Persoon

Pauli, Adolphe

ID
3921
URI
https://id.erfgoed.net/personen/3921

Beschrijving

Adolphe Pauli (1820-1895) is voornamelijk gekend als architect van openbare gebouwen en universiteitsgebouwen. Hij behaalde zijn diploma ingenieurarchitect aan de Rijksuniversiteit Gent (RUG) in 1841. Voor een volgende opleiding keerde hij terug naar Duitsland – waar hij eerder al op de middelbare school zat. Als afsluiting van zijn studies verbleef Pauli drie jaren in Italië.

Later (in 1861) keerde Pauli terug naar de Gentse universiteit als hoogleraar. Enkele jaren voor zijn aanstelling als hoogleraar werd Pauli verkozen tot stadsarchitect. Hij haalde het van zijn concurrenten Jacques Van Hoecke (1803-1863) en Van Billet met een ruime meerderheid van de stemmen. Tien jaar voor zijn dood werd Pauli lid van de Koninklijke Commissie voor Monumentenzorg (KCM).

Kenmerkend voor Pauli’s architectuur is de classicistische vormentaal. Gezien zijn driejarig verblijf, fungeert de Italiaanse hoogrenaissance als voornaamste inspiratiebron. Het beste voorbeeld hiervan is het Instituut der Wetenschappen van de Universiteit Gent (1883-1890; Jozef Plateaustraat 22, Gent).

Pauli stierf in Keulen op 18 maart 1895 aan de gevolgen van een operatie.

  • WYLLEMAN, Linda, Architekt Adolphe – Edouard – Theodore Pauli 1820-1895, [onuitgegeven licentiaatverhandeling], Gent, 1973.

Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Erfgoedobjecten

Ontwerper van

Bijlokehospitaal en Bijlokeklooster

Bijlokekaai 1-8, 7B-G, Godshuizenlaan 2, 2B, Jozef Kluyskensstraat 2-6 (Gent)
Gebouwencomplex, waarvan de noordkant wordt ingenomen door het Burgerlijk Hospitaal uit 1864-1880 naar ontwerp van architect A. Pauli. De oude, tot de 13de eeuw opklimmende hospitaalgebouwen met kapel liggen deels geïncorporeerd tussen 19de-eeuwse gebouwen aan de oostkant. Centraal strekt zich een rechthoekig beplant plein uit waaraan in het zuiden de oude abdijgebouwen uit de eerste helft van de 14de eeuw palen, het huidig cisterciënzerinnenklooster en het Oudheidkundig Museum.


Gemeenteschool Ecole Primaire Garçons

Sint-Kristoffelstraat 1 (Gent)
In de gebouwen van het voormalige capucijnenklooster, werd in 1828 een armenschool ingericht naar ontwerp van architect P. de Broe. Bij de gedeeltelijke herbouwing en vergroting van de gemeenteschool in 1867-1868 naar de plannen van architect A. Pauli kwam het langgerekte schoolgebouw met rechthoekige plattegrond en voorgevel in de Abeelstraat tot stand. Tweelaags gebouw van eenendertig traveeën onder zadeldak aan de Sint-Kristoffelstraat.


Infirmerie van de Rijkskolonie voor Gezinsverpleging

Pas 200 (Geel)
Sinds 1972 Openbaar Psychiatrisch Ziekenhuis, voordien Infirmerie van de Rijkskolonie voor Gezinsverpleging.


Instituut der Wetenschappen

Jozef Plateaustraat 22, Rozier 44 (Gent)
Imposant complex van de Gentse Universiteit ontworpen door stadsarchitect A. Pauli en opgetrokken van 1883 tot 1890. Het neoclassicistisch gebouw, met hoofdingang in de Jozef Plateaustraat en secundaire ingang in de Rozier, vertoont een rechthoekige plattegrond met een duidelijke onderverdeling voor de verschillende afdelingen in het gebouw, met lokalen geschikt rondom kleine binnenplaatsen. Brede natuurstenen voorgevel van twee bouwlagen in neoclassicistische stijl. Symmetrische gevelindeling met horizontaal accent, onderbroken door de hoekrisalieten van drie traveeën en een dominerend middenrisaliet van elf traveeën, elk drie bouwlagen hoog en afgedekt met een koepelvormig dak. Gelijkaardige gevel aan Rozier, eveneens met een markante middenpartij, en gelijkaardige, bepleisterde zijgevels langs de Gezusters Lovelingstraat en de Gustaaf Magnelstraat.


