Theodore Raison (Rijsel 1869 - Brugge 1937) was werkzaam als architect tijdens de wederbouw. Hij ontwierp in opdracht van de Commissie ter Verfraaiing van het landelijk leven twee type hoeven respectievelijk van 8 en 23 ha. Samen met zijn vriend Ronse maakte hij een studie over de hoevebouw en de landelijke bebouwing in West-Vlaanderen. Dit onderzoek resulteerde in het werk ‘Fermes-types et constructions rurales en West-Flandre’, waarin wordt gepleit voor een vernieuwd functionalisme in de hoevebouw uitgaande van de bestaande regionale studies. Dit werk bevat tevens suggesties voor de wederopbouw van landelijke dorpen. Over dit onderwerp organiseerde hij enkele tentoonstellingen. Bovendien wordt hij samen met J. Coomans en J. Verbeke door de boerenbond afdeling Roeselare belast met het toezicht op de bouwdienst waar de landbouwers beroep konden op doen voor de wederopbouw van hun hoeven. Daarnaast kreeg hij verscheidene opdrachten voor aanlegplannen, bouw van kerken, scholen, pastorieën en gemeentehuizen in het Ieperse. Voor het kasteel van Zonnebeke koos hij voor een landhuis dat naar architecturale vormgeving geïnspireerd is op de Normandische bouwstijl; deze stijl sloot aan bij de toen gangbare vakantie-architectuur met name de cottagestijl.
Miek Goossens, Beschermingsdossier DW002387 (2010).
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Wollestraat 37-41, 47 (Brugge)
Voormalige brouwerij-mouterij van Léon Schaeverbeke. Thans "Het Bourgoensche cruyce / Croix de Bourgogne" toegankelijk via de poort van nummer 35. Gebouwen gegroepeerd rondom een rechthoekige binnenkoer uitziend op de Rozenhoedkaai; naar voor springend balkon met ijzeren leuning op zware consoles. Laatst genoemde onderging "Kunstige Herstelling" in 1971 naar ontwerp van architect L. Vermeersch (Brugge).
Nieuwstraat 10 (Brugge)
Breedhuis van vier en drie traveeën en twee bouwlagen onder mansardedak (Vlaamse pannen). Mogelijk 18de-eeuwse kern.
Gulden-Vlieslaan 50 (Brugge)
Huis van drie traveeën en drie bouwlagen onder schilddak (Vlaamse pannen), van 1908 naar ontwerp van architect T. Raison (Brugge). Consoliderende "Kunstige Herstelling" van 1980-1982 naar ontwerp van architect A. Cornette (Diksmuide).
Pieter Pourbusstraat 7 (Brugge)
Jaarcartouches 1530. Historiserende "Kunstige Herstelling" in 1937 naar ontwerp van architect T. Raison (Brugge) en C. Reynaert (Leuven) met betrekking tot voor- en achterhuis.
Katelijnestraat 25 (Brugge)
Neoclassicistisch breedhuis van vier traveeën en drie bouwlagen onder gemansardeerd zadeldak (leien en Vlaamse pannen), ontworpen in 1892 naar ontwerp van architect T. Raison (Brugge).
Wollestraat 35 (Brugge)
Breedhuis van vier/zes traveeën en drie bouwlagen onder zadeldak, via de brede rondboogpoort toegang verlenend tot zogenaamd "Het Bourgoensche cruyce / Croix de Bourgogne". Lijstgevel van vóór 1847 verfraaid in 1932-1933 naar ontwerp van architect T. Raison (Brugge).
Scheepsdalelaan 18 (Brugge)
Burgerhuis van 1905 naar ontwerp van architect Théodore Raison (Brugge), verankerd bakstenen hoekhuis met trap- en lijstgevels.
