erfgoedobject

Park van het kasteeltje de Geuzentempel

landschappelijk element
ID
134259
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/134259

Juridische gevolgen

Beschrijving

Parkje in landschappelijke stijl van het eenvoudige type, uit de tweede helft van de 19de eeuw, aangelegd bij een in 1873 uitgebreid classicistisch huis uit 1849.

Het op de stafkaart van 1962 als Hechtermanskasteel aangeduid goed ligt ten noordwesten van de dorpskern; het kasteel is achteraan op het perceel ingeplant en zichtbaar vanaf de steenweg.

Het werd gebouwd op een in 1844 nog open akkerland ter plaatse genaamd Beekdistel. Het kwam in twee bouwfasen tot stand, maar bezit een uniforme, witgeschilderde bepleistering met ingediepte voegen op de begane grond en doorlopende profiellijsten die de bouwlagen onderstrepen. Het huis verschijnt voor het eerst op het kadaster in 1849, tegelijk met de samenvoeging van een aantal percelen waarmee de parkaanleg gepaard ging. Op dat ogenblik zijn Gustavius van Weddingen, rentenier in Alken, en zijn moeder, weduwe van Louis, eigenaars van het goed. Mogelijk werd het huis pas in 1854 echt bewoonbaar of permanent bewoond, want dan vermeldt het kadaster 'belastbaar geworden'. In 1856 registreert men de komst van enkele bijgebouwen in los verband, ten westen van het huis, en weer een samenvoeging van percelen, respectievelijk te interpreteren als een klein neerhof en een uitbreiding van het park.

Zoals de prentkaarten illustreren, heeft het bepleisterde huis aanvankelijk een begane grond van vijf traveeën op een kelder, een bovenbouw van drie traveeën en anderhalve verdieping onder een tentdak. De classicistische uitstraling wordt nog verhoogd door de acht-ruiters in de ramen, de rondbogen met muurpilasters in de bovenbouw, de rondboogvensters met straalsgewijze roeden op de mezzanina en de platte daken boven de hoektraveeën. De tweede bouwfase, die het huis zijn huidig gezicht gaf, volgde in 1873. Aan de westzijde werd de zuidelijke hoektravee verhoogd tot een toren met hoge naald, en de oostelijke hoek werd verhoogd met een bouwlaag onder een half schilddak. Dit werd geregistreerd bij de verkoop van het goed aan Paulus Jan Schouterden, eigenaar te Alken, die het in 1877 naliet aan Franciscus Van Pelt, apotheker te Antwerpen. Ook de naamgeving Geuzenkasteel zou teruggaan tot de periode 1879, toen de eigenaars in de schoolstrijd partij kozen tegen de katholieken. Later en tot 1968 kwam het in handen van de familie Hechtermans uit Hasselt.

Het kasteelgoed, waarvan de lustgrond in 1856 1ha 62a groot was, besloeg nadien meer dan 5 ha. Zo verschijnt het ook op de kaart van het Dépot de la guerre van 1871, met zowel voor als achter het huis een parkje met wandelpaden ten westen van het nieuwe tracé (1840) van de steenweg Sint-Truiden/Hasselt. Op de ICMkaart (revisie 1904), is het parkje verkleind tot de zone bij de steenweg en is de achterste helft omgezet in boomgaard.

Zo bestaat het goed ook nog vandaag. Een afbuigende oprijlaan in de oostelijke hoek voert naar het kasteel, dat uitwendig onveranderd is gebleven op een kleine uitbouw als nieuwe inkom tegen de achtergevel na, kadastraal geregistreerd in 1958. Het parkje is van het eenvoudigste type met een bomenrand en een ruim grasveld, achteraan overgaand in een boomgaard. De wandelpaden verdwenen. Aan de westelijke gevel van het huis ligt een klein erfje tussen bakstenen muren en achter het schuurtje werd een ommuurde moestuin ingericht.

  • Hasselt, Archief van het Kadaster, legger.
  • Hasselt, Archief van het Kadaster, opmetingsschets 1849 nr. 3, 1856 nr. 13, 1858 nr. 16 en 1873 nr. 3.
  • Zo was Alken, Alken, 1978 p. 25.

Bron: DE MAEGD C. EN VAN DEN BROECK M., 2007, Historische tuinen en parken van Vlaanderen. Inventaris Limburg. Deel 3: Alken, Borgloon, Heers, Kortessem, Wellen, Brussel, Agentschap RO-Vlaanderen. Onroerend Erfgoed.
Auteurs: De Maegd, Christiane; Van den Broeck, Myriam
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Park van het kasteeltje de Geuzentempel [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/134259 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.