Jongensweeshuis

Martelaarslaan 13 (Gent)
De Gentse weesjongens waren tot 1873 ondergebracht in een deel van het Geeraard de Duivelsteen en de school aan het Bisdomplein. In 1869 werd gestart met de bouw van een nieuw complex aan de huidige Martelaarslaan. Dit enorme opgevatte complex naar ontwerp van stadsarchitect A. Pauli was voltooid in 1873. Het huidige gebouw met twee bouwlagen en drieëntwintig traveeën onder vooraan afgeschuind zadeldak, is slechts de resterende rechterdwarsvleugel na een hevige brand van 1947. Rechts aanleunende vleugel van zeven traveeën met één bouwlaag onder afzonderlijk schilddak. Oorlogsgedenkteken tegen de gevel.


Kasteeldomein Soupart

Meersstraat 46-50 (Destelbergen)
Kasteel achter in een park gebouwd in 1876 door de Gentse universiteitsprofessor F.J. Soupart naar ontwerp van architect A. Pauli. Voordien waarschijnlijk een landhuis of maison de plaisance met aanhorigheden. Toegang tot het kasteelpark gemarkeerd door twee opvallende, overhoekse vierkante gemetste pijlers. Neoclassicistische villa met kasteelallures door de zware vierkante toren met hoge afgeknotte spits op de hoek van de voorgevel. Het kasteel wordt omgeven door een park in landschappelijke stijl met een kasteelvijver. Aan de zuidwestelijke hoek van het park, naast het koetshuis, bevinden zich de dienstgebouwen van het kasteel en een ommuurde moestuin.


Koninklijk Atheneum en Stadsbibliotheek met oorlogsmonument

Baudelohof 6, Baudelostraat 50, Beverhoutplein 15-20, 22, Bibliotheekstraat 1-7, Ottogracht 4 (Gent)
Voormalige abdij van Baudeloo, later Koninklijk Atheneum en Stadsbibliotheek. Sinds 1259 bevond zich aan de Ottogracht een refugiehuis voor de cisterciënzers van de abdij van Baudeloo bij Sinaai. Vanaf 1602 werd het klooster uitgebreid en werd een nieuwe kapel gebouwd. Het merendeel van de kloostergebouwen is opgetrokken in de eerste helft van de 17de eeuw, uitbreidingen in de tweede helft 17de eeuw en 18de eeuw. Kloostercomplex omgevormd tot centrale school in 1797 en kapel tot Tempel der Rede. Van 1800 af bibliotheken van alle kloosters van de stad ondergebracht in de kapel en sinds 1819 tot circa 1935 getransformeerd tot universiteitsbibliotheek: ten behoeve van de bibliotheek werden ten zuiden van de kapel nieuwe gebouwen opgetrokken. Sinds 1832 wordt het oude klooster ingenomen door het Koninklijk Atheneum.


Kosteloze stadsschool der zonder naem niet zonder hert

Sint-Machariusstraat 1 (Gent)
Neogotisch schoolgebouw ontworpen door stadsarchitect A. Pauli, gevel gedateerd met begin- en eindjaar van de bouwcampagne: MDCCCLIX-MDCCCLXI. Het rechthoekig grondplan ontvouwt twee parallelle rechthoekige vleugels met ertussenin de woning van de hoofdonderwijzer en de hoofdingang. De klasgevels uitziend op de binnenplaats werden onder leiding van Ch. Van Rysselberghe veranderd in 1893.


Muinkpark

Muinkpark (Gent)
Stadspark aangelegd in landschappelijke stijl met centrale vijver en bomenbestand met erfgoedwaarde. Restant van de voormalige Gentse dierentuin.


Nijverheidsschool en lagere school uit 1857-1912

Lindenlei 38 (Gent)
Op deze site, waar sinds midden 15de eeuw een klooster gevestigd was, werd in 1827 de Nijverheidsschool opgericht en in 1867 een stadsschool voor meisjes. Beide instituten kregen gebouwen in Rundbogenstil naar ontwerp van Adolphe Pauli en zijn opvolgers als stadsarchitect.


Parochiekerk Sint-Laurentius met kerkhof

Dorpsstraat 107 (Sint-Laureins)
Parochiekerk met omringend vergroend kerkhof, afgesloten met een ijzeren hek tussen gietijzeren zuiltjes, geplaatst in 1855. In 1947 werd een bronzen Heilig Hartbeeld geplaatst. Het oudste deel van de kerk, de toren, vertoont vroeggotische kenmerken opklimmend tot circa 1350-1400. Vergrotingswerken uitgevoerd in de jaren 1550; in de 18de en 19de eeuw vonden herstellingen plaats; restauratie in de periode 1890-1906 onder leiding van architect F. Van Wassenhove. Op het kerkhof staan 20ste-eeuwse graftekens opgesteld.


