Beschrijving

Zomer 2010 werd de laatste hand gelegd aan de invoer van het bouwkundig erfgoed van de gemeente Ardooie, inclusief de deelgemeente Koolskamp, in de online-inventaris. 408 bouwkundige relicten werden opgenomen, verder onderzocht, beschreven en voorzien van foto's. Daarnaast kregen 176 straten een beschrijvend overzicht betreffende hun ontstaan, historiek en het uitzicht van de huidige bebouwing.

De hoofdgemeente Ardooie behield tot op heden haar landelijk karakter. Naast het centrum met de hoofdparochie Sint-Martinus, omvat de gemeente nog twee gehuchten, namelijk De Tassche en Sneppe, die fungeren als zelfstandige parochies. De dorpskern bestaat uit het centraal gelegen Marktplein, als convergentiepunt van een aantal centrumstraten; behalve de neogotische Sint-Martinuskerk vormt ook het gemeentehuis in wederopbouwstijl een opvallend accent; de pastorie en een aantal oude herbergen "De Eendracht, "De Gouden Appel" en "'t Paradijs" vervolledigen het geheel. Blikvanger in de gemeente is het classicistische kasteel met omringend park, voorheen gekend als Kasteel de Jonghe d'Ardoye dat gebouwd werd omstreeks 1780-1781.

De kern van de deelgemeente Koolskamp is gelegen op een oost-west-georiënteerde heuvelrug in de zuidelijke hoek van de gemeente en wordt gevormd door het Dorpsplein met de parochiekerk en enkele burgerhuizen zoals dat aan het Dorpsplein 3.

Grote historische hoevecomplexen zoals de Cijnsmolenhoeve, 't Ganzenerf, het Ayshovegoed en 't Noord Winkelhof liggen verspreid over de hele gemeente. Het meest opvallend in het straatbeeld zijn echter de zeer talrijk aanwezige getuigen van oude volksdevotie als wegkruisen en kleine weg- of veldkapellen zoals de kapel Onze-Lieve-Vrouw van Troost en de kapel Onze-Lieve-Vrouw van Bijstand.