Persoon

Acke, Richard

ID
52
URI
https://id.erfgoed.net/personen/52

Beschrijving

Uitgaande van de Engelse Arts & Crafts en het rationalisme van Hendrik Petrus Berlage, bracht Richard Acke een sobere, eigentijdse regionale architectuur tot stand. Begin jaren 1920 leverde hij enkele belangrijke bijdragen aan de wederopbouw en experimenteerde hij met nieuwe bouwtechnieken. Acke, die uit een familie van meubelmakers stamde, kwam via schilderkunst en interieurontwerp tot de architectuur. In zijn eerste bouwwerken ontwikkelde hij rond 1900 een eigen variant van de Arts & Crafts. Samen met onder andere architect J. Viérin en meubelmaker Jozef De Coene maakte hij deel uit van de Kortrijkse Kunstgilde, een kring die een vernieuwing in de Vlaamse kunstnijverheid wilde verwezenlijken. Rond 1910 evolueerde hij geïnspireerd door Berlage, naar een zakelijker idioom, een ambachtelijk rationalisme waarvan het Vlaamsch Huis in de Groeningestraat in Kortrijk (1911) een duidelijk voorbeeld is. De zwarte bakstenen wand wordt gearticuleerd met constructieve elementen in natuursteen. Ook na de oorlog bleef de Berlagiaanse invloed richtinggevend, bijvoorbeeld in cinema De Gouden Lanteern in Kortrijk (1921) waarvan de structuur uit een sober betonskelet bestaat. Acke werkte mee aan de wederopbouw als ontwerper van een semi-permanent woningtype dat in de werkhuizen van zijn broer werd vervaardigd: ongeveer tweehonderd stuks van een verbeterde versie werden in tuinwijken in Ieper, Menen en Willebroek ten uitvoer gebracht. In Ieper bouwde hij de tuinwijk Kalfvaart (1920-21). Zijn ontwerp voor de Zaalhofwijk in Ieper, in samenwerking met de architecten A. Puissant en H. Derée, werd niet uitgevoerd. In 1920 trok hij in Ieper een huis op in leemmortel, maar het bleef bij dat ene prototype. De woning Herbert (Kortrijk, 1929) kreeg in 1930 een vermelding in de Architectuurprijs Van de Ven. Vanaf 1923 was Acke lid van de SBUAM (Société belge des Urbanistes et Architectes modernistes). Aan het einde van zijn leven was hij vooral actief als grafisch ontwerper en uitgever van kunstboeken en literaire werken.

  • DUBOIS M. 2003: Acke Richard. In: VAN LOO, A. (red.), Repertorium van de architectuur in België van 1830 tot heden, Antwerpen, 117-118.

Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Erfgoedobjecten

Ontwerper van

Begijnhof

Begijnhofstraat 2 (Diksmuide)
Na de Eerste Wereldoorlog heropgebouwde begijnhofsite ten noorden van de historische stadskern ingeplant aan de rand van de waterzieke 'Beerstblote'-broeken en in de nabijheid van de Handzamevaart.


Bioscoop De Gouden Lanteern

Jan Persijnstraat 6, 6A (Kortrijk)
Bioscoop naar ontwerp van Richard Acke uit 1921.


Burgerhuis gedateerd 1902

Noordstraat 61 (Kortrijk)
Woonhuis gedateerd 1902 in opdracht van kunstmeubelmaker Victor Acke, met atelier in de Doornstraat.


Eenheidsbebouwing

Beheerstraat 67-71 (Kortrijk)
Eenheidsbebouwing van 1910 naar ontwerp van Richard Acke. Nummer 67 gedateerd op deurkalf 1911. Enkelhuizen in regionaal geïnspireerde stijl, zie vermenging van baksteen en (simili)natuursteen. De gevels worden geritmeerd door het gebruik van erkers, enkel nummer 71 bezit nog het origineel exemplaar.


Ensemble van burgerhuizen

Duinendreef 33-39 (Knokke-Heist)
Zogenaamd "Gulden Spoor" en "Porte Joie", twee bel-etage woningen met gele bakstenen puntgevels; gebouwd in een sobere eclectische stijl in 1912 naar ontwerp van architect Richard Acke (Kortrijk).


Kasteelhoeve

Oostendestraat 87 (Diksmuide)
De erftoegang is gemarkeerd door hekpijlers en de kapel. De tweeledige structuur van de site bestaat uit het omwalde opperhof, minimaal teruggaand tot de 17de eeuw, met het landhuis en het niet omwalde neerhof met de stal- en schuurvleugel, en het hondenhok. Het behoud van de woning op het opperhof vormt een uitzonderlijk gegeven bij de wederopbouw. In 1920-1921 werd de stal- en schuurvleugel op het neerhof herbouwd door de Brusselse architect Hippolyte Steels. In 1923-1925 stond de Kortrijkse architect Richard Acke in voor de wederopbouw van het landhuis. De sierlijke brug met poort over de wal vormt net als de kapel van 1930 een toevoeging uit de wederopbouw. De oevers van de walgracht zijn afgeboord met oude knotbomen van wilg en populier.


