De molenbouwersfamilie Peel uit Gistel is een begrip in de wereld van de windmolens. Het begon allemaal bij Gabriël Evarist Peel (° Gijverinckhove 25-10-1754), die zich in 1785 te Gistel vestigde. Tot het begin van de 21ste eeuw waren Guido (+ 12-11-2007) en Herman Peel actief als molenbouwers in Gistel.
Molenbouwersfamilie Peel [online], http://users.skynet.be/fc667306/Molenbouwers.html (geraadpleegd op 21 augustus 2020).
Auteurs: Vandeweghe, Evert
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Natiënlaan 19-21, 19A (Damme)
De molen van Hoeke is een stenen bergmolen, opgetrokken in 1840 op een historische molensite ter hoogte van Hoekebrug. Ten oosten van de molen ligt een mechanische maalderij uit 1923 met ingewerkte nis met Mariabeeldje, met daarachter bebouwing dat gegroeid is uit en rond de voormalige molenaarswoning.
Holle Eikstraat 34 (Londerzeel)
't Merelaantje is een kleinschalige 20ste-eeuwse korenmolen, van het type houten staak- of standaardmolen op een torenkot. In 1930-1931 werd de molen in Gistel op het kasteeldomein Ter Waere gebouwd in opdracht van Alfred Ronse door molenbouwer Charles Peel. In 1973 werd de molen verplaatst naar de huidige locatie.
Molenstraat (Kortemark)
De Wullepitmolen is een standaardmolen met gesloten voer, gelegen op een molenbelt. Functioneel behoort de windmolen tot de korenmolens.
Artemeersstraat 14A-B (Aalter)
Ronde bakstenen bovenkruier, type bergmolen, opgetrokken in 1810 ter vervanging van de nabijgelegen houten Eekhoutmolen te Kanegem.
Rodesteenstraat (Houthulst)
De Beukelaremolen op het Merkemse gehucht Luigem is een standaardmolen met open voet, die fungeert als korenwindmolen.
Pilkemstraat 28 (Langemark-Poelkapelle)
De Blauwe Molen, veelal ook de Beeuwsaert- of Bikschotemolen genoemd, is een standaardmolen met gesloten voet, die functioneert als korenmolen. De houten molen, gelegen op een molenbelt, maakt deel uit van een groter ensemble, bestaande uit een burgerhuis, een aanleunende maalderij en een dwarsschuur. Deze gebouwen dateren van de jaren 1920 en situeren zich binnen de wederopbouw van de frontstreek na de Eerste Wereldoorlog.
Lindestraat 13 (Alveringem)
De Brouckmolen is een bakstenen bovenkruier van het type grondzeiler. Aanvankelijk fungeerde de molen als olie- en als korenmolen, maar na enkele decennia werd de olieslagerij afgestoten en bleef enkel de graanmolen operationeel.
Zarren-Lindestraat (Kortemark)
De Couchezmolen is een bakstenen stellingmolen, die vroeger fungeerde als olie- en korenmolen. Vandaag fungeert de molen enkel nog als korenwindmolen. In de molen is een gemeentelijk Molenmuseum ingericht.
Eienbroekstraat 3 (Damme)
De Dorpsmolen van Oostkerke of Molen van Thooft is een stenen bergmolen, die in 1875 werd opgetrokken ter vervanging van een eeuwenoude houten staakmolen. Tegen de molenromp is de mechanische maalderij uit het interbellum bewaard.
Dorpsstraat 1A (De Haan)
De molen is naar vroegere molenaars bekend als Lievensmolen en Geersensmolen. De namen Dorpsmolen of Zuidmolen zijn dan weer topografische aanduidingen. De houten staakmolen, opgericht in 1693, markeert de zuidrand van het polderdorp Klemskerke. De vier bakstenen teerlingen van de open molenvoet zijn ingeplant op een molenberg aan de oostzijde van de Dorpsstraat. Bij de restauratie in 2012-2014 werd de molen, omwille van de windvang, ongeveer 100 meter zuidelijker in een weide heropgebouwd op een nieuw aangelegde molenberg. De historische molenberg ten noorden bleef bewaard.
Graaf Jansdijk (Knokke-Heist)
Houten standaardmolen met open voet, waarschijnlijk opgetrokken rond 1670 op de Graaf Jansdijk, een zeedijk uit het begin van de 15de eeuw. De dijk heeft een duidelijk niveauverschil met de omgeving en wordt begraasd.
Scheldelaan (Antwerpen)
De Eénhoorn of Witte Molen is een stenen korenwindmolen van het type bovenkruier (stellingmolen), gebouwd in 1735 in Lillo-Kruisweg en in 1967-1969 verplaatst naar de Scheldelaan.
Koolskampstraat 12 (Hooglede)
De Grijspeerdmolen, gelegen op een kunstmatig aangelegde molenbelt, is een houten standaardmolen met gesloten voet, die fungeert als korenmolen.