Poortgebouw van Stedelijk Slachthuis

Coyendanspark 1 (Gent)
Van het oorspronkelijke complex van het Stedelijk Slachthuis, gebouwd naar ontwerp van architect Louis Roelandt en vermoedelijk afgewerkt door stadsarchitect A. Pauli tussen 1853 en 1857, resteert enkel een toegangspoort langs de Voorhoutkaai. Het volume is opgevat als een hoger oplopende partij met rondboogvenstertjes onder bakstenen booglijst en kleine omlijste oculi onder de gootlijst.


Psychiatrisch Centrum Dr. Guislain

Jozef Guislainstraat 43-45, 43A-D (Gent)
Het complex vormde voorheen het Guislaingesticht, daarvoor Krankzinnigengesticht voor mannen. Volgens richtlijnen van professor dr. Guislain werd het complex naar een ontwerp van 1852 van architect Adolphe Pauli aangevat in een eclectische stijl. Het complex omvat ook bijgebouwen, zoals werkplaatsen en stallen, gebouwd in 1866, volgens een ontwerp van 1863. In 1928 volgde een restauratie van de hoofdvleugels en werden een nieuwe kapel, watertoren en woonhuizen van de geneesheer en de aalmoezenier gebouwd naar ontwerp van Alfons Van de Vijver.


Rusthuis Lousbergsinstituut

Ferdinand Lousbergskaai 103-106 (Gent)
Opgericht met een legaat van katoenfabrikant Ferdinand Lousbergs voor bejaarde en invalide katoen- en vlasbewerkers in 1861. Merkwaardig complex naar ontwerp van Adolphe Pauli, uitgebreid in 1911-12 onder leiding van Oscar Van de Voorde bij de inrichting van het zogenaamde Oudemannenhuis. Het originele grondplan ontvouwt een dwarsvleugel met hoofdingang leidend naar een voorportaal waarachter een vierkante kapel en daarachter een trap, halfcirkelvormig uitgebouwd aan de tuinzijde; door middel van twee brede vleugels verbonden met de rechthoekige uitspringende hoekpanden, langs weerszijden naderhand uitgebreid.


School naar ontwerp van A. Pauli

Wispelbergstraat (Gent)
Betalende school voor jongens en bewaarschool, opgetrokken naar ontwerp van de toenmalige stadsarchitect A. Pauli in 1882-83; veranderd in meisjesschool in 1886. Lijstgevel van heden dertien traveeën gemarkeerd door één bewaard, hoger opgaand zijrisaliet van één travee en twee bouwlagen.


Schoolgebouw met onderwijzerswoning

Kramersplein 23 (Gent)
Eenlaags schoolgebouw met onderwijzerswoning opgetrokken naar ontwerp van stadsarchitect A. Pauli van 1858 tot 1861.


Stadhuis Gent

Botermarkt 1 (Gent)
Het stadhuis bestaat uit een vierzijdig complex van gebouwen. Van de oudste schepenhuizen resteert enkel een middeleeuwse kelder. Het oudste, bovengronds bewaarde gedeelte ligt midden in het stadhuiscomplex: een rechthoekig gebouw in Ledesteen, opgericht voor de schepenen van de keure vanaf 1482. Tussen 1519 en 1539 kwam het nieuwe schepenhuis van de keure tot stand, volgens de plannen van Rombout Keldermans en Dominicus de Waghemakere, nadien uitgebreid. In 1580-82 werd een volume met gevel in renaissancestijl aan de Hoogpoort opgericht naar ontwerp van meester Joos Rooman. Tussen 1595 en 1618 werd aan de Botermarkt een nieuw schepenhuis van gedele in renaissancestijl opgetrokken. De conciërgewoning op de hoek van de Hoogpoort en Stadhuissteeg dateert van 1700-1701. De voormalige armenkamer aan de Poeljemarkt dateert van midden 18de eeuw. In 1880-1881 verrees langs de zijde van de Poeljemarkt een nieuw tussengedeelte, naar ontwerp van stadsarchitect Ch. van Rysselberghe.


Westerbegraafplaats

Palinghuizen 143 (Gent)
De Westerbegraafplaats werd in 1873 in gebruik genomen als seculiere begraafplaats voor voornamelijk vooraanstaande burgers. De toegangsgebouwen en de afsluitingsmuur werden tussen 1867 en 1882 opgericht naar ontwerp van de toenmalige stadsarchitect Adolphe Pauli. Het park werd aangelegd door Louis Van Houtte en Ambrosius Verschaffelt. Dit type van begraafplaats met een ‘tuin der doden’ in landschapsstijl komt in ons land nog zeer zelden voor.


Thema's

Ontwerper van

Gezusters Lovelingstraat


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Pauli [online], https://id.erfgoed.net/personen/3921 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.