Lambert Jaminé werd op 17 september 1800 geboren in Maastricht, als telg van een schrijnwerkersgeslacht. Hij liep school aan de Ecole centrale en de Ecole secondaire van Maastricht. De Ecole centrale was bekend voor het degelijke architectuur- en tekenonderricht. Met de blokkade van Maastricht in 1813 onderbrak hij zijn studies. Mogelijk zette hij ze verder aan de Academie van Luik, waaronder de Ecole secondaire sinds 1810 ressorteerde. Het is echter onduidelijk of hij verder een gespecialiseerde opleiding genoot. Vast staat slechts dat Jaminé bij de registratie van zijn huwelijk als bouwmeester wordt geciteerd. Voor de gemiddelde bouwmeester omstreeks het eerste kwart van de 19de eeuw was de praktijkvorming de meest gangbare scholing. Schijnbaar deed Jaminé dan ook de nodige werfervaring op bij zijn vader en grootvader. In 1832 verschijnt hij als opzigter der fortificatiën in de geboorteakte van zijn vijfde kind. Hij vervulde blijkbaar een rol van redelijk formaat in de modernisering van de Maastrichtse fortificatiën onder Willem I. Op 15 maart 1832 volgde hij echter zijn anti-Nederlandse broer Joseph-Laurent, die een belangrijke rol vervulde in de jonge Belgische politiek, naar Belgisch Limburg. Lambert noemde zichzelf ondertussen architect en vestigde zich in Hasselt, waar hij als conducteur van de Waterstaat zou gaan werken. Mede onder impuls van zijn broer politicus en mogelijk ook wegens zijn banden met het Luikse episcopaat zou zijn carrière verder in een stroomversnelling terechtkomen.
Vanaf 1836 werd Jaminé als conducteur bij Ponts et Chaussées specifiek door de provincie betaald om de administratieve procedure te vereenvoudigen en bespoedigen. Hij was presque exclusivement occupé par l'examen des projets de construction ou de réparation des bâtimens communaux, églises et presbytères, la rédaction des plans et la visite des lieux qu'ils exigent. In 1836 stemde de Limburgse provincieraad in met de benoeming van een provinciale architect: den provincialen bouwmeester zal gelast zyn van gratis te doen de opneming van alle plannen, estimatieve bestekken en andere werken van dien aerd te verrigten voor de provincie, alsmede voor de gemeynten, voor zoo verre deze laetste zuls zullen vragen of de deputatie het passelijk zal vinden. Conducteur Jaminé werd voorgedragen en trad in 1838 officieel in dienst als architect. Zijn opdracht was in eerste instantie toezichthoudend en omvatte inspectie en evaluatie, maar in een belangrijk aantal gevallen trad Jaminé op als ontwerper en maakte plannen, bestekken en begrotingen op. Jaminé floreerde als overheidsontwerper in een hoogconjunctuur van kerkenbouw en verbouwingen. De rol van bisschop van Bommel is in dit verband uitgesproken te noemen. Hij had diverse kerken tot hulpkerk of zelfstandige parochie opgericht en intervenieerde persoonlijk bij het provinciebestuur of bij het bevoegde ministerie om een gunstig subsidiebesluit te bekomen en stimuleerde de vernieuwing en modernisering van de oude bedehuizen. Jaminé ontwierp dan ook voornamelijk nieuwbouwkerken. Daarnaast kunnen nog pastorijen, schoolgebouwen en gemeentehuizen van zijn hand worden onderscheiden, alsook een aantal openbare gebouwen in Hasselt, zoals het oude gerechtshof, het slachthuis en de uitbreiding van het provinciehuis. Op latere leeftijd droeg Jaminé steeds vaker projecten over aan zijn zoon Herman, die uiteindelijk ook de functie van provinciaal architect zou erven. De oude Lambert overleed in 1871.
Bron: Onroerend Erfgoed Limburg, Beschermingsdossier DL002257, St.-Monulfus- en Gondulfuskerk en omgeving Maasmechelen (GIJSELINCK J. 2003).
Auteurs: Gijselinck, Jozef
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Walputstraat 31 (Hasselt)
In 1834 woonhuis van architect L. Jaminé. Breedhuis van het dubbelhuistype, vier traveeën en twee en een halve bouwlaag uit de eerste helft van de 19de eeuw.
Kerkstraat 1 (Hamont-Achel)
Zogenaamde Kathedraal van het noorden, genoemd naar Sint-Laurentius, waarvoor men in Hamont op bedevaart kwam. De huidige kerk werd gebouwd in 1903-04 naar ontwerp van architecten J. Cuypers en J. Stuyt.
Kerkplein 1 (Lommel)
Georiënteerd bedehuis. De plattegrond beschrijft een driebeukig schip van zes traveeën met voorstaande westertoren.
Kerkstraat (Peer)
De decanale Sint-Trudokerk kent een lange geschiedenis die nauw verbonden is met de geschiedenis van Peer. De kerk wordt gedomineerd door haar imposante gotische toren.
Thonissenlaan 75-77 (Hasselt)
Gasthuis en klooster der cel- of grauwzusters, gesticht in 1626 door Herman Vander Rijst, pastoor van het begijnhof, met als doel het verplegen van de pestlijders.
Groenstraat 10-12 (Hechtel-Eksel)
Gemeentehuis, gebouwd in 1863-66 naar ontwerp van provinciaal architect Lambert Jaminé.