Minnewater 15 (Brugge)
Neobarokgetint complex gebouwd in 1929-1930 naar ontwerp van architect T. Raison (Brugge) en ter vervanging van eenvoudige 19de-eeuwse lijstgevels die volgens bouwaanvraag deel uitmaakten van het voormalige "Fraeyhuis", zie Minnewaterpark. "Kunstige Herstelling" van 2001 naar ontwerp van Groep Planning (Brugge).
Bovekerkestraat 170 (Koekelare)
Recent omgevormd tot woongelegenheid door het OCMW Koekelare. Dit regionalistisch gebouw uit de wederopbouwperiode van de jaren 1920 vormt een visueel geheel met de gemeenteschool van circa 1873 in neoclassicistische stijl.
Brugsesteenweg 85, 83A (Middelkerke)
voormalig gemeentehuis - confer gevelsteen - met aanpalende woning voor bewaker links, naar ontwerp van architect T. Raison van 1921. Laag dubbelhuis van zes traveeën onder zadeldak, gedateerd door middel van muurankers 1923. Gele baksteenbouw. Verzorgde historiserende wederopbouwarchitectuur geïnspireerd op de Vlaamse renaissancestijl.
Kouterstraat 26 (Houthulst)
Voormalig gemeentehuis, zie opschrift en het in baksteen uitgevoerde gemeenteschild, respectievelijk links en boven het portaal. In 1923, volgens jaarankers, gebouwd naar een nieuw ontwerp van architect Théo Raison (Brugge).
Brugsesteenweg 30 (Middelkerke)
Gemeentehuis confer opschrift in casement. Blikvanger gelegen nabij het koor van de kerk naar ontwerp van architect T. Raison van 1923. Dubbelhuis van zes traveeën en één bouwlaag onder overstekend zadeldak.
Brugsesteenweg 7, 5A-D (Middelkerke)
Schoolmeesterswoning en achterliggende klassenvleugel met aansluitende speelplaats aan straatzijde afgezet door middel van baksteenmuur met lisenen onder ezelsrug; korfboogpoort tussen postamenten. Dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak met houten dakkapellen. Historiserende wederopbouwarchitectuur aar ontwerp van architect T. Raison van 1922.
Lekestraat 1 (Middelkerke)
Gemeenteschool met onderwijzerswoning, heropgebouwd naar ontwerp van architect T. Raison van 1922. Dubbelhuis van twee bouwlagen en twee traveeën + twee opkamertraveeën onder onderbroken zadeldak.
Statiestraat 5 (Lichtervelde)
Herberg, voormalig Lokaal "de burgersgilde", zie opschrift, en dieper inliggende feestzaal naar ontwerp van Théodore Raison (Brugge), van respectievelijk 1936 en 1937 in opdracht van brouwer Devos. Heden drie traveeën en drie bouwlagen onder plat dak, volgens bouwplan twee bouwlagen onder pseudo-mansardedak met ijzeren kap.
Langestraat 126 (Brugge)
Enkelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (nok parallel aan de straat, Vlaamse pannen) gevat tussen twee trapgevels. 17de-eeuws pand. Huidig uitzicht resultaat van verfraaiende "Kunstige Herstellling" in 1912 naar ontwerp van architect T. Raison (Brugge).
Vladslostraat (Diksmuide)
De georiënteerde parochiekerk met omringend kerkhof is heropgebouwd in 1924-1925, naar ontwerp van de Brugse architect Théodore Raison.
Genthof 48 (Brugge)
Diephuis van drie traveeën + vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (nok loodrecht op de Spiegelrei, leipannen). Laatmiddeleeuwse kern, zie zijgevel; reiegevel met jaarschrift 1764. "Kunstige Herstelling" in 1937 naar ontwerp van architecten T. Raison (Brugge) en H. Bovée (Brugge).
