Naar aanleiding van de geplande aanleg van een nieuwe zuidwestelijke omleidingsweg rond Diksmuide (N35f) werd een aanzienlijke zone langs de IJzerdijk onderworpen aan munitiesanering. Hierbij stootte het munitiedetectiebedrijf op 9 juli 2018 op menselijke resten, meer bepaald enkele losse beenderen op geringe afstand van elkaar. Enkele andere beenderen staken nog in de grond. Meteen werd vermoed dat het om de stoffelijke resten van gesneuvelden ging. Politiezone Polder werd verwittigd en een toevalsvondst werd gemeld (melding ID 303).
Bij de terreinevaluatie door het agentschap Onroerend Erfgoed, in de persoon van Marc Dewilde, bleek het echter niet mogelijk om een archeologisch onderzoek op te starten. Met het bouwverlof voor de deur was het munitiedetectiebedrijf niet meer in de mogelijkheid om de nodige – en gezien de aanwezige munitie op het terrein noodzakelijke – assistentie te leveren. Er werd afgesproken het archeologisch onderzoek te laten doorgaan op 20 augustus. Aangezien deze datum buiten de toevalsvondsttermijn van dossier ID 301 viel, werd besloten een nieuw toevalsvondstdossier te openen. Zo geschiedde met de toevalsvondstmelding op 20 augustus 2018.
Het archeologisch onderzoek door het agentschap Onroerend Erfgoed startte meteen op maandag 20 augustus 2018. De twee gesneuvelden konden diezelfde dag geregistreerd en geborgen worden. Net naast en onder de gesneuvelden kwamen echter nog muurwerk en laatmiddeleeuwse afbraak- en afvalpakketten aan het licht. Donderdag 23 augustus kon deze zone verder onderzocht worden. Die dag werd duidelijk dat de opgravingszone uitgebreid moest worden. Dit viel echter niet binnen het toevalsvondstkader van het dossier in kwestie. Gezien de in situ bedreiging van deze vindplaats door de toekomstige aanleg van de ringweg werd in overleg met AWV West-Vlaanderen, die verantwoordelijk was voor de uitbouw van de omleidingsweg rond Diksmuide, en met erfgoedconsulent Sam De Decker die het archeologietraject binnen deze context opvolgde, beslist dat AWV hiervoor een tweede toevalsvondst zou melden. In samenspraak met AWV werd afgesproken dit onderzoek te laten starten op dinsdag 2 oktober.
Het eindverslag in kwestie behandelt de toevalsvondst van de twee gesneuvelden (TV dossier ID 301-312). Het eindverslag van TV dossier ID 332 bespreekt de oudere sporen en structuren aangetroffen op deze site.
Bron: Vanhoutte S. 2023: Twee gesneuvelden langs de IJzerdijk in Diksmuide. Archeologierapport van een toevalsvondst, Brussel. Type: archeologierapport (archeologieportaal) Datum:
Ijzerdijk 38 (Diksmuide) Tijdens munitiesanering naar aanleiding van de aanleg van de omleidingsweg rond Diksmuide werden de individuele veldgraven van twee Franse gesneuvelden aangetroffen.
