erfgoedobject

Selguis / Kievermontbroek

landschappelijk geheel
ID
135044
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/135044

Beschrijving

Het landschap Selguis / Kievermontbroek is gelegen net ten oosten van het centrum van Geel, in de vallei van de Molse Nete en op grondgebied van de gemeenten Geel en Mol. De begrenzing wordt gevormd door de wegen Kievermont en Voort in het noorden, het gehucht Ezaart in het oosten, de Molseweg in het zuiden en de bewoning van Geel in het zuidwesten en westen. Dit landschap betreft een plassen- en vijverlandschap op de noordelijke oever van de Molse Nete, dat ontstond door de ontginning van veen en turf.

Op de kabinetskaart van Ferraris (1777) herkennen we het landschap Selguis / Kievermontbroek als een uitgestrekt beemdengebied met kleine blokvormige percelen langs beide oevers van de Molse Nete. Enkel in het opvallend hoger gelegen noordwestelijke deel, alsook in het noordoostelijke, maar dan beperkter, herkennen we landbouwgronden. De kaart van Vandermaelen (1854) geeft aan dat het landschap bijna een eeuw later zo goed als niet is veranderd. Uitgestrekte beemden, in het noordwesten en noordoosten geflankeerd door landbouw. Langs de noordelijke rand zijn er wel enkele kleine percelen naaldhoutaanplanten gekomen. In het begin van de 20ste eeuw, zoals weergegeven op de topografische kaart uit 1909, ziet het gebied Selguis / Kievermontbroek er echter helemaal anders uit. Turfwinningen, die doorgingen in de tweede helft van de 19de eeuw, hebben hun sporen achtergelaten onder de vorm van langwerpige, smalle percelen en ontginningsputten. Vandaag komen de structuur en het perceleringspatroon van het gebied nog in belangrijke mate overeen met de situatie die wordt weergegeven op de vroeg 20ste-eeuwse topografische kaarten. Niet enkel de turfputten, maar ook de langwerpige percelen en het wegenpatroon zijn mooi bewaard gebleven. In de noordwestelijke en noordoostelijke hoek hebben we nog steeds (zoals bij Ferraris) een afwisseling van akkers en weiland en langsheen de Molse Nete herkennen we de natte weilanden. Wel werden er de laatste decennia talrijke visvijvers in het gebied aangelegd; eerder storende elementen in dit verder gaaf bewaarde beemdenlandschap.

Gelegen in de vallei van de nog sterk meanderende Molse Nete, wordt dit landschap gekenmerkt door talrijke overgangssituaties van nat naar droog. Daarnaast is er een grote dichtheid aan -vooral lijnvormige- kleine landschapselementen. Deze afwisseling in vegetatiestructuur resulteert in een rijke flora en de talrijke open waters maken het gebied ook interessant voor aan water gebonden fauna. Als geheel vormt Selguis / Kievermontbroek een natuurlijke stapsteen langsheen de Molse Nete tussen de bewoningskernen van Geel in het westen en Mol in het oosten. Dit landschap vertegenwoordigt een zeer goed herkenbaar valleigebied met een relatief gave langwerpige perceelsstructuur en talrijke restanten van opgaande begroeiing, die het geheel een eerder gesloten karakter geven. Opvallend en dominerend structurerend element is de nog sterk kronkelende Molse Nete. In de noordwestelijk hoek, die iets hoger is gelegen dan het eigenlijke valleigebied, is er een duidelijke overgang naar grootschaliger landbouwgebied. De talrijke sporen van de functies die dit typisch Kempische landschap in het verleden vervulde, geven het een aanzienlijke esthetische waarde.

  • Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.
  • Topografische kaart van België, Philippe Vandermaelen, uitgegeven in 1846-1854, schaal 1:20.000.
  • Topografische kaarten van België, Herziening derde editie, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1900-1930, schaal 1:20.000.

Bron: Ankerplaats 'Selguis / Kievermontbroek'. Landschapsatlas, A10056, Agentschap Onroerend Erfgoed, Brussel.
Auteurs: Van Olmen, Mira; De Borgher, Marc; Meesters, Ludo; De Clippel, Jean-Yves
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Selguis / Kievermontbroek [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/135044 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.