Beschrijving

De Nederlander Cornelis de Nijs is de zoon van architect Petrus de Nijs, en de kleinzoon van de aannemer Cornelis de Nijs, afkomstig uit Bergen op Zoom in Noord-Brabant. Petrus de Nijs vestigde zich begin jaren 1930 in Brasschaat, na een vruchtbare loopbaan in beregen op Zoom, waar hij van 1915 tot 1923 ook als gemeenteraadslid zetelde. Zoon Cornelis de Nijs vervoegde zijn vader in 1932 vanuit Delft, wellicht na architectuurstudies aldaar.

Hun gezamenlijke architectenbureau realiseerde In de tweede helft van de jaren 1930 een opmerkelijke reeks modernistische villa's in Brasschaat en buurgemeente Schoten, te beginnen met de witbepleisterde betonnen architectenwoning uit 1935 aan de Bredabaan 20. Een ander vroeg voorbeeld is het modernistische burgerhuis van de uitgever Piet Vink eveneens uit 1935 aan de Vlaamsekunstlaan 66 in Antwerpen, dat tijdens de Tweede Wereldoorlog werd verwoest door een vliegende bom. Hun realisaties worden gekenmerkt door een functionele open planindeling, krachtige in elkaar geschoven volumes uit Belvédère-baksteen, een zwevende bovenbouw, halfronde erkers, band- en hoekramen, luifels, buitentrappen en dakterrassen, vergelijkbaar met de architectuur van Eduard Van Steenbergen. In Berchem bouwden Petrus en Cornelis de Nijs volgens dezelfde principes het appartementsgebouw Van Hoof-Gillis uit 1937 op de hoek van de Herculusstraat en de Diksmuidelaan. De woning van Ree-Vits uit 1939 aan de Grotesteenweg 609, hun laatst gekende nieuwbouwproject, wijkt dan weer sterk af van dit schema, door een monumentale, classicerende architectuuropvatting met een strakke symmetrie en een robuust karakter aanleunend bij de late art deco, die lijkt terug te grijpen naar het oeuvre van Petrus de Nijs uit de jaren 1920.

Hun loopbaan in België kwam tot stilstand tijdens de Tweede Wereldoorlog. Cornelis de Nijs huwde op 30 januari 1942 te Kapellen met Hermina van Ree (°Borgerhout, 1920), de oudste dochter van Cornelis van Ree, bouwheer van de woning van Ree-Vits. Het echtpaar de Nijs-van Ree vestigde zich in februari 1942 in Merksem, waar op 8 oktober 1942 hun dochter Bertha geboren werd, en verhuisde later naar Kalmthout. In 1947 emigreerden Petrus en Cornelis de Nijs naar Rio de Janeiro in Brazilië. Cornelis de Nijs vertrok met zijn gezin als eerste aan boord van de "Boreas" en ontscheepte op 12 februari 1947. Petrus de Nijs en zijn echtgenote volgden aan boord van de "Alphara" en ontscheepten op 22 december 1947. Of zij hun architectuurpraktijk in Brazilië hebben hervat is niet bekend. Petrus de Nijs overleed er in 1954, Cornelis de Nijs in 1978.

• Stadsarchief Antwerpen, vreemdelingendossier 1030#1308.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum: 2025
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Stad Antwerpen

Erfgoedobjecten

Ontwerper van

Drie villa's in nieuwe zakelijkheid

Modernistisch flatgebouw

Villa Van Hoof met tuin

Woning Rens