Beschrijving

Er bestaat in Vlaanderen een duidelijke regelgeving voor zowel begravingen en crematies (het Decreet op de begraafplaatsen en lijkbezorging), als voor archeologische opgravingen (het Onroerenderfgoeddecreet). Toch is er nog onduidelijkheid over hoe je archeologisch aangetroffen menselijk botmateriaal moet bewaren, ontsluiten of eventueel afstoten. Het MEMOR-project wilde hiervoor een ethisch kader ontwikkelen.

Het project bracht daarom in kaart welke juridische en (bio-)ethische kaders vandaag in Vlaanderen en België gehanteerd worden bij de omgang met menselijke resten. Hieronder vallen naast botmateriaal uit archeologische contexten ook DNA-extracties, isotopenstalen en tussenstappen in moleculaire analyses. Er werd eveneens bekeken hoe ze hier in het buitenland mee omgegaan. Zo konden de onderzoekers de Vlaamse situatie in een ruimere internationale en wetenschappelijke context plaatsen. Zij gingen eveneens in gesprek met juristen en ethici om een goed zicht te krijgen op de specifieke Vlaamse situatie, mogelijke knelpunten en oplossingen. Via PARCUM (het museum en expertisecentrum voor religieuze kunst en cultuur) werden ook de erkende religies en levensbeschouwingen naar hun visie op de omgang met menselijk botmateriaal gevraagd.

Op basis van de inventaris van collecties en de dialoog tussen archeologen, wetenschappers, ethici en vertegenwoordigers van de erkende religies en levensbeschouwingen, hebben de onderzoekers een poging gedaan om een breed gedragen wetenschappelijk en ethisch kader uit te werken voor de omgang met menselijke resten uit archeologische opgravingen in Vlaanderen. Naast aanbevelingen voor het beleid, levert dit vooral nuttige tips op voor eigenaars, beheerders, wetenschappers en mensen op het terrein.

Je kan de online databank raadplegen op www.memor.be

Bronnen

Bron: VAN DER DOOREN L., VANDEN BORRE J., MASSAGÉ L., VAN DE VIJVER K, LARMUSEAU, M., ROBBERECHTS B., DANCKERS J., AERTS J., DE GROOTE I., DE POTTER P. & VESELKA B. 2024: Ethisch verantwoord omgaan bij onderzoek van menselijk botmateriaal in Vlaanderen, SYNTAR 21, Brussel.
Type: literatuur
Datum: 2024