Fysische geografie

Het hele bos ligt op een naar het westen gerichte helling, die plaatselijk heel steil kan zijn. De hoogte varieert van 95 à 105 m in het zuidoosten tot 50 à 65 m in het noordwesten. De Molenbeek vormt bijna overal de westelijke grens van het bos en wordt gevoed door bronnen in het bos en ten zuiden ervan, in de provincie Henegouwen. De bronnen ontspringen alle op eenzelfde niveau, een contactzone tussen zandige en kleiige lagen. Het bos is omgeven met weiland en akkers.

De bodem bestaat doorgaans uit vruchtbare leem maar hier en daar dagzomen tertiaire, glauconietrijke zand- en kleilagen uit het Paniseliaan. In het zuidelijke deel van het bos zijn een paar van dergelijke blokken door erosie blootgelegd.

Cultuurhistorie

Deze ankerplaats wordt in het zuiden begrensd door de gewestgrens, de ganse ankerplaats ligt op grondgebied Schorisse (Maarkedal). Op de kabinetskaart van de Ferraris (1770-1778) staat op de plaats van het huidige bos nog akker- en weiland ingetekend. Vlak voor de kabinetskaart van de Ferraris werd opgemaakt stond er nog een hakhoutbos. Desondanks wijzen de aanwezige plantensoorten en het oude bosbestand duidelijk in de richting van een oude bossite. Op de kaart van Vandermaelen (1854) staat het gebied aangegeven als bos, met dezelfde vorm als in de huidige toestand. Vermoedelijk vond de bebossing dus plaats aan het eind van de 18e eeuw. De westelijke grens van het bos wordt gevormd door de Molenbeek. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd het bos grotendeels kaalgeslagen. De toenmalige eigenaars voerden zware kappingen uit. Grote delen van het bos zijn vermoedelijk opnieuw aangeplant tussen de beide wereldoorlogen. In 1971 wilde een privémaatschappij het gebied opkopen op er weekendhuisjes neer te zetten. Maar dat werd afgewezen onder druk van plaatselijke actiegroepen. Midden de jaren 1970 werd een deel van het gebied voor recreatie ingericht. Later werden delen van het bos terug voor het publiek afgesloten omwille van de kwetsbaarheid van het gebied.

Het bos Te Rijst bestaat voornamelijk uit gevarieerd loofhout met overwegend hooghout en ongeveer 1,5 ha hak- en middelhout langs de beek in het laagste, noordwestelijke deel van het bos. Aan de structuur van de bestanden is te zien dat vroeger een groter deel van het bos als middelhout werd beheerd dan thans het geval is. Het grootste deel van het bos bestaat uit het Atlantische eiken-essenbos of beukenbos. Op meer zandige plaatsen komt een weinig beuken-eikenbos voor. Bij de bronnetjes en langs de beekjes groeit een karakteristiek bronbosvegetatie.

Ten zuidwesten van het bos komen de Kapellen van Annoven voor. Eén grote wegkapel uit de 19de eeuw ligt naast de later toegevoegde ommegang van zeven kleine kapellen ter ere van Onze-Lieve-Vrouw van Zeven Weeën van 1901. Dit lokaal bedevaartsoord is de laatste decennia in verval geraakt. De restauratie werd in 1993 aangevat. In het gebied rond het bos staan verschillende grote hoeven die voornamelijk uit de 19e eeuw dateren.

• Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.
• Topografische kaart van België, Philippe Vandermaelen, uitgegeven in 1846-1854, schaal 1:20.000.