Ringlaan (De Haan)
De Hubertmolen is een houten windmolen met gesloten voet, die typologisch afwijkt van de gewone standaardmolen en aanleunt bij de Hollandse wipmolens. Functioneel betreft de molen, die ook maar één zolder telt, een korenmolen. Samen met het molenaarshuis en de tot vakantiewoning verbouwde mechanische maalderij heeft de molen een beeldbepalend ligging aan de Ringlaan.
Mandellaan 546 (Roeselare)
De Kazandmolen is een stenen bovenkruier die deels als stellingmolen en deels als bergmolen is geconcipieerd. Momenteel fungeert de windmolen als korenmolen maar initieel had de molen de dubbele functie van olie- en korenmolen.
Sint-Annastraat 45 (Zwalm)
De Koutermolen is een stenen koren- en oliewindmolen van het type bovenkruier (grondzeiler), gebouwd in 1772 (zie ingemetselde zandstenen jaartalsteen boven de zuidelijke deur).
Koutermolenstraat 5A (Kortemark)
De Koutermolen is een standaardmolen op torenkot, gelegen op een molenberg. De windmolen was vroeger een olie- en korenmolen, maar doet heden enkel nog dienst als korenmolen. Bij de molen behoort ook een voormalige maalderij.
Steenstraat (Kortemark)
De Kruisstraatmolen is een standaardmolen met gesloten voet, gelegen op een molenbelt. De windmolen doet dienst als korenmolen.
Lobrug (Lo-Reninge)
De Markeymolen, gelegen ten westen van de Lovaart op een lage molenbelt, is een standaardmolen met gesloten voet. Functioneel behoort de windmolen tot de korenmolens.
Velveken (Geel)
De Molen van Larum is een houten korenwindmolen van het type Kempische standaardmolen met halfopen voet uit 1846 en gerestaureerd in 1976-1977 naar ontwerp van Lou Jansen.
Twee Molensstraat 23-25 (Zwevegem)
De Houten Molen of Mortiersmolen is een staakmolen uit het einde van de 18de eeuw of het begin van de 19de eeuw. De driezoldermolen met gesloten molenvoet is ingeplant op een molenberg. De verdekkerde wieken wijzen op de poging in het interbellum om windmolens efficiënter te maken. De naam Mortiersmolen verwijst naar de familie Dumortier die van 1888 tot 1958 de molen bemaalde. De Houten Molen vormt samen met de Stenen Molen nog de enige getuige van het tiental molens dat Zwevegem ooit telde. Het gietijzeren hek tussen dito hekpijlers, waarlangs het oorspronkelijke molenerf kon betreden worden, is bewaard.
Roesdammestraat (Veurne)
De Oude Zeedijkmolen is een standaardmolen met open voet, die functioneert als korenwindmolen met ten zuiden een kleine mechanische maalderij.
Hoge Dreef 24 (Kortrijk)
De Preetjesmolen is een windmolen met gesloten voet, dat de intussen uiterst zeldzame functie van vlaszwingelmolen heeft.
Damse Vaart West 3 (Damme)
De Schellemolen is een stenen beltmolen met doorgang, die in 1867 als koren- en oliemolen werd opgetrokken op de plaats waar in 1865 een houten staakmolen was omgewaaid. Reeds in 1438 was er sprake van een staakmolen op deze plek, voordien van een watermolen, die reeds in 1267 als banmolen wordt vermeld.
Kruisvest (Brugge)
De Sint-Janshuismolen is een houten staakmolen met twee zolders op een open voet, die in 1770 door het Brugse bakkersambacht werd opgericht voor het malen van graan.
Debarkestraat (Veurne)
De Sint-Karelsmolen, gelegen op de Molenvaart nabij de Ringsloot, is een bakstenen bovenkruier van het type grondzeiler. Als poldermolen met een vijzel is de molen uniek in Vlaanderen.
Gentstraat 307 (Meulebeke)
De Herentmolen is een unieke standaardmolen op torenkot, opgericht in de vroege jaren 1920 door molenbouwer Jules Caen na vernieling van de oudere molen en heropgebouwd in 1956. De als korenmolen fungerende molen is momenteel de enige nog overeind staande torenkotmolen met een vliegende galerij. De nog operationele molen vormt samen met een mechanische maalderij en een nieuw molenaarshuis de in de wijk Marialoop gelegen molensite Herentmolen. In de voorbije decennia werd deze site nog met een Kleine Herentmolen en een miniatuurmolen uitgebreid.
Knokstraat 10 (Ruiselede)
De Knokmolen, een bakstenen stellingmolen, werd in 1840 gebouwd. Oorspronkelijk was het een olie- en korenwindmolen, vanaf 1940 enkel nog een korenmolen. De molen kreeg doorheen de tijd meerdere benamingen: Galgemolen, Sebastopolmolen, Spiesschaertszemeulen en Billietszemeulen. De maalderij van na de Tweede Wereldoorlog sluit onder de betonnen stelling aan bij de molen. De gerenoveerde molenaarswoning en het schuurtje op het molenerf behielden het oude volume en typologie.
