Collectief

Ateliers de Construction de J.J. Gilain

ID
12892
URI
https://id.erfgoed.net/personen/12892

Beschrijving

Het constructieatelier Gilain werd in 1823 door Jacques-Joseph Gilain in Tienen opgericht als de Ateliers de Construction de Machines à Vapeur, Mécaniques, Chaudières à Vapeur et Filature de Laine. Aanvankelijk runde deze uit Charleroi afkomstige mecanicien in Tienen een wolspinnerij, maar omwille van de harde concurrentie vanwege de Engelse textielindustrie heroriënteerde hij zich uiteindelijk als machinebouwer. In eerste instantie werden stoommachines voor de textielsector gebouwd. Tegen het midden van de 19de eeuw had het bedrijf reeds 57 stoommachines gebouwd en aan de man gebracht. Inspelend op de opbloeiende Haspengouwse voedingsindustrie werd de productie vanaf de jaren 1830 uitgebreid met machines voor de voedingsnijverheid, en meer bepaald de ontluikende bietsuikerindustrie. De voorspoed van het bedrijf vertaalde zich onder meer in de aankoop in 1869 door de familie Gilain (de Tirlemont) van het kasteel van Elderen in Genoelselderen. In 1870 werd de onderneming omgevormd tot een naamloze vennootschap. De Société Anonyme des Ateliers de Construction de J.J. Gilain, vanaf 1934 S.A. Ateliers de Construction Mécanique de Tirlemont (A.C.M.T.), bleef actief tot 1964. Opgenomen in het consortium van de Ateliers Belges Réunis (A.B.R.) verdween het bedrijf uiteindelijk uit Tienen.

Een stoomketel van Gilain werd bijvoorbeeld geplaatst in de maalderij van Pamphile Camerlynck (1911) in Proven. Voor de Remy-fabrieken in Wijgmaal bouwden de Ateliers de Construction Mécanique de Tirlemont de los- en laadinstallaties. Ook verzorgde dit constructiebedrijf de gedeeltelijke of volledige inrichting van onder andere de mouterij Van Geeteruyen-Rogman in Belsele en de brouwerij-mouterij Van Cauwenberghe (La Flandre) in Tiegem, de brouwerij-mouterij Veraert in Kapellen, de brouwerij-mouterij De Meester in Dendermonde en de brouwerij-mouterij Baelemans (De Hert) in Wijnegem.

  • BECUWE F. 2009: In de ban van Ceres. Klein- en grootmaalderijen in Vlaanderen (ca. 1850 - ca. 1950), Brussel, 164-165.
  • BECUWE F. 2011: Het gerief van de bierbrouwer. Producenten van brouwerijmachines en -benodigdheden in Vlaanderen, Brussel en Wallonië, Het Vlaamse brouwbe­drijf in historisch perspectief 16, Alveringem, 16-17.
  • BECUWE F. 2016: Tel orge, tel malt. Klein- en grootmouterijen in Vlaanderen (1850-1950), Brussel - Gent, 245-246.
  • CRESENS A. (red.) 2000: De Remyfabrieken te Wijgmaal. De groei van een industrieel complex, Industrieel en Wetenschappelijk Erfgoed 9, 18.
  • DE HERT R. & DESEYN G. 1983: Onder stoom. Aspecten van de geschiedenis van de stoommachine, Gent, 93.
  • LINTERS A. (red.) 1988: 3 Eeuwen stoom, Deerlijk, 10.

Auteurs: Becuwe, Frank
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Erfgoedobjecten

Uitvoerder van

Bedrijf Remy

Remylaan 2-4, Vaartdijk 2-3 (Leuven)
Gesticht door Edouard Remy in 1858. Aanvankelijk gelegen tussen de twee armen van de Dijle ter hoogte van het pleintje aan de Molenstraat. Een nieuwe vestiging komt in 1890 tussen het kanaal en de spoorweg.


Brouwerij Van Cauwenberghe

Oostdorp 35 (Anzegem)
Voormalige brouwerij Van Cauwenberghe. In 1851 richt I. Van de Meulebroucke een azijnbrouwerij op. Burgerwoning met vernieuwd parement uit het eerste kwart van de 20ste eeuw. Oorspronkelijk dubbelhuis met bepleisterde en beschilderde lijstgevel en met aan de straat gelegen serre en gloriette, zie oude prentbriefkaart. Aan de straat afgezet door ijzeren hek. Heden bakstenen parement van vijf traveeën en twee bouwlagen onder leien mansardedak met vorstkam. Rechts bedrijfsgebouwen: Verankerde baksteenbouw onder pannen zadeldak.


Kasteel van Genoelselderen

Kasteelstraat 9 (Riemst)
Imposant H-vormig gebouw gelegen binnen een oorspronkelijk waarschijnlijk volledig ommuurd park in landschapsstijl met vijver.


Mouterij Van Geeteruyen-Rogman

Kerkstraat 14 (Sint-Niklaas)
Voormalige mouterij "Van Geeteruyen-Rogman", in 1885 opgericht door de familie Rogman. Vrij groot onderkelderd bakstenen gebouw van twee bouwlagen onder zadeldak aan straatkant. Tegen de achtergevels, nieuwe mouteest van 1931. Links naast het hoofdgebouw, aan de straat gelegen bakstenen torengebouw onder plat dak, van 1937.


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2025: Ateliers de Construction de J.J. Gilain [online], https://id.erfgoed.net/personen/12892 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.