Rattevallestraat 21 (Middelkerke)
Wederopbouwhoeve vermoedelijk naar ontwerp van architect T. Raison, gedateerd 1921 door middel van jaarsteen in typerende brede, centrale trapgevel bij boerenhuis. Voorst teruggaand op de regionale hoevebouw confer opstelling: losse, lage bestanddelen U-vormig opgesteld rondom een deels verhard deels met gras begroeid erf met erftoegang tussen hekpijlers en toegangsbrug aan oostzijde.
Schuddebeurzeweg 19 (Middelkerke)
Historische hoevesite ten westen van het kanaal Nieuwpoort-Plassendale; ontstaan uit 16de-eeuwse opsplitsing van de Grote Bamburg. Kwaliteitsvol heropgebouwd in begin jaren 1920, grosso modo volgens plan van architect Theo Raison uit 1916 en aansluitend bij de regionale hoevebouw.
Spiegelrei 6 (Brugge)
Breedhuis met enkelhuisopstand van drie traveeën en drie bouwlagen onder zadeldak (leipannen). Jaarcartouche 1636. In de loop van de 19de eeuw wijzigen van de begane grond en verlagen van de vensters op tweede bouwlaag.
Berten Pilstraat 5A, 5C, Ieperstraat 5 (Zonnebeke)
Het kasteeldomein van Zonnebeke bestaat uit een wederopbouwkasteel uit 1924, samen met een conciërgewoning, hengelhuisje, park met kasteelvijver en een omheiningsmuur met ingangspoort. Daarnaast omvat het domein het landhuis Bloemendaele, dat in 1933 in opdracht van kasteelheer Emmanuel Iweins voor zijn dochter werd opgetrokken. Dit leidde tot een feitelijke tweedeling van het kasteeldomein. De hereniging van beide parken gebeurde na de aankoop van beide helften door de gemeente (in 1982 en 2011) en een ingrijpende heraanleg in 2013.
Bovekerkestraat (Koekelare)
Kerkhof rondom de Sint-Gertrudiskerk toegankelijk via poort. Gedenk- en grafstenen tegen de kerkmuren.
Brugsesteenweg 107, 107A (Middelkerke)
Complex van gele baksteen onder onderbroken zadeldaken, bestaande uit een centraal dubbelhuis van twee bouwlagen en drie traveeën, een laag nutsgebouwtje links en een klassenvleugel rechts heropgebouwd naar ontwerp van architect T. Raison van 1920.
Sint-Niklaasstraat 3 (Middelkerke)
Dubbelhuis van één en een halve bouwlaag en vijf traveeën onder zadeldak, uit de 19de eeuw; herstellingswerken naar ontwerp van architect T. Raison van 1920.
Bovekerkestraat 168 (Koekelare)
Woning van de bestuurder van de vroegere gemeenteschool, zie opschrift in blauwhardstenen puilijst "GEMEENTESCHOOL ANNO 1873". IJzeren bord met opschrift "D'OUDE SCHOLE". Vormt een visueel geheel met het naastgelegen gemeentehuis van 1922 in regionalistische stijl.
Schorestraat (Middelkerke)
Parochiekerk heropgebouwd naar ontwerp van architect T. Raison uit 1922 ter vervanging vooroorlogs bedehuis in romaans-gotische stijl en gelegen in een ommuurd kerkhof.
Poperingseweg 288 (Ieper)
Ouderlingentehuis, gebouwd naar ontwerp van architect Théodore Raison van 1923 op de plaats van het voormalige kasteel van Wintershove en binnen de nog grotendeels behouden, met wilgen omzoomde kasteelwal. Van het oorspronkelijke tehuis resteert het hoofdgebouw met kapel en een deel van de rechtse dwarsvleugel.
Brugsesteenweg (Middelkerke)
Bedehuis gelegen midden kerkhof omgeven door muurtje onder ezelsrug, haag en bomenrij ten zuiden en ten oosten. Ten westen, bakstenen toegangspad. De driebeukige, neogotische hallenkerk met westtoren, daterend van 1860, gebouwd ter vervanging van een middeleeuws bedehuis, werd verwoest tijdens de Eerste Wereldoorlog. Heropgebouwd naar ontwerp van architect T. Raison van 1922.
