Inventaris

Brusselsestraat 100-102, Toepkapelstraat 11 (Brakel)
Afgesloten parkdomein van circa 28 hectare op heuvelflank, in opdracht van F. Hoebeke aangelegd om de zuiverheid van het bronwater van de Top Bronnen te verzekeren, palend aan domein van Kasteel van de Top Bronnen en gelijknamig bijhorend bedrijf. Landschappelijke tuin met typische pittoreske aanleg, met veelheid aan boomsoorten en bouwkundige elementen.

Brusselsestraat 102 (Brakel)
Neoclassicistisch gebouw rond 1873 opgetrokken; in 1888 aangekocht door F. Hoebeke, oprichter van Top Bronnen. Bottelarij opgestart in 1905 en vernieuwd in de jaren 1950. Kasteel vergroot in de eerste helft van de 20ste eeuw. Ruim dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen met oeils-de-boeuf in mansardedak. Toegang via fraai gietijzeren hek aan gecementeerde hekpijlers met siervazen.

Kasteeldreef 2 (Brakel)
Kasteelpark met rechthoekige omgrachting en kleine vijver, minstens opklimmend tot de tweede helft van de 18de eeuw; grachtenpatroon mogelijk deels teruggaand op een aangepaste oudere site met walgrachten. Kasteel van twee bouwlagen op hoog souterrain met gewelfde ruimten, vermoedelijk circa 1850 door de familie Vermeulen vrijwel herbouwd. Poortgebouw uit de 17de eeuw achter de gemetste bakstenen brug over de noordelijke kasteelgracht. Kapelletje van 1943, toegewijd aan Onze-Lieve-Vrouw van Banneux. Dreef van opgaande linden, ten oosten van het kasteel ommuurde moestuin en enkele bos- en graslandpercelen.

Brasschaat (Brasschaat), Schoten (Schoten)
De oorsprong van domein ‘Ter Mik’ gaat terug tot 1775, toen het park werd aangelegd volgens een geometrisch patroon. Het kasteel volgde in 1785. Het oorspronkelijke kasteel brandde in 1875 af en werd herbouwd volgens plannen van de toestand in 1830. Het bijhorende park omvat een merkwaardig arboretum met een aantal zeldzame bomen. Verder wordt het gekenmerkt door overwegend gemengd loofbos, versneden door een dicht grachten- en drevenpatroon dat doorloopt tot in het domein ‘De Inslag’.

Brasschaat (Brasschaat), Kalmthout (Kalmthout), Kapellen (Kapellen), Stabroek (Stabroek)
Het gebied is gelegen op een helling die de overgang vormt van de laaggelegen Scheldepolders naar de hoger gelegen Kempen en vertoont dus kenmerken van beide gebieden. Het westen wordt gedomineerd door landbouwgronden. Centraal wordt het gebied ingenomen door een sterk bebost landschap dat in het oosten begrensd wordt door het militaire Kamp van Brasschaat en het heidegebied van het Klein Schietveld. De talrijke waardevolle kasteelparken zijn veelal gesitueerd langs de grote(re) wegen. In het noorden van de ankerplaats komen relicten van de militaire verdedigingsgordel rond Antwerpen voor, die werd uitgebouwd door Belgen (voor beide wereldoorlogen) en Duitsers (tijdens de Eerste Wereldoorlog). Deze verdedigingslinies werden dwars door het bestaande landschap aangelegd en vormen een duidelijk herkenbare lineaire structuur die de hele ankerplaats van west naar oost doorkruist.

Brasschaat (Brasschaat), Schoten (Schoten)
Het Peerdsbos werd voor het eerst vermeld in 1434 en maakte toen deel uit van het veel grotere domein 'Bremdonk'. In de 18de en 19de eeuw bestaat het gebied uit een complex van bos, weilanden, akkers en heide. Eind 19de begin 20ste eeuw is de bebossing sterk toegenomen. In het gebied liggen enkele hoeves. Het Kasteel van Brasschaat gaat ook terug op een hoeve, in de 18de eeuw verbouwd tot hof van plaisence en in 1872 gesloopt en vervangen door een groots kasteel en later nog omgeven door een park met bosaanplantingen, dreven, grasvelden en een vijver.

Brasschaat (Brasschaat), Kapellen (Kapellen)
Domein Oude Gracht gaat qua benaming terug tot 1620 en verwijst naar een "gegraven waterleiding". Van oorsprong enkele verschillende eigendommen. Het centrale gedeelte van het domein werd ingericht als park in landschappelijke stijl. Het kasteeltje dat er rond 1880 werd opgetrokken ter vervanging van een eerdere hof van plaisantie is na de tweede wereldoorlog afgebroken omdat het door oorlogsschade in vervallen toestand verkeerde. De relatie tussen het domein en het dorp Hoogboom is een typisch voorbeeld van de gezamenlijke evolutie van het dorp en kasteeldomein. Het domein is momenteel van verschillende eigenaars, toch is de oorspronkelijke structuur zeer goed bewaard gebleven.

Azalealaan 1-5, Gemeentepark, Graaf Reusensdreef 1-2, 4, Hemelhoevedreef 1 (Brasschaat)
In het centrum, aan de zuidzijde van de kerk ligt het Park van Brasschaat met vijvers, fonteinen, aanplantingen, rozentuin, hertenpark, sportterreinen en bossen die zich uitstrekken tot aan het Peerdsbos.

Bredabaan 502, 506, 504A-B (Brasschaat)
Kasteel en aanhorigheden in eclectische stijl met neorenaissance elementen, uit het vierde kwart van de 19de eeuw, gelegen in prachtig park met vijver.

Bredabaan 704-706, 710 (Brasschaat)
Kasteel Beelenhof opgericht circa 1770-71 door Baron de Beelen die als het ware de stichter is van Maria-ter-Heide.