Inventaris

Aarschot, Langdorp, Rillaar (Aarschot), Diest, Kaggevinne, Molenstede (Diest), Averbode, Messelbroek, Testelt, Zichem (Scherpenheuvel-Zichem)
Het gebied omvat de Demervallei met overgangen naar rivierterrassen, getuigenheuvels en delen van de aanpalende beekvalleien. In het noorden werd de landduinenrij tussen Gijmel en Zavel mee opgenomen. Op de valleibodem komen talrijke donken en afgesneden en fossiele meanders voor. De Diestiaanheuvels ten zuiden van Molenstede zijn gesitueerd in het traditionele landschap ‘Demerland’. Terwijl Aarschot en Diest zich over de hele breedte van de Demervallei uitstrekken, zijn Langdorp, Messelbroek, Testelt en Zichem oude bewoningskernen aan de rand van de vallei. De valleibodem is nagenoeg onbebouwd.

Antwerpen, Zandvliet (Antwerpen), Doel, Kallo, Kieldrecht (Beveren)
De brakwaterslikken en schorren langs beide oevers van de Schelde staan onder invloed van het getijdenregime van de Schelde en zijn vroeger in cultuur geweest in de vorm van intensieve begrazing, getuige de nog aanwezige greppelpatronen en dijkstructuren in het gebied. De overgang van de rivier naar de slikken en verder naar de hogere schorren en dijken zorgt voor een zeer gradiëntenrijk landschap met een gevarieerde en zeldzame flora. Het polderdorp Doel wordt gekenmerkt door een geometrische aanleg die sinds 1612 niet meer gewijzigd werd. In de latere Prosperpolder gaan de ‘Antoniushoeve’, het ‘Groothof’, alsook de ‘Prosperhoeve’ allen terug tot de eerste helft van de 20ste eeuw. Op een strategische locatie langs de Schelde werden tijdens de Tachtigjarige oorlog de tweelingforten Lillo en Liefkenshoek gebouwd ter verdediging van Antwerpen.

Scheldelaan (Antwerpen)
Het Groot Buitenschoor en Galgeschoor, gelegen op de rechteroever van de Schelde in Zandvliet en Lillo, vormen een uniek complex van brakwaterschorren en -slikken.

Schuttenbergstraat, Stationsstraat (As)
In de wand van de verlaten grindgroeve Hermans, ten noordoosten van As, zijn belangrijke geologische verschijnselen duidelijk waarneembaar. De grindgroeve is zeer belangrijk voor de studie van de afzettingen en van het ontstaan van het Kempens Plateau (hoofdterras van de Maas) tijdens het quartair.

Hertog Prosperstraat, Zoetenberm (Beveren)
De slikken en schorren van Oude Doel behoren tot de brakwaterschorren langs de Schelde ten noorden van Antwerpen. Deze vormen de relicten van een uitgebreid stelsel van buitendijkse gronden die de mens steeds opnieuw heeft ingedijkt en omgezet naar vruchtbare cultuurgronden. De schorren- en slikkenvegetaties zijn op nationaal vlak uiterst zeldzaam en herbergen een zeldzame flora. Het gebied is bovendien een belangrijk rust- en foerageerterrein voor watervogels.

Blankenberge (Blankenberge), Lissewege, Zeebrugge (Brugge)
Dit gebied omvat de strand-duinovergang tussen Blankenberge en de haven van Zeebrugge met het natuurgebied De Fonteintjes. De smalle duinplassen van De Fonteintjes zijn ontstaan als gevolg van een middeleeuwse inpolderingstechniek.

Bornem, Hingene (Bornem)
Het gebied is een gaaf bewaard polderlandschap langs de Schelde dat langs de zuidrand wordt geflankeerd door een waardevol kasteeldomein. Het domein d’Ursel werd reeds in 1120 vermeld als omwalde hoeve, het huidige kasteel gaat terug tot de periode 1756-1769 toen een adelijke zommerresidentie werd gebouwd als vervanging van een 16de-17de eeuws gebouw. Het kasteelpark evolueerde van een economisch-agrarisch domein in de 16de eeuw naar een reainaissancetuin in de 17de eeuw, tot een landschappelijke tuin die in 1883 werd aangelegd naar ontwerp van Keilig. Binnen het gebied ligt verder het landelijke gehucht Buitenland bekend om de teelt van wijmen en is verder een complex van bossen en polders. Plaatselijke komt een hoge dichtheid aan perceelsbeplantingen voor. De perceelsstructuur en het dijken- en wegenpatroon van dit landschap is historisch stabiel.

Mariekerke (Bornem), Baasrode, Grembergen (Dendermonde), Moerzeke (Hamme), Sint-Amands (Puurs-Sint-Amands)
De polders van Vlassenbroek en Kastel bestaan uit alluviale gronden in een bochtig traject van de Schelde. De Roggeman is een historische Scheldegeul opgevuld met zandig en lemig materiaal. Het gebied ligt op de rand van een oostelijke uitloper van de Vlaamse Vallei met ten westen de stuifzandrug van Grembergen. Vanaf de 13de eeuw werden de broeken ingedijkt en omgezet in vruchtbaar weiland. Op de hoogste delen werden polders ingericht met smalle en langwerpige percelen en een slotennetwerk. Door gebrek aan onderhoud evolueerden de grienden op de schorren naar wilgenhakhoutbosjes. De hooilanden werden in veel gevallen opnieuw rietvelden. In Vlassenbroek en Sint-Amands is het oorspronkelijk karakter van de bebouwing nog vrij gaaf bewaard gebleven met de parochiekerken aan de Schelde, de kaaien en de vissershuisjes. Op de Schelde zijn nog enkele historische overzetten actief.

Bredene (Bredene), Klemskerke, Vlissegem, Wenduine (De Haan), Oostende (Oostende)
Dit gebied omvat de smalle kustduinen tussen Oostende en Wenduine, deels ingenomen door struweel en bos. De begroeiing van de duinen vertoont een gradueel verschil van west naar oost. Bij De Haan liggen waarschijnlijk restanten van duinakkerlanden die later ook als weiland werden gebruikt. In de 19de eeuw werd een deel van het duinengebied in concessie gegeven aan de NV Le Coq-sur-mer om er een badplaats uit te bouwen met een uniforme stijl en met inbegrip van een verplichte groenaanleg. Dit leidde tot kleinschalige villabouw met een speels dakenspel. Het Fort Napoleon werd tussen 1810 en 1812 gebouwd in opdracht van keizer Napoleon Bonaparte én is één van de weinige die bewaard gebleven zijn.

Elen, Rotem (Dilsen-Stokkem), Maaseik, Neeroeteren, Opoeteren (Maaseik)
De Zuid-Willemsvaart loopt dwars door het gebied van noord naar zuid. Ten westen van dit kanaal ligt het Bergerven en het Kempisch Plateau, dat hier zijn meest noordoostelijke uithoek kent en eindigt in een smal interfluvium tussen Bosbeek- en Maasvallei. De steilwand in de meanderbocht van Bergerven en de Bosbeekvallei begrenzen het plateau respectievelijk ten oosten en ten noorden. In de omgeving van de voormalige groeve te Berg, die landschappelijk weliswaar erg ingrijpend is geweest, dagzoomt het Zand van Waubach. De groeve en zijn omgeving zijn bestemd als recreatiegebied.