Beschrijving

Louis Geirnaert studeerde in 1954 af als architect aan het Sint-Lucasinstituut te Gent. Al op het einde van zijn studies ontwierp hij een eerste villa langs de weg tussen Eeklo en Lebbeke. Bij dit ontwerp in traditionalistische stijl diende hij zich nog volledig te schikken naar de wensen van de opdrachtgever. Na zijn studies vestigde hij zich in eerste instantie in de Kerkstraat in Eeklo. Zijn vroegste opdrachten omvatten voornamelijk renovaties en aanpassingen van bestaande gebouwen.

Door de groei en verstedelijking van Eeklo, kreeg hij al snel meer opdrachten voor nieuwbouw, zowel rijhuizen, appartementen, vrijstaande woningen als groepswoningbouw. In deze realisaties kon hij zijn moderne stijl en architectuurvisie ontwikkelen. Door zijn stijgende reputatie zou hij ook diverse opdrachten realiseren buiten Eeklo. Invloedrijk voor zijn keuzes op het vlak van materiaalgebruik en vormgeving, waren reizen die hij ondernam naar onder meer Finland, Spanje en Mexico. Ook dichter bij huis vond hij inspiratie, namelijk in de ruwe rotswanden in de Ardennen. Hij liet zich ook inspireren door de internationale ontwikkelingen op het vlak van architectuur, zoals het modernisme van Le Corbusier, Rietveld en Mies van der Rohe, en de case study houses van Neutra, Eames en Saarinen. Deze moderne architectuur vond in eerste instantie moeilijk ingang in Eeklo. Vaak diende hij met opdrachtgevers te zoeken naar een compromis.

Toch kreeg hij van sommige eigenaars carte blanche en zijn het voornamelijk deze realisaties die in het oog springen in zijn oeuvre. Deze ontwerpen vertonen gelijkaardige kenmerken, bijvoorbeeld in de aanwezigheid van strakke, verticale en horizontale lijnen, de opvallende volumewerking, de gevelverdeling in vlakken, de onverwachte lichtkokers, de dynamische planindeling en het contrastrijke materiaalgebruik. Hij had ook veel aandacht voor kleurenharmonie. Sommige ontwerpen bewaren hun oorspronkelijke kleurenpallet, geïnspireerd op Piet Mondriaan. Zijn ontwerpproces  vertrok steeds vanuit de binnenkant van de woning, en illustreerde een grote aandacht voor het gezinsleven dat zich erin zou ontwikkelen, en voor de wensen en gewoontes van de opdrachtgever. Zijn ontwerpen getuigen ook van een sterke eenheid tussen binnen en buiten, en zijn vaak opgevat als totaalontwerpen. Ondanks deze constanten in zijn vormgeving zijn alle woningen maatwerk en paste hij zijn stijl steeds aan in overeenstemming met de toekomstige bewoners.

Eén van de opvallendste, vroege realisaties van Geirnaert is de dokterswoning Vanhille uit 1958 (Kottemstraat nummer 10). Ook de gelijktijdige dubbelwoning in opdracht van zijn vriend Aimé De Walsche (Mandeweegsken nummer 73) valt op door het geometrische karakter, versterkt door het contrast tussen ruwe natuur- en baksteen enerzijds en beton anderzijds. Bij deze realisaties sluit ook zijn eigen architectenwoning (Sint-Jansdreef nummer 10, 1959) aan. Dit ontwerp vormt een synthese van zijn visie omtrent wonen, architectuur en toegepaste kunst. De woning valt op door de typische combinatie van strakke blokken, die in elkaar werden geschoven, verlevendigd door de hellende daken en het contrastrijke materiaalgebruik van witte beton, donkere natuursteen en hout. Een keramiek van Bart Maréchal vormt een decoratief gevelaccent. Ook qua interieur is dit ontwerp representatief omwille van het spel met doorzichten, privacy en afscherming, de aanwezigheid van splitlevels en van grote vensters die een contact leggen bij de omliggende tuin. Andere gevels, zeker aan de straatkant, worden daarentegen meer gesloten uitgevoerd, en hier ook verlevendigd met een compositie van kleine muuropeningen, ingevuld met kleurrijk glas in beton, eveneens naar ontwerp van Bart Maréchal. Het interieur getuigt eveneens van een combinatie van esthetiek en functionaliteit, en werd voorzien van een kwalitatieve afwerking, meubilair vervaardigd door Van den Berghe-Pauvers en een gedurfde haardcompositie.

Geirnaert liet een groot oeuvre na in Eeklo en omgeving. Vermeldenswaardig is ook de herkenbaar bewaarde dubbelwoning Spanhove-Van Poucke (Kriekmoerstraat nummers 118-120) uit 1962. Dit ontwerp was voorzien van een schouw naar ontwerp van de Gentse kunstenaar Etienne Hublau. Aan de Brugsesteenweg zijn enkele bungalows van zijn hand bewaard, namelijk de woning Overmeire (Brugsesteenweg nummer 56) die in 1961 werd gepubliceerd in La Maison, en de vlakbij gelegen woning Theunynck (Brugsesteenweg nummer 52). De woning Heyde-Steen (Burg. Lionel Pussemierstraat nummer 166) is een voorbeeld van een herkenbaar bewaarde rijwoning van Geirnaert. Een heel opmerkelijk en eerder atypisch ontwerp in zijn oeuvre is het huis Klokke Belle in Veltem-Beisem (Brusselsesteenweg nummer 361, Herent), dat ontworpen werd voor en in een sterke dialoog met kunstenaar Maurits Verbist. De moderne woning werd door de eigenaar opgetrokken uit afbraakmateriaal, en zo als een totaalontwerp in een sterke eenheid met de natuur.

Daarnaast leverde hij ook verdienstelijk werk in de goedkope of geïndustrialiseerde woningbouw. Samen met Paul Bekaert realiseerde hij in 1964 in opdracht van de Meetjeslandse Bouwmaatschappij voor Volkswoningen (MBV) veertig sociale woningen tussen de Leke- en de Schaperijstraat. Net als in zijn woningontwerpen, slaagde hij erin functionaliteit en strakke rationaliteit te verzoenen met een esthetisch kleurenpallet en een mathematische gevelcompositie. Zo speelden de architecten niet enkel in op de toenmalige noden en levenswijze van de bewoners, maar ook op hun hedendaagse smaak. Geirnaert realiseerde ook hier zijn kenmerkende, horizontale volumes onder platte daken, verlevendigd met een contrasterend materiaalgebruik van witte beton en donkere steen. De realisatie was voornamelijk een oefening in het ontwerpen voor een heel kleine oppervlakte en een beperkt budget. Het bood ook de gelegenheid te experimenteren met energiezuinige technieken, zoals beton in de vorm van isolerende Durisol-blokken, ramen met dubbele beglazing en een centrale verwarming op basis van hete lucht.

Auteurs: Verhelst, Julie
Datum: 2019
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Erfgoedobjecten

Ontwerper van

Architectenwoning Geirnaert

Huis De Keyser

Sociale huisvesting van 1964

Villa

Woning Ingels