Veurnestraat (Vleteren)
De Meestermolen is een standaardmolen met open voet. Functioneel gaat het om een korenmolen. Ten zuiden van de standaardmolen, aan de voet van de molenbelt, staat een dwarsschuurtje met wanden in stijl- en regelwerk.
Warandestraat 29, 29A-B (Gistel)
De site van de Oostmolen bestaat uit een windmolen, een molenaarswoning met stalvleugel en annex, een achterliggende schuur en een mechanische maalderij. De Oostmolen is een standaardmolen op torenkot, die zowel als koren- als oliewindmolen dienst doet.
Beverenstraat (Alveringem)
De Stalijzermolen, gelegen op een lichte verheven weide, is een houten standaardmolen met open voet, die fungeert als korenmolen. De tweezoldermolen werd in 1804 in opdracht van de familie Vanderbrigghe-Depottere gebouwd door de Alveringemse molenbouwer Louis Bogaert.
Brugsesteenweg (Kuurne)
De houten staakmolen Stokerijmolen op molenberg is gelegen op de wijk 't Hoge, het hoogste punt van Kuurne. In 1796 werd een molen overgebracht uit Kortrijk en heropgericht aan de Oostenrijks steenweg Kortrijk-Brugge.
Wijlegem (Zwalm)
De Vinkemolen is een laat 17de-eeuwse houten korenwindmolen van het type standaard met open voet, die in 2002-2003 op zijn huidige plaats maalvaardig werd heropgebouwd.
Kortrijkstraat 396 (Menen)
De op een kleine molenbelt gebouwde windmolen De Goede Hoop is een stenen stellingmolen, die aanvankelijk als olie- en korenmolen en later enkel als korenmolen functioneerde.
Kruisvest (Brugge)
Houten staakmolen, in 1970 overgebracht uit Beveren-aan-de-IJzer en opgericht op de Kruisvest in Brugge op de plaats waar de vroegere oliemolen “De Papegaai” stond. De staakmolen uit Beveren-aan-de-IJzer was in oorsprong een oliewindmolen.
Kruisekestraat (Wervik)
De molen Ma Campagne, ook gekend als de Kruisekemolen, is een standaardmolen met open voet. Functioneel gaat het om een korenwindmolen.
Brugse baan (Gistel)
De zogenaamde Ronsemolen of Meerlaanmolen situeert zich ten noorden van het park van het kasteel Ter Waere en op het einde van de dreef ten westen van het kasteel. De molen, door Alfred Ronse in 1933 opgericht, is een unieke standaardmolen op een uitzonderlijk hoog torenkot, die fungeerde als graan-, pel- en elektriciteitsmolen.
Molenstraat (Herzele)
De molen te Rullegem is een vroeg 17de-eeuwse maalvaardige houten korenwindmolen van het type standaard met open voet, in 2014 aangevuld met een rosmolen opgetrokken door molenmaker Eric Van Leene.
Waregemstraat 476 (Deerlijk)
Molenerf bepaald door de bakstenen stellingmolen van 1888, de maalderij met stoommachine en schoorsteen van 1898 en de kleine dwarsschuur met wagenhuis. De stenen molen vervangt een in 1888 afgebrande staakmolen. De naam Ter Geest en Te Zande voor de olie- en graanwindmolen is de samenstelling van "Molen Te Zande" – een rond 1888 verdwenen staakmolen, verder naar het westen - en de heerlijkheid "Ter Geest", waaronder de voorganger van de huidige molen ressorteerde. Deze toponiemen verwijzen naar de zandige heuvelrug waarop beide molens gebouwd werden. De volkse benaming Klerksken molen verwijst naar de molenaarsfamilie Declercq die nog steeds eigenaar is. Ter Geest en Te Zande is de laatste van zeven windmolens die rond 1850 in Deerlijk draaiden. De molen en de hoge schoorsteen van de maalderij vormen een baken in het intussen grotendeels verstedelijkt landschap aan de dorpsrand.
Ossenweg (Oudenburg)
De Witte Molen of Roksemmolen is gelegen op een kruispunt van oude wegen, in een landelijke omgeving nabij de grens met Bekegem. De stenen bergmolen is enkel nog ingericht als korenmolen, maar er zijn sporen bewaard van de vroegere olieslagerij. In 1843 verving de Witte Molen - een verwijzing naar de witgekalkte molenromp - een houten staakmolen. De bergmolen of grondzeiler is gelegen op een deels omhaagde molenberg.
Oude Oostendse Steenweg 91 (Brugge)
De Zandwegemolen is een bakstenen stellingmolen van 1860 die fungeerde als koren- en oliemolen.
Jaak Van Buggenhoutlaan (Koksijde)
De Zuid-Abdijmolen is een houten standaardmolen met open voet, die fungeert als korenwindmolen. Kenmerkend is dat het een vrij zeldzaam geworden driezoldermolen betreft.
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Peel, familie [online], https://id.erfgoed.net/personen/3945 (geraadpleegd op ).
Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed
Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.