Kerkstraat (Gistel)
Georiënteerde kerk met omringend voormalig kerkhof, ontruimd in 1980-1987, afgezoomd door middel van oude beuken en esdoorns. Toegangsdreef aan de westzijde.
Bovekerkestraat (Koekelare)
Neoromaanse kerk van 1841-1848, met 12de-eeuwse romaanse toren. De kerk is niet georiënteerd, het koor ligt aan de westzijde. De kerk is nog omgeven door het kerkhof. Het kerkhof is omgeven door een beukenhaag en door een omheining begroeid met klimop.
Werkenplein (Kortemark)
Georiënteerde parochiekerk toegewijd aan Sint-Martinus. De kerk is historisch heropgebouwd na de vernielingen van de Eerste en de Tweede Wereldoorlog. De hallenkerk van voor de Eerste Wereldoorlog heeft een achtzijdige romaanse vieringtoren en gotische beuken en koor uit het begin van de 17de eeuw. Ook de noordelijke transeptgevel en een gedeelte van de westgevel bewaren romaanse sporen.
Keiemdorpstraat 83 (Diksmuide)
Georiënteerd bedehuis in de jaren 1920 wederopgebouwd naar ontwerp van architect Théodore Raison en gelegen ten westen van de Keiemdorpstraat in een ommuurd en deels omhaagd kerkhof met ten zuidoosten een brede en smalle korfboogvormige poorttoegang in baksteen.
Lekedorpstraat 76 (Diksmuide)
Heropgebouwde georiënteerde hallenkerk gelegen te midden van een ommuurd en omhaagd kerkhof. Toegang ten westen vanuit de Lekedorpstraat.
Diksmuidestraat (Middelkerke)
Georiënteerd bedehuis midden ommuurd kerkhof met graftekens. Aan noord-, zuid-, en oostzijde afgezet met oude leilinden; ten westen toegangspad links en rechts geflankeerd door kapelletjes. Enkele behouden oudere muurpartijen onder meer aan westzijde, voorts grosso modo in 1919 naar vooroorlogs uitzicht heropgebouwde hallenkerk, naar ontwerp van T. Raison.
Diksmuidestraat (Middelkerke)
Georiënteerde kerk met westtoren, midden in omhaagd en ommuurd kerkhof; omlopend geasfalteerd pad tussen dubbele bomenrij. Wederopbouw naar ontwerp van architect T. Raison van 1922, ter vervanging van de tijdens de Eerste Wereldoorlog vernielde neogotische kerk.
Keiemdorpstraat 106 (Diksmuide)
Pastorie met tuin, heropgebouwd in 1924 naar een nieuw ontwerp van architect Théodore Raison (Brugge). Voor de Eerste Wereldoorlog, omwald dubbelhuis van twee bouwlagen met toegangspoortje.
Westbroekstraat 5 (Houthulst)
Voormalige pastorie met tuin na de Eerste Wereldoorlog heropgebouwd naar ontwerp van architect Théodore Raison (Brugge). Dubbelhuis van twee bouwlagen en vijf traveeën. Verzorgde baksteenarchitectuur: onder meer trapgevels op schouderstukken als zijgevels. Grote tuin afgesloten door hoge muur geritmeerd door kleine steunberen.
Schorestraat 17 (Middelkerke)
Breedhuis met laag ommuurd voortuintje met waterpomp, heropgebouwd naar ontwerp van architecten T. Raison en E. Cosyns van 1921 qua indeling en opstand in navolging van de landelijke 18de-eeuwse pastorieën, echter met inslag van de Vlaamse renaissancestijl. Dubbelhuis van zes traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak.
