Collectief

De Mechelse Goedkope Woning

ID
11110
URI
https://id.erfgoed.net/personen/11110

Beschrijving

Sociale huisvestingsmaatschappij De Mechelse Goedkope Woning (M.G.W.) is een coöperatieve vennootschap, opgericht op 15 juli 1921. De voornaamste aanleiding was de woningnood in Mechelen na de Eerste Wereldoorlog. De aandeelhouders van de maatschappij waren de Staat, de provincie Antwerpen, de Commissie van Openbare Onderstand (O.C.C.) en enkele private nijverheidsondernemingen. De Nationale Maatschappij voor Goedkope Woningen en Woonvertrekken (N.M.G.W.W.) erkende de maatschappij in 1921. De Mechelse Goedkope Woning was van de N.M.G.W.W. afhankelijk voor financiële steun, de aankoop van bouwgronden en de bouw van sociale woningen. Op 24 juni 1981 breidde de maatschappij uit door gedeeltelijke opslorping van de CV Het Gelukkig Gezin te Hombeek. In 2011 wijzigde de naam naar Woonpunt Mechelen.

Het hoofddoel van de maatschappij was het bouwen van woningen voor gezinnen met een bescheiden inkomen, de verhuur van deze woningen en eventuele verkoop. De vroegste realisaties situeerden zich aan de uitvalswegen van Mechelen, meer bepaald op gronden geschonken door de stad en de O.C.C.. De eerste wijken dateren van 1924, namelijk Papenhof aan de Grote Nieuwendijk en Doornenstraat aan de Tervuurse Steenweg. Beide zijn representatieve voorbeelden van tuinwijken. In de jaren 1920 werden ook de Tuinwijk (Pasbrug) en woningen aan de Rembert Dodoens-, Mgr. Scheppers- en Velkgerstraat, en aan Krankevelden gebouwd. Nadien werd vooral ingezet op het voorzien van woningen voor gezinnen die in krotwoningen leefden. In de vroege jaren 1930 volgde de bouw van drie wijken: Veldenstraat tussen de Hombeekse en Brusselse Steenweg, Katanga aan de Lierse Steenweg en Galgenberg aan de Antwerpse Steenweg. Omwille van de economische crisis wijzigde het karakter van deze wijken in vergelijking met de tuinwijken, en werden ze gekenmerkt door meer aaneengesloten bebouwing en minder openbaar groen. Toch vertonen deze sociale wijken uit de jaren twintig en dertig wel gemeenschappelijke kenmerken. Ze getuigen bijvoorbeeld van een paternalistische visie die aan arbeiders orde, zuinigheid en een familiaal gevoel wilde meegeven, onder meer via de zorg voor een eigen woning met tuin. Ook kende de maatschappij een grote aandacht voor hygiënische voorzieningen en werden de arbeiderswoningen opgevat volgens een functionele planschikking waarbij het onderscheid met plantypes van woningen voor andere bevolkingslagen verloren ging, en waarbij de voorkeur uitging naar een traditionele gevelarchitectuur en dito bouwmaterialen.

Na de Tweede Wereldoorlog kende de huisvestingsmaatschappij een aanzienlijke uitbreiding van haar patrimonium. Onder stimulans van de Wet Brunfaut, bouwde de maatschappij haar eerste appartementsgebouw, namelijk aan de Vennekant. Daarnaast werden ook het Rusthof voor Oude Echtlieden in de Schijfstraat en de nieuwe sociale woonwijk op het Oud-Militair Oefenplein gebouwd. Ook in deze laatste wijk kwamen twee appartementsgebouwen tot stand, voorzien van 420 woongelegenheden, 16 winkelhuizen en de burelen van de vennootschap zelf. Ook de buitenwijk Schonenberg en de wijk Otterbeek werden aangevat. In de periode 1960-1980 bouwde de maatschappij nog nieuwe complexen en woningen rond de Tervuursesteenweg, Kruisbaan, Abeelstraat en Neerheid.

  • DE MECHELSE GOEDKOPE WONING 1952: 30e verjaring De Mechelse Goedkope Woning, Mechelen.
  • EGELS P. 1998: Mechelen tijdens het interbellum. Wederopbouw, art deco en modernisme, Mechelen, 136-138.
  • S.N. 1997: Monografieën erkende bouwmaatschappijen, in: S.N., Bouwstenen van sociaal woonbeleid ’45-‘95. De VHM bekijkt 50 jaar volkshuisvesting in Vlaanderen. Deel 2, Brussel, 60-147, 72.

Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Erfgoedobjecten

Opdrachtgever van

Bejaardenhof De Schijf

Schijfstraat 117-217 (Mechelen)
Bejaardenhof in 1949 opgericht naar ontwerp van architect Jan Faes, in 1962 uitgebreid met modernistische galerijflats.


Buurteenheid Otterbeek

Karekietstraat 1-24, 25-107, Kraaistraat 1-20, 21-35, Meerkolstraat 1-22, 24, Mezenstraat 1-11, 12-22, Spreeuwstraat 1-36, 38, Tivolilaan 1-8, 9-45, Wielewaalstraat 1-5, 6-17, 18-112 (Mechelen)
Sociale woonwijk, tussen 1956 en 1964 gerealiseerd door De Mechelse Goedkope Woning naar ontwerp van Jan Lauwers, Gaston Van de Vijver, Jos Tambuyser en Jos Van Cauwenbergh.


Sociale woningen uit het interbellum

Pareipoelstraat 42-80, Tuinbouwstraat 2-12, Veldenstraat 42-54, 55-56, 57-79, Vennekant 1-43 (Mechelen)
Sociale huisvesting uit 1930, gebouwd door de Mechelse Goedkope Woningen in het kader van krotopruiming. 72 werkmanshuizen met art deco-getinte sierelementen, ontworpen door August Van Haesendonck.


Sociale woonwijk De Streyp

De Streyp 1-28, 30-32, Molenhofstraat 2-24, Pennemeesterstraat 1-11 (Mechelen)
Sociale woonwijk met 48 woongelegenheden in 1956 gebouwd door de huisvestingsmaatschappij De Mechelse Goedkope Woning en ontworpen door de Mechelse architecten Jan Faes, Gaston Van de Vijver en Jan van Meerbeeck.


Sociale woonwijk Landweg

Ankerstraat 1-46 (Mechelen)
Sociale woonwijk met 40 woongelegenheden aan een pijpenkop, in 1958-1959 gebouwd door de huisvestingsmaatschappij De Mechelse Goedkope Woning en ontworpen door de Mechelse architecten Jan Faes, Gaston Van de Vijver en Jan van Meerbeeck.


Tuinwijk Doornenstraat

Doelstraat 2-12, Doornenstraat 1-4, 6-32, Rozenstraat 1-4, 5-31, Schuttersstraat 2-32, Tervuursesteenweg 241-275 (Mechelen)
Tuinwijk met 76 woningen in 1922-1924 in opdracht van de Mechelse Goedkope Woning gebouwd door architect Henri Mardulyn als een van de eerste realisaties van de bouwmaatschappij.


Tuinwijk Papenhof

Grote Nieuwedijkstraat 242-254, Hazeldonkstraat 27-39, Papenhofstraat 2-76 (Mechelen)
Symmetrisch opgebouwde tuinwijk begrensd door Papenhof-, Grote Nieuwendijk- en Hazeldonkstraat, opgetrokken in 1924 door de Mechelse Goedkope Woning.


Thema's

Opdrachtgever van

Liersesteenweg

Sociale woonwijk Oud Oefenplein


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: De Mechelse Goedkope Woning [online], https://id.erfgoed.net/personen/11110 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.