De Ateliers Bonte werden in 1898 opgericht door Louis Bonte. In 1906 nam hij het failliete bedrijf Société Anonyme des Usines Stuckens in Leuven over. Aanvankelijk werden in de ‘nieuwe’ werkplaatsen aan de Diestsevest industriële elektrische installaties, diesel- en gasmotoren, gasgenerators en transmissies vervaardigd. Vanaf 1913 werden er onder de merknaam ‘Louis Bonte’ ook volledige uitrustingen (bestaande uit onder meer cilindermolens, builmolens en graanreinigers) voor bloemmolens, mouterijen, brouwerijen, stokerijen, koffiemaalderijen en veevoederfabrieken gefabriceerd. In 1939 werd Louis Bonte de algemene vertegenwoordiger voor België van de Amerikaanse Gehl-hamermolens. Vandaag zijn de Ateliers Bonte nog altijd in bedrijf. Het bedrijf geniet vooral een internationale faam inzake het riffelen, polieren en materen van walsen voor diverse types van cilindermolens. Het bedrijf is nog steeds op zijn oorspronkelijke locatie gevestigd.
Over geheel Vlaanderen werden molens en maalderijen uitgerust met machines van Louis Bonte. Dit was onder meer het geval in de maalderij Souvagie in Oudenbrug, die behalve met een koppel maalstenen ook met een Bonte-bloemmolen was uitgerust. In de windmolen Van der Velpen in Molenbeek-Wersbeek werd in 1928 eveneens een Bonte-cilindermolen geplaatst. De maalderij in Roesbrugge, waarop Henri Desimpel in 1935 een staakmolen liet bouwen, werd eveneens uitgerust met een grote Bonte-cilindermolen met vier paar walsen. In de Puttenbergmolenromp in Betekom installeerde Bonte een zogenaamde combiné met acht rollen (met een lengte van 650 mm), bestaande uit builmolen, walsenstoel en elevatoren. Deze installatie die over een maalcapaciteit tot 350 kg per uur en een vermogen van 15 pk beschikt, voorziet de vier maalgangen. Het geheel was voorzien van een afzuiginstallatie. Een gelijkaardige installatie werd in 1926 voorzien in de maalderij Wierinckx in Pellenberg. In de molenromp van Opwijk-Mazenzele is van de Ateliers Bonte nog een houten buil en cilindermolen met twee verticale gangen en een houten aanvoergedeelte met kijkglas bewaard. In 1939 werd de molen De Block in Baasrode uitgerust met een (nog aanwezige) graankuiser van ‘Bonte Leuven’. In de mechanische maalderij bij de Knokmolen in Ruiselede bevinden zich van de firma Louis Bonte nog een cilindermolen, een samengestelde sorteercilinder (of trieur) en een centrifugebuil. Een gelijkaardige cilindermolen bevindt zich in de huismaalderij van de bakkerij Martens in Oostkamp. De Ooievaarsmolen in Elst en het Molencomplex Van Broekheim in Oplinter zijn eveneens nog uitgerust met een Bonte-cilindermolen.
Auteurs: Becuwe, Frank
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Bookmolenstraat 162 (Dendermonde)
Voormalige stenen korenwindmolen van het type bovenkruier uit het begin van de 19de eeuw, met een kasseiweg die ook toegang verleent tot een maalderij uit circa 1871 en een 19de-eeuwse hoeve met stallen en schuren.
Molenstraat 21 (Lubbeek)
Gasthuismolen opgericht rond 1755 en stilgelegd in 1915, in 1898 nieuw industrieel gebouw naast de windmolen, in 1901 werd de maalderij uitgebreid, tussen 1928 en 1940 uitbreiding magazijn en machinegebouw.
Kouterbaan 17 (Opwijk)
De molen van der Straeten, gebouwd in 1848, is een bewaarde molenromp die teruggaat op een korenmolen, van het type bovenkruier, stenen grondzeiler. Aan de molen paalt een vroeg-20ste-eeuwse bakstenen, waaiervormige aanbouw, in functie van een mechanische maalderij.
Utsenakenweg 26 (Tienen)
Molencomplex bestaande uit een korenmolen, linkeroever molenloop, met kern uit de 13de eeuw en een oliemolen, rechteroever molenloop, opgericht in 1783, verbouwd tijdens het interbellum.
Pater Damiaanstraat 1-5, 3A (Begijnendijk)
De Puttenbergmolen, opgericht in 1847, is een bewaarde molenromp die teruggaat op een korenmolen, van het type bovenkruier, stenen bergmolen (beltmolen) met kettingkruiwerk. Voor de Eerste Wereldoorlog werd de molen verbouwd tot een mechanische maalderij. Ten oosten van de molen staat een vierkante bakstenen schoorsteen en ten zuidoosten de 19de-eeuwse molenaarswoning.
Oudenaardsestraat (Brakel)
Ingekorte, ronde bakstenen molenromp van een stenen korenwindmolen, type bovenkruier, gebouwd in 1841 op de hoogste plek van Elst in de wijk Ooievaar en na de Tweede Wereldoorlog aangevuld met een maalderij.
Knokstraat 10 (Wingene)
De Knokmolen, een bakstenen stellingmolen, werd in 1840 gebouwd. Oorspronkelijk was het een olie- en korenwindmolen, vanaf 1940 enkel nog een korenmolen. De molen kreeg doorheen de tijd meerdere benamingen: Galgemolen, Sebastopolmolen, Spiesschaertszemeulen en Billietszemeulen. De maalderij van na de Tweede Wereldoorlog sluit onder de betonnen stelling aan bij de molen. De gerenoveerde molenaarswoning en het schuurtje op het molenerf behielden het oude volume en typologie.