Brugsesteenweg 58 (Middelkerke)
Gelegen ten noorden van en recht tegenover de parochiekerk, midden tuin afgezet door middel van hek boven laag bakstenen muurtje. Heropgebouwd naar ontwerp van architect T. Raison van 1920. Dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen en twee lage zijvleugels onder lessenaarsdak.
Fleriskotstraat 33 (Middelkerke)
Pastorie, gelegen ten noorden van het kerkportaal. Breedhuis met dubbelhuisopstand van twee bouwlagen en vijf traveeën onder zadeldak, heropgebouwd naar ontwerp van architect T. Raison in de jaren 1920 met verwijzingen naar de Vlaamserenaissance-stijl.
Sint-Niklaasstraat 4 (Middelkerke)
Pastorie met kern uit de eerste helft van de 18de eeuw; aangepast in de 19de eeuw; na de Eerste Wereldoorlog herstellingswerken naar ontwerp van architect T. Raison van 1920 onder meer met betrekking tot dak en rechter muurgedeelte. Dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak; links en rechts lage aanbouwen onder lessenaarsdak.
Sint-Pietersstraat 8 (Middelkerke)
Pastorie naar ontwerp van architect T. Raison van 1920 gelegen ten noorden van de kerk. Alleenstaand dubbelhuis midden ommuurde tuin, aan voorzijde omhaagd. Heropgebouwd qua indeling en opstand in aansluiting bij de traditionele bouwtrant van de landelijke pastorieën uit het einde van de 18de eeuw.
Maalse Steenweg 377-387 (Brugge)
In 1935 als geheel ontworpen door architect Theo Raison (Brugge). De gevels in bruine baksteen en met gecementeerde plint hebben topgevels of brede dakvensters.
Schorestraat 61 (Middelkerke)
Na de verwoesting tijdens de Eerste Wereldoorlog werd de hoeve heropgebouwd door architect J. Heyneman grosso modo naar de plannen van T. Raison. In oorsprong kwaliteitsvolle wederopbouwhoeve qua stijl de doorsnee-wederopbouwhoeven overstijgend en aansluitend bij de plannen zoals aangegeven in "Fermes types & constructions rurales en West Flandre" door A. Ronse en T. Raison.
Fleriskotstraat 33B (Middelkerke)
Parochiekerk toegewijd aan Sint-Guilielmus of aan de Heilige Willem gelegen in een omgevend kerkhof. Bedehuis uit de wederopbouwperiode, naar ontwerp van architect T. Raison. De plattegrond ontvouwt: een voorgeplaatste westtoren met oudere kern en een kerk van het basilicale type.
Brugsesteenweg 41 (Middelkerke)
Kwaliteitsvolle wederopbouwhoeve gesigneerd architect T. Raison en gedateerd door middel van gevelsteen "Spermaliehof herbouwd in 1920", qua stijl de doorsnee-wederopbouwhoeven overstijgend en aansluitend bij het bouwprogramma aangegeven door de architecten T. Raison en A. Ronse in het boek "Fermes et constructions rurales en West-Flandre".
Korte Vuldersstraat 27 (Brugge)
Diephuis van drie + één traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (Vlaamse pannen). Vermoedelijk volledig herbouwd tijdens de "Kunstige Herstelling" in 1932 onder leiding van architect T. Raison (Brugge), zie gevelsteen, echter met toevoeging van vierkante traptoren met uivormige bekroning.
Moerstraat 102 (Brugge)
Verankerde witbeschilderde bakstenen trapgevel (8 treden + topstuk) met gebruik van natuursteen voor kruis- en bolkozijnen.
Minnewater 7-13 (Brugge)
Twee breedhuizen, telkens geplitst in twee woningen van respectievelijk twee, twee, vier en twee traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (Vlaamse pannen), gebouwd in het eerste kwart van de 20ste eeuw naar ontwerp van architect T. Raison (Brugge).
