Beschrijving

Volgens het Programma van Maatregelen diende het volledige plangebied- van 10.000 m² opgegraven te worden. Hieraan is binnen de grenzen van wat mogelijk was tegenmoet gekomen, waarbij toegankelijkheid van de locatie en veiligheid van zowel de medewerkers als de omgeving uiteindelijk bepalend waren. Twee van de achttien waterputten zijn niet verder onderzocht, omdat dit ongetwijfeld de ondermijning van het trottoir langs de Kollegelaan en daar gelegen kabels en leidingen tot gevolg zou hebben gehad. Hoewel de overige zestien waterputten met behulp van bronbemaling zijn opgegraven, is bij enkele de onderkant niet meer bereikt. Omdat deze een diepte hadden tot onder het bemalingsniveau, kon de veiligheid van de medewerkers niet meer gegarandeerd worden wanneer dieper gegraven werd. De onderkant van deze waterputten kon in de meeste gevallen wel gereconstrueerd worden. Het gravend onderzoek heeft in twee perioden plaats gevonden, terwijl in de tussenliggende periode de bomen zijn gekapt: de eerste periode van 22 februari - 2 april 2019 waarbij werkputten werden gegraven samen met de opgraving van 6 waterputten. De tweede periode 9 september - 18 september 2019 omvatte ook de aanleg van een aantal werkputten samen met de opgraving van 10 waterputten. Tijdens de eerste fase van de opgraving zijn de werkputten van oost naar west aangelegd met een maximaal haalbare breedte van 16 tot 18 m. Een grote opgravingsput komt immers ten goede aan het overzicht en de efficiëntie. Alleen de noordelijkste werkput 1 is smaller gehouden (11 m), omdat de stort maar naar één zijde kon worden gedraaid. Het verwijderen van de funderingsresten van het schoolgebouw heeft plaatsgevonden onder archeologische begeleiding, maar had echter weinig invloed op het archeologische bodemarchief. 

De vlakken zijn aangelegd met behulp van een graafmachine met gladde bak. Boven- en ondergrond zijn bij het aanleggen van de putten gescheiden opgeslagen, zodat deze ook in de juiste volgorde konden worden teruggebracht na afronding van het onderzoek. Tijdens de aanleg van de vlakken en het afwerken van de sporen is gebruik gemaakt van een metaaldetector. Metaalvondsten zijn apart ingemeten met de RTS. Tijdens het veldwerk zijn verspreid over het terrein negen profielen aangelegd om, ter aanvulling op het proefsleuvenonderzoek, inzicht te krijgen in de bodemopbouw en de hier aanwezige cultuurlagen.

Het archeologisch onderzoek heeft in totaal 530 dierlijke resten opgeleverd. Nagenoeg alle dierlijke resten zijn aangetroffen in de Romeinse contexten
(voornamelijk in waterputten, diverse typen kuilen en greppels). Ongeveer driekwart van de dierlijke resten kwam in aanmerking voor zoöarcheologisch onderzoek. De dierlijk resten van Harelbeke, Kollegelaan zijn onderzocht om nieuwe inzichten te krijgen in lokale voedsel- en bestaanseconomie en de materiële cultuur van de bewoners van de Romeinse vicus. 

Tijdens het onderzoek aan de Kollegelaan is een groot aantal sporen ontdekt met omstandigheden die potentieel gunstig zijn voor het preserveren van
botanische resten. Er vond dan ook een uitvoering archeobotanische onderzoek plaats voor het reconstrueren van het landschap. 

De vindplaats Kollegelaan in Harelbeke typeert zich door een hoge concentratie aan waterputten en greppelstructuren. In de diepste lagen van diverse
waterputten en -kuilen zijn houtconstructies bewaard gebleven. Het hout uit de verschillende structuren is dendrochronologisch onderzocht, met als doel de ouderdom van het hout te bepalen en zo de fasering en bewoning van de site in kaart te brengen.

Bronnen

Bron: VAN MOUSCH, R.G. e.a. 2022: Hoorngeschal op een driesprong van wegen: Opgraving in plangebied Kollegelaan te Harelbeke, BAAC-rapport A-19.0017, ‘s-Hertogenbosch.
Type: eindverslag (archeologieportaal)
Datum: 09-05-2022