Beschrijving

In het Ondernemingsplan Onroerend Erfgoed (2025-2029) is als initiatief opgenomen: “We activeren een ‘Fier op dat van hier’-deal rond het thema ‘Toekomstgerichte zorg voor religieus erfgoed”. Eén van de acties binnen dit initiatief is de herwaardering van kerken in neostijlen in het kader van behoud en beheer, met een bijzondere focus op de interieurs.

Vertrekkend van het onderzoek dat in 2003 al gepubliceerd werd in opdracht van de Vlaamse Overheid (COOMANS T.: Kerken in Neostijlen in Vlaanderen) wordt in 2025-2026 ingezet op het documenteren en herwaarderen van dit erfgoed (kerken uit de periode 1800-1918) op basis van veldwerk en literatuuronderzoek. Het gaat zowel om nieuwbouwkerken uit de periode 1800-1918, als om oudere kerken die in deze periode ingrijpend werden aangepast, bijvoorbeeld de bouw van een nieuw schip tegen een oude toren. Typologisch worden zowel parochiekerken bekeken als andere kerken zoals abdijkerken en kloosterkerken. De bijhorende fiches in de inventaris van het Onroerend Erfgoed worden geactualiseerd.

Het doel is de relatieve en absolute erfgoedwaarde van deze kerken te verduidelijken en te concretiseren zodat hiermee rekening kan gehouden worden bij toekomstgerichte zorg: herbestemming, nevenbestemming, valorisatie en/of aanpassingen in functie van de eredienst.

De resultaten en de methodologie van dit onderzoek worden eind 2026 gepubliceerd in een onderzoeksrapport. Daarnaast wordt deze herevaluatie in de loop van 2027-2028 vertaald naar publieksgerichte producten zoals gemotiveerde, toegankelijke en beheersgerichte waarderingsgidsen die focussen op een bepaald thema of type kerkelijk erfgoed uit de periode 1800-1918.