Brugsesteenweg 93 (Middelkerke)
Grote, historische hoeve, aangeduid op Ferrariskaart van 1770-1778. Heropgebouwd in 1922 confer datering, vermoedelijk naar ontwerp van architect T. Raison. Verzorgde wederopbouwarchitectuur teruggaand op de regionale hoevebouw confer opstelling: losse, lage bestanddelen U-vormig opgesteld rondom deels verhard erf.
Iepersteenweg 64 (Houthulst)
Aan de straat gelegen wederopbouwhoeve naar ontwerp van Théodore Raison.
Ijzerdijk 72 (Diksmuide)
Achteringelegen wederopbouwhoeve met losse lage bestanddelen vierkant opgesteld rondom geasfalteerd erf. Als omwalde hoevesite onder de naam "Ten Keynge" reeds aangeduid op de Ferrariskaart (1770-1778). Tijdens de Eerste Wereldoorlog gebruikt als Duitse voorpost. Samen met de hoeves IJzerdijk nummer 73 en 74 in de jaren 1920 heropgebouwd naar ontwerp van architect Théodore Raison (Brugge).
Ijzerdijk 73 (Diksmuide)
Achteringelegen wederopbouwhoeve met losse lage bestanddelen in vierkante opstelling rondom verhard erf. Als hoevesite reeds aangeduid op de Ferrariskaart (1770-1778). Tijdens de Eerste Wereldoorlog gebruikt als Duitse voorpost en in de jaren 1920 samen met de hoeves IJzerdijk nummer 72 en 74 heropgebouwd naar ontwerp van architect Théodore Raison (Brugge).
Ijzerdijk 74 (Diksmuide)
Aan de straat gelegen wederopbouwhoeve met losse lage bestanddelen vierkant opgesteld rondom verhard erf. Als site reeds aangeduid op de Ferrariskaart (1770-1778) en in de jaren 1920 dichter bij de straat heropgebouwd naar ontwerp van architect Théodore Raison (Brugge). Ten oosten van het erf, boerenhuis met rechthoekige muuropeningen in korfboognissen.
Processiestraat 6 (Staden)
Wederopbouwhoeve van 1921 naar ontwerp van T. Raison (Brugge), met opstelling teruggaand op de Atlas der Buurtwegen (circa 1843). Gebaseerd op de regionale hoevebouw.
Westendelaan 195 (Middelkerke)
Zwaar vernield tijdens de Eerste Wereldoorlog werd de hoeve, die in oorsprong minstens tot het eerste kwart van de 17de eeuw terugging, in 1920-1924 heropgebouwd. De hoevegebouwen werden daarbij in een semigesloten opstelling ingepland rond een rechthoekig erf, met in het noorden de boerenwoning, in het westen de schuurvleugel en in het zuiden en het oosten een L-vormige stalvleugel met een beeldbepalende inrijpoort. Voor het ontwerp en de opvolging van de werken werd beroep gedaan op Théodore Raison. Hij hanteerde daarbij een op de regionale baksteenarchitectuur van de 16de en 17de eeuw geïnspireerde vormentaal.
Tempelhofstraat 15-16 (Middelkerke)
Groot Tempelhof, vroeger zetel van de commanderij Slijpe van de Tempeliers - vanaf 1312 van de Hospitaalridders - belast met administratief en financieel beheer van de goederen in de omgeving. Na de Eerste Wereldoorlog grosso modo heropgebouwd naar de plannen van architect R. Heyneman van 1921. Wederopbouw in aansluiting met de traditionele hoevenbouw. Klein Tempelhof, gelijkaardige hoeve naar ontwerp van architect T. Raison van 1920 met typerend middenrisaliet met getrapte tuitgevel.
Vlamingstraat 26, 26A (Brugge)
Voormalig woonhuis van architect T. Raison. Diephuis van drie traveeën en drie bouwlagen onder zadeldak (Vlaamse pannen). Klokgevel uit midden 18de eeuw.
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Raison [online], https://id.erfgoed.net/personen/4135 (geraadpleegd op ).
Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed
Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.