kasteel.

Emmaüsdreef 6, Kasteeldreef 14, Rolleweg (Zedelgem)
Kasteelsite Emmaüs, oorspronkelijk met opperhof-neerhofstructuur. Het landhuis is een volume op rechthoekige plattegrond, van twee bouwlagen onder schilddak, met een uitzicht hoofdzakelijk van circa 1869 en 1957, maar eventueel in kern opklimmend tot de vroegste 17de of 18de-eeuwse bouwfase. Domein toegankelijk via de Emmaüsdreef, een dubbele eikendreef tot aan de toegang tussen hardstenen pijlers. Het landhuis is gelegen binnen een ruim park, gekenmerkt door twee waterpartijen met daarrond enkele markante bomen, open graslanden afgezoomd door een parkbos en een ijskelder. Het domein omvat eveneens een Lourdesgrot en kapel, oranjerie, ommuurde moestuin, hoeve en koetshuis.

Heidelbergstraat 29, 29A, Zeedijkweg 11 (Zedelgem)
Kasteeldomein met laatclassicistisch landhuis van 1848, mogelijk met oudere kern (late 18 eeuw). Park ontstaan in het begin van de 19de eeuw en heraangelegd in landschappelijke stijl vanaf circa 1848 met gazons, padennetwerk, solitaire bomen, bomengroepen en een parkbos. In de grote vijver ligt een eiland met een kunstmatige grot en aanmeerplaats, bereikbaar via een houten tuinbrug. In het park staat een klein kapelletje en enkele sokkels voor beelden. Het kasteel heeft rechthoekige plattegrond en drie bouwlagen, verhoogde begane grond boven een kelderverdieping en onder schilddak (leien). Bepleisterde en witbeschilderde gevels met rechthoekige muuropeningen. Ten westen ligt het vroegere washuis, ten oosten een grote ovalen ommuurde moestuin waarvan de ingang door bakstenen pijlers bekroond met siervazen geflankeerd wordt. Rond bakstenen kippenhok binnen ommuurde kippenren met poel. De monumentale stalling werd omgebouwd tot woning.

Hoogveld 4 (Zedelgem)
Kasteeldomein en voormalig kasteel van de familie van Zuylen van Nyevelt, met bijhorende hoeve, kapel en landgebouwen gelegen in een park met bruine beuken en monumentale paardenkastanje en doorsneden met eikendreven. Omheiningsmuur met theekoepel langs de westzijde. Vanaf 1861 fasegewijs tot stand gekomen. Vanaf 1982 in gebruik als ontmoetings-, vormings- en jeugdverblijfscentrum.

Snellegemsestraat 1 (Zedelgem)
Administratief Centrum, gerealiseerd in 2007 ter vervanging van het voormalige, nabijgelegen gemeentehuis en gemeentepark. Het ontwerp is van Snoeck & Partners uit Kortrijk. Sobere constructie met een onregelmatige rechthoek als plattegrond. Opgetrokken in paarse baksteen (streklagen) onder hellend plat dak. Gebruik van beton voor de vensteromlijstingen, de zuilen van de gaanderij en de schuin geplaatste platen voor de vensterzone op de verdieping. De westzijde met inkom onder de gaanderij is bijna gevelbreed beglaasd, evenals de verdieping. Omlopende beglazing op de begane grond aan de noord- en zuidgevel, laatstgenoemde maakt door de afwezigheid van andere muuropeningen een massieve indruk. De westgevel is opengewerkt door een drieledige vensterzone, omlopend aan de noordzijde.

Steenbrugsestraat 22, 26-28, 26A-B (Zedelgem)
Omgracht, neogotisch kasteel van 1858-1863 in een park met vijver, doolhof, poortgebouw met brug, stallingen, koetshuizen, manege, klein paviljoen ongeveer uit dezelfde periode van het kasteel. Hoeve en achthoekig tuinpaviljoen daterend uit de tijd van het vroegere 18de-eeuws landhuis. Tuinierswoning van 1910 en bibliotheek van 1949. De parkaanleg dateert uit dezelfde periode als het kasteel, het doolhof van circa 1873.

Sysen 8 (Zedelgem)
Achterin en volledig in het groen gelegen priorij "Onze-Lieve-Vrouw van Bethanië", behorend tot de benedictijnerorde. Geheel van kerk, klooster, gastenverblijf en internaat tussen 1924 en 1957 opgetrokken in een neoromaanse stijl, naar ontwerp van architect Joseph Viérin (Brugge). In 1969 wordt het meisjesinternaat van de abdijschool van Zevenkerken hier gehuisvest. Vierkante plattegrond met vier vleugels rond een kloostertuin. De kerk en de refter bevinden zich in elkaars verlengde op een centrale as, de voeding van lichaam en geest symboliserend. De gebouwen zijn opgetrokken in rozerode baksteen onder zadel- of lessenaarsdaken (leien). De neoromaanse stijl is geïnspireerd op de basiliek van Sint-Laurentius-buiten-de-Muren in Rome en de abdijkerk van San Miniato te Firenze.

Torhoutsesteenweg 5 (Zedelgem)
Kasteeldomein met kasteel in neoclassicistische stijl gebouwd in 1861 door de familie Gilliodts-Dewitte. Toegankelijk via een onverharde eikendreef, aan de ingang geflankeerd door bakstenen pijlers met blauwhardstenen deksteen en hekken in smeed- en gietijzer. Kasteel van drie bouwlagen op rechthoekige plattegrond onder schilddak (leien) met aan zuidzijde een driezijdige uitbouw onder kegeldak (leien). Bepleisterde en witbeschilderde gevels boven een blauwhardstenen plint en verhoogde begane grond boven een kelderverdieping met rechthoekige, betraliede keldermonden. Park met in het oosten een Lourdesgrot en in het noorden een stalling met koetshuis. Het park zelf is opgebouwd rond een centrale, langgerekte vijver met omgevende graspartijen.

Torhoutsesteenweg 56-58 (Zedelgem)
Kasteeldomein (voormalige zetel heerlijkheid Loppem) dat doorheen de jaren ingrijpende veranderingen heeft doorgemaakt. Landhuis op een hoogte gelegen in een park en toegankelijk via een onverharde oprit met bijhorende en achterin gelegen voormalig noviciaat met kapel van 1949. Park in landschappelijke stijl met licht verzonken, kronkelende paden en kleine kunstmatige reliëfverschillen, gazons, vijver, hoogstamboomgaard en merkwaardige bomen op de rand van het bos en als solitair aangeplant. Kasteel van drie bouwlagen op quasi rechthoekige plattegrond, onder schilddak. Ten zuiden van het kasteel staat een grote geënte beuk met een achttal vertakkingen van deels rode en deels groene beuk. Het leengoed reeds vermeld in 1322. In 1551, wanneer het goed gekocht wordt door Daniël de Schietere, is er in elk geval al sprake van een hofstede. Het kasteel is te zien op de Grote Kaart van het Brugse Vrije door Pieter Pourbus (1571). Omstreeks 1845 wordt het kasteel volledig ver- of herbouwd.