Ateliers Jaspar
- ID
- 12841
- URI
- https://id.erfgoed.net/personen/12841
Beschrijving
In het rijke aanbod aan historische liften in Vlaanderen weerspiegelt zich de rol van vier grote binnenlandse liftenbouwers, met bepaald Jaspar in Luik, Daelemans en Thièry in Antwerpen en Strobbe in Gent.
De Luikse firma Jaspar was de toonzetter. De Ateliers Jaspar werden in 1842 door Joseph A.G. Jaspar, "un des créateurs de l'industrie électrique en Belgique", opgericht. Het bedrijf, dat vanaf 1878 onder licentie de door Zenobe Gramme in 1869 uitgevonden dynamo bouwde, slaagde erin liften elektrisch aan te drijven. In 1893 bouwde Jaspar dan ook als eerste in België elektrische liften. Mede door deze vroege start groeide het bedrijf uit tot de grootste Belgische liftenbouwer. In 1910 had het bovendien de Ateliers de Construction Electriques de Charleroi (ACEC) weten over te nemen. In 1961 ging Jaspar op in de Amerikaanse multinational Westinghouse, die op zijn beurt in 1975 door het Finse Kone werd overgenomen.
Vandaag zijn verspreid over het gehele land (van Oostende tot Charleroi en van Poperinge tot Luik), nog talrijke Jaspar-liften bewaard. Fraaie voorbeelden zijn de Jaspar-lift uit 1935 in de Torhoutsesteenweg in Oostende en de Jaspar-lift uit 1937 in het appartementsgebouw "Résidence La Pépinière" in de Koningin Elisabethlei in Antwerpen.
- BECUWE F. 2023: Het appel van de historische lift, M&L Monumenten, Landschappen en Archeologie 42.4, 23-39.
Auteurs: Becuwe, Frank
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Stad Antwerpen
Erfgoedobjecten
Uitvoerder van
Appartementscomplex Helvetica
Maria-Henriëttalei 7, Rubenslei 36 (Antwerpen)
Geheel van twee appartementsgebouwen in art-decostijl, gebouwd in opdracht van de naamloze maatschappij Helvetica, naar ontwerpen door de architect David Moëd uit 1935-1936.
Appartementsgebouw Résidence Beau-site
Vlaanderenstraat 45 (Oostende)
Hoekappartementsgebouw opgetrokken volgens kadaster circa 1949 op de plaats van het voormalig Hôtel du Kursaal et Beau-Site. Handels- en appartementsgebouw voorheen met integratie van horeca, met late inslag van art-decostijl, zie onder meer decoratieve casementen op penanten.
Handels- en appartementsgebouw
Torhoutsesteenweg 35-37 (Oostende)
Art-decogetint handels- en appartementsgebouw uit interbellum, gesigneerd architect A. Daniëls. Zes bouwlagen en zes traveeën onder plat dak. Gecementeerde opstand met schijnvoegen.
Kasteeldomein De Lovie
Krombeekseweg 82-84 (Poperinge)
Het kasteel De Lovie werd in 1856 opgetrokken naar ontwerp van de West-Vlaamse architect Pierre Nicolas Croquison met koetsgebouw en conciërgewoning. Het park, aangelegd in landschappelijke stijl, met vijvers en gazon omgeven door een parkbos en bomengroepen. In het park een toegangspoort, 19de-eeuwse kapel, tuinpaviljoen, vijvers, jagersgrot, ijskelder en schuilgebouwtje. Deels bewaarde rabattenstructuur en moestuinmuur, motteheuvel en stuwen. Bewaard klooster, kloosterkapel en Mariagrot uit de eerste helft van de 20ste eeuw.
Maritime Building
Arsenaalstraat 5 (Antwerpen)
Kantoor- en woonpand in art-decostijl op hoek van de Arsenaalstraat en de Verbrande-Entrepotstraat, naar een ontwerp door de architect Jos. Persoons uit 1925, volgens de gevelsteen opgetrokken in 1926. Opdrachtgever was stouwersbaas Cornelius Mabesoone. Het oorspronkelijk gemengde programma omvatte kantoren, een garage en opslagplaats en twee appartementen.
Modernistisch appartementsgebouw
Mechelsesteenweg 12 (Antwerpen)
Appartementsgebouw in academisch modernisme, naar een ontwerp door de architect Jan Vanhoenacker uit 1935. Opdrachtgever was de nv Société Immobilière pour l’Exploitation d’Immeubles Commerciaux (S.I.M.E.I.C.), een vastgoedmaatschappij vertegenwoordigd door Henri Gylsen.
Résidence La Pépinière
Koningin Elisabethlei 4 (Antwerpen)
Appartementsgebouw in beaux-artsstijl naar een ontwerp door de architecten Fernand de Montigny en Louis Somers uit 1929, voltooid in 1930. Opdrachtgever was de advocaat Paul-Emile Timmermans; aannemer Van Beirs & Zonen uit Lier stond in voor de bouw.
Tabaksfabrieken N.V. Van der Cruyssen
Kaaistraat 6 (Deinze)
Tabaksfabriek opgericht in 1872 door P.L. Van der Cruyssen uit Nevele waar zijn broer in dezelfde periode eveneens een tabaksfabriek oprichtte.