Beschrijving

Frida Burssens studeerde Sierkunst aan de Academie van Gent en de universiteit, na middelbare studies aan Sint-Bavo in Gent. Ze was gehuwd met architect Dan Craet. Vanaf 1955 woonden ze in de door Craet ontworpen architectenwoning (Verschansingsstraat 4), naast de woning van haar vader Amaat, die dateert van hetzelfde moment (Verschansingsstraat 6).

Frida Burssens zou steeds een belangrijke rol spelen in de architectuurpraktijk van haar man, voornamelijk voor studies omtrent het kleurgebruik in het exterieur en interieur, en het ontwerp van interieurensembles. Vanuit haar opleiding als vormgeefster werkte ze daarnaast ook frequent voor het toenmalig Museum voor Sierkunst in Gent (nu Design Museum). Ze ontwierp voornamelijk affiches voor de tentoonstellingen in het museum, die gekenmerkt worden door een moderne, persoonlijke vormgeving. Samen met toenmalig conservator Adelbert Van de Walle en haar echtgenoot, speelde ze een belangrijke rol bij de Nationale Salons voor Modern Sociaal Meubel die het museum in de jaren 1950 organiseerde. Frida Burssens nam hierbij vooral de tentoonstellingen van de kunstambachten onder haar hoede. Burssens werkte daarnaast ook samen met glazenier Blondeel. Zo maakte ze het ontwerp voor een glasraam in de Gentse academie aan de Bijloke.

Een handelsmerk van Burssens’ invloed op de architectuur van Craet was het gebruik van felle accentkleuren voor de gevels en het schrijnwerk. Vaak is dit kleurenschema door latere aanpassingen van de eigenaars verloren gegaan. Van de interieurontwerpen is bovendien quasi geen archief bewaard gebleven, aangezien Burssens een ontwerp maakte in één exemplaar en dit aan de eigenaars gaf. Een bij de eigenaar van woning Lanclus bewaarde ontwerptekening – gesigneerd door Craet én Burssens – toont het kleurgebruik in primaire kleuren voor de wand en het meubilair. De meubels, die eveneens door Craet werden ontworpen, werden in sommige gevallen dus versterkt door een beschildering, terwijl ze in andere gevallen verlevendigd werden door een combinatie van verschillende houtsoorten en materialen. Opmerkelijk zijn bijvoorbeeld de bewaarde beschilderingen van het keukenmeubilair en de doorgeefkasten in meerdere ontwerpen, zoals woningen Burssens (Verschansingsstraat 6) en De Klerck (Korte Rijakkerstraat 34). Het museumgebouw bij Woning Burssens bewaart bovendien de kleurrijke beschildering op de gevels en het schrijnwerk van het museumgebouw in de tuin.

Het ontwerp van kleurenschema’s speelde ook een belangrijke rol in Burssens decoratief werk voor de tentoonstellingen in het Museum voor Sierkunst, bijvoorbeeld op de Nationale Salons voor Modern Sociaal Meubel. In 1956 werkte Frida Burssens mee aan een brochure over een ‘palet van acht tonen voor de binnenhuisversiering’ volgens de ‘Octrochrome werkwijze’, die zij, net zoals decorateurs Jos De Mey, Alfred Hendrickx en Roger Van Daele, toepaste in ontwerpen van stands op het 2de Salon. Burssens ontwierp de afwerking van de stand van de firma Defour uit Hooglede. Burssens wees in de brochure op het grote belang van polychromie in de afwerking van moderne interieurs. Om te komen tot een weloverwogen compositie van de verschillende kleuren was het volgens haar nodig om een studie te maken van de volgende factoren: le climat, l’éclaurage naturel, l’orientation, l’essence employée pour le mobilier, l’emplacement de celui-ci, les matériaux de revêtement, l’influence réciproque des couleurs, leur réflexion, se joignent aux considéridations ayant trait à la profession exercée par l’habitant ou bien encore au genre d’occupation qui s’accomplit dans la pièce, aux tendances psychologiques et physioloques des habitants,....

Burssens’ polychrome afwerking van het interieur – en bij uitbreiding het exterieur – vertoont referenties naar het modernisme uit het interbellum. Ze hanteerde in hoofdzaak een vereenvoudigd kleurenpalet, dat refereerde naar de Nederlandse kunststroming De Stijl, waaronder het werk van Piet Mondriaan. Primaire kleuren in combinatie met wit, grijs en zwart vormen de essentie hiervan en worden binnen een weloverwogen compositie geplaatst, die een geometrisch abstract karakter krijgt vanuit de vormgeving van het meubilair en de architectuur. Een andere parallel, zeker wat betreft het gebruik van kleur in het interieur, is te vinden in het werk van Le Corbusier. Al sinds de jaren 1930 maakte hij gebruik van vooropgestelde kleurenpaletten, die eveneens werden ingezet voor bijvoorbeeld ontwerp van behangpapier door de firma Salubra. Zijn ‘claviers de couleurs’ bestonden uit voorbeeldkaarten met sobere tinten voor de muren, in combinatie met contrasterende kleuren voor houtwerk en schrijnwerk. De intentie van Le Corbusier was om eigenaars een keuze te geven, afhankelijk van het doel, gevoel of leefklimaat, maar anderzijds ook om zelf controle te houden over de algemene impact en uitstraling van het interieur: The rythm of the colors lent expression to the individuality of the inhabitants, while the façades embodied the overarching embrace of the collective. Het kleurgebruik van Burssens had hetzelfde doel.

Datum: 30-04-2019
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Erfgoedobjecten

Ontwerper van

Architectenwoning Daniël Craet

Ensemble bungalows ontworpen door D. Craet

Woning Burssens met museum

Woning Lanclus

Opdrachtgever van

Architectenwoning Daniël Craet