Modernistisch hoekhuis met Duitse bunker

Ooievaarsstraat 45 (Wervik)
Voormalige apotheek en drogisterij, naar verluidt naar ontwerp van architect H. Hoste (Brugge) van 1919-1920; sinds circa 1988 horecabedrijf. In het pand zit een Duitse bunker uit de Eerste Wereldoorlog.


Parochiekerk Sint-Stephanus en Sint-Theodoricus met kerkhof

Kerkdreef 1 (Anzegem)
In oorsprong romaans kerkje, gelegen ten noorden van het kasteel met neerhof van de heren van Vichte. Georiënteerd bedehuis omgeven door grasperk afgezoomd door beukenhaag. Voorheen met omringend kerkhof, gesloten in 1930.


Samenstel van stadswoningen

Minister Liebaertlaan 55-57 (Kortrijk)
Samenstel aansluitend bij de nieuwe zakelijkheid, zie gebruik van gele baksteen, strakke gevelbehandeling en het platte dak, in 1928 opgetrokken in opdracht van en naar ontwerp van Richard Acke.


Tuinwijk Ezelbrug en arbeiderswijk Ons Dorp

Beekstraat 1-19, Blekersstraat 81-130, 132-144, Dadizelestraat 2-68, Dageraadstraat 1-15, E. Anseelestraat 2-12, 13-24, 26-32, Edm. Vanbeverenstraat 1-12, 13-15, Eendrachtstraat 1-18, 19, Em. Vanderveldestraat 2-38, Em. Zolastraat 1, Geluwestraat 1-54, 55-71, Guido Gezellelaan 131-149, Jean Jaurèsplein 1-21, Minneplein 1-12, Onderwijsplein 1-23, Onderwijsstraat 1-26, Overwinningsstraat 1-38, Paul Jansonstraat 1-41, Raym. Poureaustraat 1-12, 13-15, Stoelmakersstraat 1-40, 42-58, Toekomststraat 1-48, Verbroederingsstraat 1-2, 4-6, Volhardingsstraat 1-2, 3-5, Volkslaan 1-49, 50-98, Volksplein 1-8, Vooruitgangsstraat 1-58, Vrijheidsplein 1-6, Weversstraat 1-38 (Menen)
Tuinwijk Ezelbrug, gebouwd in 1923 door de Dienst der Verwoeste Gewesten naar ontwerp van Raphaël Verwilghen, Richard Acke en Jean-Jules Eggericx. Ten noorden arbeiderswijk Ons Dorp, van 1921 tot 1940 gebouwd door de gelijknamige sociale huisvestingsmaatschappij naar ontwerp van Gaston Boghemans.


Tuinwijk Meiboomkwartier

Lindenstraat 1-28, 30-50, Meiboomlaan 2-64, Notelaarstraat 1-26, 27-29, Olmenstraat 1-28, 30, Sint-Jozefsstraat 35-49, 50-99, 100-136, Westlaan 1-73, Wilgenstraat 71-111, 111B (Roeselare)
Tuinwijk met 140 arbeiderswoningen tot stand gekomen tussen 1922-1924 door maatschappij "De Meiboom" (voorheen "Rousselaarsche Naamloze Maatschappij voor het bouwen van Werkmanswoningen").


Twee burgerhuizen

Beheerstraat 63-65 (Kortrijk)
Twee burgerhuizen volgens bouwplan van 1909 en in opdracht van Richard Acke en vermoedelijk ook naar zijn ontwerp. Opvallend parement van witte baksteen gemarkeerd door typische houten erker. Rechthoekige muuropeningen met deels behouden schrijnwerk.


Villa 't Zonneke - De Welvaart

Duinbergenlaan 76-78, Duinendreef 46 (Knokke-Heist)
Dubbelvilla, gebouwd in 1906 naar ontwerp van de Kortrijkse architect Richard Acke (Kortrijk, 1873-1934).


Villa in nieuwe zakelijkheid ontworpen door Richard Acke en tuin

Groeningepoort 1, 1A (Kortrijk)
Villa in nieuwe zakelijkheid van 1928 naar ontwerp van Richard Acke (Kortrijk), in opdracht van dr. G. Iserbyt. Het gebouw kreeg de vierde vermelding in de Van De Ven wedstrijd van 1930. De grote ommuurde tuin bevat een moestuin, serre en gloriëtte.


Vlaams Huis

Groeningestraat 19 (Kortrijk)
Zogenaamd "Vlaams Huis", zie gevelsteen, van 1912 naar ontwerp van R. Acke (Kortrijk) in opdracht van "de Vlaamsche Wacht van Kortrijk".

Uitvoerder van

Kunstenaarswoning Het Lijsternest en tuin

Stijn Streuvelsstraat 25 (Anzegem)
De woning van Stijn Streuvels, sinds 1980 ingericht als Provinciaal Museum, werd in 1904 gebouwd. De woning is het resultaat van de samenwerking tussen de schrijver Stijn Streuvels (bouwheer) en de architect Jozef Viérin, die er allebei naar streefden om een synthese te brengen van de West-Vlaamse landelijke architectuur.


Thema's

Ontwerper van

Leopoldstraat

Ligywijk


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Acke [online], https://id.erfgoed.net/personen/52 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.