Beschrijving

In 2019 start de Stad Antwerpen een nieuw project rond inventarisatie van bouwkundig erfgoed. Voor de eerste keer zet de stad in op het district Berchem, met een project rond de Koninklijkelaan. Veldwerk en selectie van het erfgoed gebeurden in samenwerking met het agentschap Onroerend Erfgoed. Het onderzoek en het uitwerken van de inventarisfiches worden uitgevoerd door de studenten van de opleiding Erfgoedstudies van de Universiteit Antwerpen. De publicatie van de inventarisfiches op de inventariswebsite van het agentschap Onroerend Erfgoed wordt voorzien in 2020.

De Koninklijkelaan in Berchem verbindt de Grotesteenweg met het Middelheimpark. De aanleg is begonnen in 1913, en voltooid in 1927. De drukke doorgangsweg heeft verschillende rijvakken gescheiden door een brede middenberm met een dubbele rij lindebomen. Een oorlogsmonument ontworpen door E. Van Averbeke markeert het kruispunt met de Elisabethlaan.

De straat heeft een hoge concentratie aan bouwkundig erfgoed, die in de bestaande inventaris van het bouwkundig erfgoed ondervertegenwoordigd was. Bij de herinventarisatie werd een 50-tal panden geselecteerd om te worden toegevoegd in de inventaris van het bouwkundig erfgoed.
Aan beide zijden van de straat zien we een homogene bebouwing van ééngezinswoningen uit het interbellum, alle met een voortuintje en bijpassend ijzeren hek. De gevels getuigen van alle toen gangbare bouwstijlen. Historiserende gevels in eclectische stijl met neoclassicistische, neo-Lodewijk XVI- en neorococo-elementen worden afgewisseld met art deco, cottage en een vleugje nieuwe zakelijkheid. Het gaat om burgerhuizen van het enkelhuistype, van drie traveeën en drie tot vier bouwlagen onder plat of pseudo-mansardedak. De lijstgevels kregen een doorgaans een parement van natuursteen, eerder uitzonderlijk van baksteen, en zijn getypeerd door erkers, balkons en zware decoratie. Opvallend is dat de woningen uiterst conservatief geordonneerd zijn. De hoeken van de straat zijn bebouwd met flatgebouwen uit zelfde periode.

• AGENTSCHAP ONROEREND ERFGOED 2019: Koninklijkelaan [online] https://id.erfgoed.net/themas/2304 (geraadpleegd op 16 oktober 2019).