Markt 1-2 (Herk-de-Stad)
Het voormalig gemeentehuis werd gebouwd in 1870-1873 gebouwd in neoclassicistische stijl naar ontwerp van architect L. Jaminé.
Lombaardstraat 25 (Hasselt)
Imposant, neoclassicistisch getint herenhuis. Breedhuis van het dubbelhuistype, vijftien traveeën en drie bouwlagen, met oude kern, in 1836 verbouwd naar ontwerp van architect L. Jaminé.
Dorpsstraat 19 (Peer)
Voormalige jongensschool, heden Vrije Gesubsidieerde Basisschool Pieter Brueghel, van 1864-67.
Alfonsstraat (Tongeren-Borgloon)
Neoclassicistische zaalkerk, gebouwd in 1841-44 naar ontwerp van L. Jaminé (Hasselt) als succursale van de kerk van Haren; pas in 1844 wordt Bommershoven een zelfstandige gemeente.
Torenstraat 21A (Bilzen-Hoeselt)
Classicistische zaalkerk van 1770; de toren met de twee flankerende gebouwen is een vergroting van 1870, naar ontwerp van Lambert en Herman Jaminé. Het gebouw is gelegen te midden van het ommuurde kerkhof.
Betonweg (Oudsbergen)
Moderne kruisbasiliek van 1958-60, naar ontwerp van J. Dreesen. Bakstenen gebouw onder zadel- en lessenaarsdaken; getoogde vensters met bakstenen afzaat.
Kerkhovensesteenweg 426 (Lommel)
Neogotische éénbeukige, kruiskerk van 1852-55, naar ontwerp van provinciaal architect Lambert Jaminé, met de hulp van provincaal onderarchitect Herman Jaminé .
Opheersstraat 88 (Heers)
Zaalkerk van vijf traveeën met ingebouwde torenkerk, naar ontwerp van L. Jaminé en ingewijd in 1878.
Suskesstraat 8 (Heers)
Neoclassicistische zaalkerk, gelegen in een ommuurd kerkhof, aan de westzijde toegankelijk via een hoge trap; tweemaal twee hardstenen pijlers.
Godensteenstraat (Tongeren-Borgloon)
De plattegrond beschrijft een driebeukig schip van vier traveeën met niet uitspringend transept van een travee, een koor met vijfzijdige sluiting en een voorstaande westtoren met aanleunende sacristie ten zuiden.
Markt 3B (Tessenderlo-Ham)
De huidige kerk is een vervanging van de oorspronkelijke, romaanse kerk van circa 1135; het huidige koor dateert van 1379. Met de bouw van de nieuwe kerk werd aangevangen in 1444.
Dokter Haubenlaan (Maasmechelen)
De neoclassicistische Sint-Monulfus- en –Gondulfuskerk werd gebouwd in 1852-1856 naar ontwerp van provinciaal architect Lambert Jaminé.
Kerkplein 1 (Hasselt)
Romaanse kerk uit de 12de eeuw met vroeggotisch koor uit het derde kwart van de 13de eeuw en vergroting van de noordelijke zijbeuk in neoromaanse stijl in 1870-1875.
Dorpstraat 10 (Bree)
De plattegrond beschrijft een driebeukig schip van vier traveeën met voorstaande westelijke toren, en een koor van twee rechte traveeën met vijfzijdige sluiting en sacristie tegen de westelijke, rechte koortravee aan de zuidelijke zijde.
Bovelingenstraat 346 (Heers)
Neoclassicistische zaalkerk van vijf traveeën met ingebouwde toren aan de oostzijde en halfrond koor. Parochiekerk gebouwd in 1839-1842, naar ontwerp van L. Jaminé.
Sint-Trudoplein (Houthalen-Helchteren)
In 1890-95, bouw van de nieuwe, neogotische kerk, naar ontwerp van architect H. Martens, na algehele sloop van schip en koor, maar met behoud van de oude toren.
Kerkplein (Hechtel-Eksel)
Laatgotisch georiënteerd bedehuis met latere aanpassingen, gelegen in het centrum van de dorpskern, vrijstaand en omgeven door een grasplein en parkeerplaatsen, in plaats van het vroegere kerkhof.
Itterplein 1 (Bree)
De kerk was een quarta capella met patronaat en grootste gedeelte van de tienden in handen van de abdij van Averbode; een klein gedeelte van de tienden was verdeeld over zeven particuliere tiendheffers en de abdij van Herkenrode.
Hasseltsesteenweg 607 (Tongeren-Borgloon)
In zijn huidige vorm, L-vormig gebouw met ommuurde tuin, palend aan de kerkhofmuur, ten zuidwesten van de kerk.
Mettekovenstraat 8 (Heers)
Gebouwd in 1859 en volgende, door L. Jaminé ter vervanging van de bouwvallige oude pastorie. Neoclassicistisch dubbelhuis van drie traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak.
Martinusstraat 34 (Tongeren-Borgloon)
Pastorie, gelegen in een ruime ommuurde tuin naast de kerk. Het ijzeren toegangshek is verankerd in twee hardstenen pilasters, identiek aan deze van het kerkhof. Eerste vermelding van een pastorie in 1624.
Dorp (Lommel)
Ten westen, aan de rand van het met linden omgeven dorpsplein gelegen, alleenstaand neoclassicistisch breedhuis met eclectische inslag, daterend van 1912-13.
Martinusstraat 23 (Tongeren-Borgloon)
Voormalige school met onderwijzerswoning, nu bibliotheek, in 1860-66 gebouwd door L. Jaminé.